Tekst'ar'o de Esperant'o

Part'o Unu'a

Antaŭ long'a, long'a temp'o — tut'e egal'e kiam kaj kie en Angl'uj'o — est'is varm'eg'a batal'o. Oni batal'is en long'a somer'a tag'o, kiam la ond'ant'a herb'o est'is verd'a. Mult'a'j kamp'a'j flor'o'j, kre'it'a'j de la man'o de la Plej'potenc'a por est'i odor'a pokal'o por la ros'o, vid'is en tiu tag'o si'a'n mult'e'kolor'a'n kalik'o'n plen'ig'it'a de sang'o kaj mort'is en terur'o. Mult'a'j insekt'o'j, kiu'j hav'is si'a'n delikat'a'n kolor'o'n de sen'kulp'a'j foli'o'j kaj herb'o'j, en tiu tag'o nov'e kolor'iĝ'is de mort'ant'a'j hom'o'j kaj las'is per si'a rapid'eg'a for'kur'o ne'natur'a'n post'e'sign'o'n. La mult'e'kolor'a papili'o sur la rand'o de si'a'j flug'il'o'j port'is sang'o'n en la aer'o'n. La river'et'o hav'is ruĝ'a'n akv'o'n. El la ter'o dis'bat'it'a per la pied'o'j far'iĝ'is marĉ'o, kie en mal'pur'a'j mal'sek'aĵ'o'j, kiu'j si'n kolekt'is en la en'bat'aĵ'o'j de pied'o'j de hom'o'j kaj huf'o'j de ĉeval'o'j, la ĉie super'reg'ant'a kolor'o mal'agrabl'e bril'is en la sun'o.

La ĉiel'o ni'n gard'u de vid'o de scen'o, kiu'n la lun'o vid'is sur tiu ĉi lok'o, kiam ĝi super la nigr'a'j arb'ar'a'j dors'o'j de la mont'et'o'j si'n lev'is sur la horizont'o kaj rigard'is sur la eben'aĵ'o'n, sem'it'a'n de supr'e'n'turn'it'a'j vizaĝ'o'j, kiu'j antaŭ ne'long'e sur brust'o patr'in'a rid'et'is al la okul'o'j de patr'in'o aŭ trankvil'e dorm'et'is.

La ĉiel'o ni'n gard'u de la sekret'o'j, kiu'j'n la vent'o plen'a je odor'o de mort'int'aĵ'o super la eben'aĵ'o murmur'et'is pri la labor'o'j de tiu ĉi tag'o kaj pri la mort'o kaj la sufer'o'j de tiu ĉi nokt'o. Oft'e ankoraŭ la silent'a lun'o bril'ad'is super tiu ĉi kamp'o de l’ batal'o, oft'e la stel'o'j mal'gaj'e ĝi'n observ'ad'is, oft'e la vent'o'j de ĉiu flank'o de l’ mond'o preter'blov'ad'is super ĝi, antaŭ ol la post'e'sign'o'j de tiu batal'o mal'aper'is.

La sign'o'j rest'is ankoraŭ long'a'n temp'o'n, sed nur en bagatel'o'j, ĉar la natur'o, star'ant'a tre alt'e super la mal'bon'a'j pasi'o'j de la hom'o, baldaŭ re'e ricev'is si'a'n gaj'ec'o'n kaj rid'et'ad'is super la kulp'a kamp'o de l’ batal'o tiel sam'e, kiel antaŭ'e, kiam la kamp'o est'is ankoraŭ sen'kulp'a. La alaŭd'o'j kant'ad'is alt'e super ĝi; la ombr'o'j de la flug'ant'a'j nub'o'j kur'ad'is lud'ant'e super la herb'ej'o'j kaj arb'ar'o'j, super la tegment'o'j kaj tur'o'j de la urb'o border'it'a de arb'o'j, rapid'ant'e al la bril'ant'a mal'proksim'aĵ'o, kie la ter'o kaj ĉiel'o kun'iĝ'as kaj la vesper'a ĉiel'ruĝ'o esting'iĝ'as. Gren'o est'is sem'at'a kaj el'kresk'ad'is kaj est'is rikolt'at'a; la river'et'o, kiu antaŭ'e est'is ruĝ'e kolor'ig'it'a, turn'ad'is rad'o'n de muel'ej'o; vir'o'j fajf'ad'is post la plug'il'o; ŝaf'o'j kaj bov'o'j paŝt'iĝ'ad'is sur la herb'ej'o; knab'o'j kri'ad'is sur la kamp'o'j por for'tim'ig'i la bird'o'j'n; fum'o si'n lev'ad'is el la kamen'tub'o'j; dimanĉ'a'j sonor'il'o'j gaj'e sonor'ad'is; mal'jun'a'j hom'o'j viv'ad'is kaj mort'ad'is; la modest'a'j kre'it'aĵ'o'j de la kamp'o kaj la simpl'a'j flor'o'j de l’ arb'ar'o flor'ad'is kaj velk'ad'is en la kutim'a temp'o sur la sang'a kamp'o, kie mult'a'j mil'o'j da hom'o'j antaŭ'e fal'is en la grand'a batal'o.

Sed en la komenc'o oni vid'ad'is en la sem'it'aĵ'o pli mal'lum'a'j'n lok'o'j'n, kiu'j'n la hom'o'j rigard'ad'is kun sent'o de terur'o. Jar'o post jar'o ili re'ven'ad'is; kaj oni sci'is, ke sur tiu'j ĉi frukt'a'j lok'o'j hom'o'j kaj ĉeval'o'j kuŝ'is en'ter'ig'it'a'j en sen'ord'a amas'o kaj bon'ig'is la ter'o'n. La kamp'ist'o, kiu tie plug'ad'is, tim'ad'is la grand'a'j'n verm'o'j'n, kiu'j loĝ'is tie ĉi en la ter'o; kaj la garb'o'j, kiu'j'n oni tie rikolt'is, en la daŭr'o de mult'a'j jar'o'j est'is nom'at'a'j la garb'o'j batal'a'j kaj met'at'a'j apart'e, kaj neniam garb'o batal'a ĉe la fest'o de rikolt'o venad'is sur la last'a'n vetur'il'o'n. Tra long'a temp'o kun ĉiu far'it'a sulk'o est'is trov'at'a post'e'sign'o de la batal'o. Long'a'n temp'o'n oni vid'ad'is difekt'it'a'j'n arb'o'j'n sur la kamp'o kaj du'on'e detru'it'a'j'n bar'il'o'j'n kaj mur'o'j'n sur la lok'o'j, kie est'is mort'ig'a man'a batal'ad'o, kaj lok'o'j'n fort'e bat'it'a'j'n per pied'o'j, kie neni'a herb'et'o vol'is kresk'i. Long'a'n temp'o'n ĉiu knab'in'o tim'is ornam'i al si la har'o'j'n aŭ la brust'o'n per la plej bel'a flor'o de tiu ĉi kamp'o de l’ mort'int'o'j; — kaj long'a'n temp'o'n oni kred'is, ke la tie kresk'ant'a'j ber'o'j las'as post si en la man'o, kiu ili'n de'ŝir'as, ne'for'ig'ebl'a'n makul'o'n.

Sed la jar'o'j, kvankam ili pas'ad'is tiel rapid'e, kiel la nub'o'j de somer'o, per si'a ir'ad'o mal'aper'ig'ad'is eĉ tiu'j'n ĉi post'e'sign'o'j'n de la mal'nov'a batal'o kaj el'viŝ'is la legend'a'j'n re'memor'o'j'n de ĝi el la kap'o de la hom'o'j, ĝis ili akcept'is la form'o'n de fabel'o'j de mal'jun'a'j vir'in'o'j kaj kun ĉiu jar'o est'is pli forges'at'a'j. Kie la sovaĝ'a'j flor'o'j kaj ber'o'j rest'is tiel long'e ne de'ŝir'it'a'j, tie nun star'is ĝarden'o'j kaj dom'o'j, kaj infan'o'j lud'ad'is milit'o'n sur la herb'o. La vund'it'a'j arb'o'j jam long'e est'is for'brul'ig'it'a'j. La mal'lum'e verd'a'j lok'o'j est'is ne pli freŝ'a'j, ol la memor'o pri tiu'j, kiu'j kuŝ'is en'ter'ig'it'a'j sub ili. Ĉiam ankoraŭ la plug'il'o al'port'ad'is de temp'o al temp'o pec'o'j'n da rust'a fer'o, sed est'is mal'facil'e re'kon'i, por kio ĝi serv'is, kaj la trov'ant'o'j medit'ad'is kaj disput'ad'is pri tio ĉi. Mal'nov'a nigr'a kiras'o kaj kask'o tiel long'e pend'is en la preĝ'ej'o, ke tiu sam'a mal'fort'a du'on'e blind'a mal'jun'ul'o, kiu nun van'e pen'ad'is ili'n re'kon'i supr'e sur la blank'a ark'aĵ'o, jam kiel infan'o kun mir'eg'o ili'n rigard'ad'is. Se la milit'ist'ar'o mort'ig'it'a sur la kamp'o de l’ batal'o pov'us por unu moment'o si'n lev'i en la form'o, kiel ĉiu fal'is, kaj sur la lok'o, kie li trov'is la mort'o'n, tiam fend'it'a'j krani'o'j en cent'o'j en'rigard'us en la pord'o'j'n kaj fenestr'o'j'n de la dom'et'o'j, aper'us ĉirkaŭ la pac'a kamen'o, est'us amas'ig'it'a'j en la gren'ej'o'j, lev'us si'n inter la infan'o en la lul'il'o kaj ĝi'a fleg'ant'in'o, dig'us la river'et'o'n, volv'us si'n ĉirkaŭ la rad'o de l’ muel'ej'o, plen'ig'us la ĝarden'o'n kaj la herb'ej'o'n, kaj la amas'o'n da fojn'o ili alt'e lev'us per mort'ant'o'j. Tiel ŝanĝ'it'a est'is la lok'o, kie mult'a'j mil'o'j da hom'o'j fal'is en la grand'a batal'o.

Ebl'e neni'e en la ĉirkaŭ cent jar'o'j la lok'o est'is pli ŝanĝ'it'a, ol en unu mal'grand'a frukt'a ĝarden'o post mal'nov'a ŝton'a dom'o kun long'a laŭb'o antaŭ la pord'o. Tie en unu bel'a maten'o de aŭtun'o est'is aŭd'at'a muzik'o kaj sincer'a rid'ad'o, kaj du knab'in'o'j gaj'e danc'ad'is sur la herb'o, dum kvin-ses vilaĝ'a'j vir'in'o'j star'is sur ŝtup'ar'o'j kaj de'ŝir'ad'is pom'o'j'n de la arb'o'j, sed de temp'o al temp'o halt'ad'is en si'a labor'o kaj rigard'ad'is al la gaj'ul'in'o'j. Ĝi est'is ĉarm'a, natur'a vid'o; bel'a tag'o, trankvil'a lok'o; kaj la du knab'in'o'j danc'ad'is kun kor'a ĝoj'o tut'e gaj'e kaj sen'ĝen'e.

Se en la mond'o neni'u vol'us bril'i — tio ĉi est'as mi'a opini'o, kaj mi pens'as, vi konsent'os kun mi — ni mult'e pli bon'e viv'us kaj mult'e pli ni'n amuz'ad'us reciprok'e. Est'is tre agrabl'e rigard'i, kiel la du knab'in'o'j danc'ad'is. Ili hav'is neniu'j'n rigard'ant'o'j'n ekster la pom'ŝir'ant'a'j vir'in'o'j sur la ŝtup'ar'o'j. Est'is al ili tre agrabl'e plaĉ'i al la vir'in'o'j, sed ili danc'ad'is pro si'a propr'a plezur'o (almenaŭ tiel oni dev'is kred'i); kaj est'is mal'facil'e de'ten'i si'n de admir'o, tiel sam'e kiel ili ne pov'is si'n de'ten'i de la danc'ad'o. Kaj kiel ili danc'ad'is! Ne kiel danc'ist'in'o'j teatr'a'j. Tut'e ne! Kaj ne kiel la bon'eg'a'j lern'ant'in'o'j de sinjor'in'o Tiu-kaj-tiu. Neniel! Ĝi ne est'is kvadril'o, ne menuet'o kaj eĉ ne simpl'a anglez'o. Ĝi est'is nek laŭ la mal'nov'a stil'o, nek laŭ la nov'a, nek laŭ la franc'a, nek laŭ la angl'a stil'o; pli ĝust'e okaz'e iom en la stil'o hispan'a, kiu, kiel oni dir'as, est'as stil'o liber'a kaj vigl'a kaj de la frap'ant'a'j kastanjet'o'j ricev'as iom la karakter'o'n de rav'a improviz'ad'o. Dum ili danc'ad'is sub la frukt'a'j arb'o'j kaj flug'et'ad'is en la ĝarden'o supr'e'n kaj mal'supr'e'n kaj turn'ad'is si'n reciprok'e en rond'o, la influ'o de ili'a aer'a mov'iĝ'ad'o ŝajn'e dis'vast'ig'ad'is si'n plu'e en la sun'a gaj'a ĉirkaŭ'aĵ'o, kiel ĉiam pli grand'iĝ'ant'a rond'o en la akv'o. Ili'a'j flug'ant'a'j har'o'j kaj vest'o'j, la elast'a herb'o sub ili'a'j pied'o'j, la branĉ'o'j, kiu'j si'n balanc'ad'is en la vent'o de l’ maten'o, la bril'ant'a'j foli'o'j kaj ili'a'j trem'ant'a'j ombr'o'j sur la suk'a verd'a ter'o, la balzam'a vent'et'o, kiu blov'ad'is kaj ĝoj'e turn'ad'is la mal'proksim'a'j'n vent'a'j'n muel'il'o'j'n — ĉio inter ambaŭ knab'in'o'j kaj sur la mal'proksim'a alt'aĵ'o plug'ant'a kamp'ist'o, kiu est'is vid'at'a sur la horizont'o, kvazaŭ li star'us en la fin'o de l’ mond'o — ŝajn'e ankaŭ danc'ad'is.

Fin'e la pli jun'a de la danc'ant'a'j frat'in'o'j si'n ĵet'is mal'facil'e spirant'e kaj gaj'e rid'ant'e sur benk'o'n, por ek'ripoz'i. La du'a si'n apog'is al arb'o apud'e. La muzik'ant'o'j, harp'o kaj violon'o, fin'is per plen'a akord'o, kvazaŭ fanfaron'ant'e per si'a vigl'ec'o, kvankam la muzik'o efektiv'e est'is tiel rapid'a kaj tiel pen'e konkur'ad'is kun la danc'ad'o, ke ĝi eĉ unu minut'o'n pli ne pov'us el'ten'i. La vir'in'o'j, kiu'j de'ŝir'ad'is pom'o'j'n sur la ŝtup'ar'o'j, ek'murmur'is aprob'ant'e kaj de'nov'e komenc'is fervor'e labor'ad'i kiel abel'o'j.

Ebl'e tial ili'a fervor'o ankoraŭ pli'grand'iĝ'is, ĉar ne'jun'a sinjor'o, doktor'o Jeddler en propr'a person'o — vi dev'as sci'i, ke ĝi est'is la dom'o kaj ĝarden'o de doktor'o Jeddler kaj la du knab'in'o'j est'is la fil'in'o'j de doktor'o Jeddler — el'ven'is, por vid'i, kio far'iĝ'as, kaj kiu al la diabl'o sur li'a propr'a ter'o far'as muzik'o'n antaŭ la manĝ'o de l’ maten'o. Ĉar la doktor'o Jeddler est'is grand'a filozof'o kaj ne tre muzik'em'a.

“Muzik'o kaj danc'ad'o hodiaŭ!” dir'is la doktor'o al si mem kaj mir'ant'e halt'is. “Mi pens'is, ke ili tim'as la hodiaŭ'a'n tag'o'n. Sed ĝi est'as mond'o plen'a je mal'aĵ'o'j. Sed Grace, sed Marion!” li al'don'is pli laŭt'e, “ĉu la mond'o hodiaŭ maten'e est'as pli frenez'a ol ordinar'e?”

“Se ĝi tiel est'us, est'u tiu'n ĉi foj'o'n iom mal'sever'a,” respond'is al li la pli jun'a fil'in'o Marion, al'ir'ant'e al li kaj rigard'ant'e al li en la vizaĝ'o'n, “ĉar hodiaŭ est'as ies tag'o de nask'iĝ'o.”

“Ies tag'o de nask'iĝ'o, mi'a katet'o?” dir'is la doktor'o. “Ĉu vi ne sci'as, ke ĉiu'n tag'o'n est'as ies tag'o de nask'iĝ'o? Ĉu vi ne sci'as, kiom mult'e da nov'ul'o'j ĉiu'n minut'o'n komenc'as la strang'a'n kaj rid'ind'a'n afer'o'n — ha, ha, ha! oni tut'e ne pov'as parol'i pri ĝi serioz'e — kiu'n oni nom'as la viv'o?”

“Ne, patr'o!”

“Kompren'ebl'e vi ne; vi est'as vir'in'o — preskaŭ,” dir'is la doktor'o. “Ceter'e,” li al'don'is kaj rigard'is en la bel'a'n vizaĝ'o'n, kiu si'n tir'is al la li'a, “mi pens'as, ke ĝi est'as vi'a tag'o de nask'iĝ'o.”

“Kio! Efektiv'e, mi'a patr'o?” ek'kri'is li'a am'at'a fil'in'o kaj don'is al li la lip'o'j'n por kis'o.

“Jen hav'u! kaj ankaŭ mi'a'n am'o'n,” dir'is la doktor'o kaj kis'is ŝi'n; “kaj tiu ĉi tag'o oft'e, tre oft'e re'ven'ad'u — kia pens'o! La pens'o dezir'i oft'a'n ripet'ad'o'n en tia fars'o,” dir'is la doktor'o por si mem, “est'as bon'a! Ha, ha, ha!”

La doktor'o Jeddler est'is, kiel la leg'ant'o jam sci'as, grand'a filozof'o; kaj la ĉef'a tez'o de li'a filozofi'o est'is rigard'i la tut'a'n mond'o'n kiel grand'eg'a'n fars'o'n, kiel i'o'n tro sen'senc'a'n, por ke prudent'a hom'o pov'u serioz'e pens'i pri ĝi. Tiu ĉi dogm'o est'is, en si'a komenc'o, rezultat'o de la kamp'o de l’ batal'o, sur kiu li loĝ'is, kiel vi baldaŭ sci'iĝ'os.

“Kiel efektiv'e ven'is al vi la muzik'o?” demand'is la doktor'o.

“Kompren'ebl'e tio est'as de ŝtel'ist'o'j de kok'o'j. De kie ven'is la muzik'ant'o'j?” “Alfred ili'n al'send'is,” respond'is li'a fil'in'o Grace kaj re'e al'fortik'ig'is kelk'a'j'n simpl'a'j'n flor'o'j'n, per kiu'j ŝi antaŭ'e ornam'is la har'o'j'n de si'a frat'in'o kaj kiu'j'n la danc'ad'o mal'fortik'ig'is.

“Tiel Alfred al'send'is la muzik'o'n?” re'dir'is la doktor'o. “Jes, li renkont'is ili'n en la voj'o, kiam li maten'e ven'is. Tiu'j ĉi hom'o'j migr'as pied'e kaj tiu'n ĉi nokt'o'n ripoz'is en la urb'o; kaj ĉar hodiaŭ est'as la tag'o de nask'iĝ'o de Marion kaj li pens'is, ke li far'os al ŝi plezur'o'n, li al'send'is ili'n tie'n ĉi kun bilet'o, en kiu est'is skrib'it'e, ke, se mi ĝi'n aprob'as, ili al'port'u al ŝi serenad'o'n.”

“Jes, jes,” dir'is la doktor'o, “li ĉiam demand'as vi'a'n opini'o'n.”

“Kaj ĉar mi'a opini'o si'n montr'is favor'a,” gaj'e dir'is Grace kaj halt'is por moment'o, por admir'i la ĉarm'a'n kap'o'n, kiu'n ŝi ornam'is, “kaj ĉar Marion est'is tre gaj'a kaj komenc'is danc'i, ni fin'e danc'is ambaŭ sub la muzik'o de Alfred, ĝis ni perd'is la spir'ad'o'n. Kaj la muzik'o plaĉ'is al ni tiom pli, ke Alfred ĝi'n send'is. Ne ver'e, kar'a Marion?”

“Ho, mi ne sci'as, Grace. Kiel vi mi'n turment'as kun Alfred!”

“Mi vi'n turment'as, kiam mi parol'as pri vi'a am'ant'o!” dir'is ŝi'a frat'in'o.

“Tio'n ĉi mi sci'as, ke est'as por mi sufiĉ'e indiferent'e, ĉu oni parol'as pri li aŭ ne,” dir'is la mal'grand'a koket'ul'in'o, dis'ŝir'ant'e kelk'a'j'n flor'o'j'n, kiu'j'n ŝi hav'is en la man'o, kaj dis'ĵet'ant'e la foli'o'j'n sur la ter'o. “Preskaŭ jam ted'is al mi aŭd'ad'i pri li; kaj se vi dir'as, ke li est'as mi'a am'ant'o ...”

“Silent'u! Ne parol'u tiel mal'ŝat'e pri fidel'a kor'o, kiu tut'e aparten'as al vi, Marion,” ek'kri'is ŝi'a frat'in'o — “eĉ ne se vi ŝerc'as. Est'as neni'u pli fidel'a kor'o en la mond'o ol tiu de Alfred!”

“Ne, ne!” dir'is Marion kaj lev'is si'a'j'n brov'o'j'n kun komik'a mien'o de pas'ant'a medit'ad'o — “ebl'e ne. Sed mi ne sci'as, ĉu tio ĉi est'as grand'a merit'o. Mi — mi efektiv'e tut'e ne vol'us, ke li est'u tiel fidel'a. Mi neniam vigl'ig'is li'n al tio ĉi. Se li pens'as, ke mi ...”

“Sed, kar'a Grace, kial ni dev'as ĵus nun parol'i pri li?” Est'is io tre agrabl'a vid'i la du ĉarm'a'j'n figur'o'j'n de la flor'ant'a'j frat'in'o'j, kiu'j, al'apog'it'a'j unu al la du'a, promen'ad'is sub la arb'o'j kaj parol'ad'is inter si, serioz'ec'o kontraŭ facil'a gaj'ec'o, sed am'o kor'e respond'ant'e al am'o. Kaj est'is sufiĉ'e strang'e, ke en la okul'o'j de la pli jun'a frat'in'o naĝ'is larm'o kaj io profund'e kaj kor'e sent'at'a bril'et'is tra la petol'aĵ'o de ŝi'a'j vort'o'j kaj pen'e kun ĝi batal'is.

La diferenc'o en la aĝ'o de ambaŭ knab'in'o'j pov'is est'i ne pli ol kvar jar'o'j. Sed Grace, kiel oft'e en tia'j okaz'o'j, kie ne est'as patr'in'o, zorg'ant'a pri ambaŭ (la edz'in'o de la doktor'o mort'is), en la zorg'ant'a am'o al ŝi'a pli jun'a frat'in'o ŝajn'is pli mal'jun'a, ol ŝi est'is; kaj laŭ la natur'o de ĉia part'o'pren'ad'o ŝi ŝajn'is — ekster kun'sent'ant'a am'o — al ŝi'a petol'a humor'o pli mal'proksim'a, ol oni pov'us pens'i, juĝ'ant'e laŭ ŝi'a'j jar'o'j. Alt'a patr'in'a al'vok'iĝ'o, kiu eĉ en tiu ĉi si'a re'figur'aĵ'o pur'ig'as la kor'o'n kaj la sankt'ig'it'a'n anim'o'n far'as pli proksim'a al anĝel'o'j! La anim'o de la doktor'o, dum li rigard'ad'is kaj aŭskult'ad'is ili'n, si'n okup'ad'is en la komenc'o nur je divers'a'j gaj'a'j pens'o'j pri la mal'saĝ'ec'o i'o'n am'i kaj sopir'i, pri la sen'senc'a rev'o, per kiu jun'a'j kor'o'j blind'ig'as si'n mem, se ili unu moment'o'n pens'as, ke est'as io serioz'a en tia sap'a vezik'o, kiel la am'o, ĝis ili fin'e vid'as, ke ili est'as tromp'it'a'j, kio ven'as preskaŭ ĉiam.

Sed la sen'pretend'a mem'ofer'ant'a est'ec'o de li'a pli mal'jun'a fil'in'o, ŝi'a kviet'a karakter'o, kiu tamen est'is lig'it'a kun tiom da konstant'ec'o kaj freŝ'ec'o, ĉiam, en kontrast'o inter la trankvil'a kviet'a figur'o de tiu ĉi kaj la bril'ant'a bel'ec'o de li'a pli jun'a fil'in'o, re'ven'ad'is al li al la okul'o'j; kaj pro ŝi li bedaŭr'is, ke la viv'o est'as tiel rid'ind'a afer'o.

Al la doktor'o neniam ven'is en la kap'o'n demand'i, ĉu li'a'j infan'o'j iel pen'as far'i el ĝi afer'o'n serioz'a'n. Sed por tio ĉi li est'is filozof'o. Est'ant'e de natur'o hom'o kun mol'a kaj varm'a kor'o, li per okaz'o ven'is al tiu ordinar'a ŝton'o de la saĝ'ul'o'j (mult'e pli facil'e trov'ebl'a ol tiu, kiu'n serĉ'as la alĥemi'ist'o'j), kiu oft'e far'iĝ'as fal'il'o por bon'kor'a'j hom'o'j kaj hav'as la mal'agrabl'a'n ec'o'n, ke ĝi turn'as or'o'n en mal'pur'a'n fand'aĵ'o'n kaj ĉiu'n mult'e'kost'a'n objekt'o'n en i'o'n tut'e sen'util'a'n.

“Britain!” ek'kri'is la doktor'o. “Britain! Kie vi est'as?” Mal'grand'a hom'o kun ekster'ordinar'e mal'afabl'a kaj mal'kontent'a vizaĝ'o el'ven'is el la dom'o kaj respond'is tiu'n ĉi vok'o'n iom sen'ĝen'e per la vort'o'j: “Nu, kio do est'as?”

“Kie est'as la tabl'o maten'manĝ'a?” demand'is la doktor'o.

“En la dom'o,” respond'is Britain. “Ĉu vi kovr'os ĝi'n tie ĉi sub mal'kovr'it'a ĉiel'o, kiel mi ordon'is al vi hieraŭ vesper'e?” dir'is la doktor'o. “Ĉu vi ne sci'as, ke ven'os gast'o'j? Ke, antaŭ ol ven'os la vojaĝ'a kaleŝ'o, tie ĉi ankoraŭ negoc'o'j dev'as est'i fin'it'a'j? Ke hodiaŭ est'as precip'e solen'a tag'o?”

“Ĉu mi pov'is i'o'n far'i, sinjor'o doktor'o, antaŭ ol la vir'in'o'j de'ŝir'is la pom'o'j'n, he?” dir'is Britain kaj lev'ad'is iom post iom si'a'n voĉ'o'n, tiel ke li fin'e form'e kri'is.

“Nu, ĉu ili nun jam fin'is?” dir'is la doktor'o kaj rigard'is la horloĝ'o'n. “Antaŭ'e'n! far'u rapid'e! Kie est'as Clemency?”

“Jen mi est'as, sinjor'o,” ek'son'is voĉ'o, ven'ant'e de unu el la ŝtup'ar'o'j, sur kiu par'o da mal'lert'a'j pied'o'j rapid'e de'ir'ad'is mal'supr'e'n. “Ni est'as pret'a'j. For'port'u, knab'in'o'j! En du'on'o da minut'o ĉio est'os en ord'o, sinjor'o!” Kun tiu'j ĉi vort'o'j ŝi komenc'is viv'e labor'i kaj montr'is si'n ĉe tio ĉi en tia strang'a form'o, ke ŝi merit'as est'i pri'skrib'it'a per kelk'a'j vort'o'j.

Ŝi hav'is la aĝ'o'n de ĉirkaŭ tri'dek jar'o'j kaj hav'is sufiĉ'e dik'vang'a'n kaj afabl'a'n vizaĝ'o'n, kvankam ĝi pen'is hav'i esprim'o'n de serioz'ec'o, kiu don'is al ĝi vid'o'n tre rid'ind'a'n. Sed la impres'o de tio ĉi ankoraŭ tut'e mal'aper'ad'is antaŭ la impres'o de ŝi'a ekster'ordinar'e mal'lert'a est'ec'o. Se ni dir'os, ke ŝi hav'is du mal'dekstr'a'j'n pied'o'j'n kaj du brak'o'j'n, kiu'j efektiv'e aparten'is al iu ali'a, kaj ke tiu'j ĉi kvar membr'o'j ŝajn'is el'artik'ig'it'a'j kaj tut'e ne re'al'met'it'a'j al si'a ĝust'a lok'o, tiam ni prezent'os nur la ver'a'n stat'o'n en ĝi'a plej facil'a lum'o. Kaj se ni dir'os, ke je tiu ĉi stat'o ŝi est'is tut'e kontent'a, pren'is si'a'j'n brak'o'j'n kaj pied'o'j'n tiel, kiel ili est'is, kaj met'ad'is neni'a'n brid'o'n al ili'a'j kapric'o'j, tiam ni don'os nur mal'grand'a'n ide'o'n pri ŝi'a trankvil'anim'ec'o. Ŝi'a kostum'o konsist'is el par'o da grand'eg'a'j kapric'a'j ŝu'o'j, kiu'j ĉiam direkt'ad'is si'n ali'e ol ŝi'a'j pied'o'j; el blu'a'j ŝtrump'o'j kaj el mult'e'kolor'a katun'a vest'o de la plej mal'bel'a model'o, kiu'n oni nur pov'us trov'i por mon'o, kaj el blank'a antaŭ'tuk'o. Ŝi port'is ĉiam mal'long'a'j'n manik'o'j'n kaj hav'is ĉiam kontuz'it'a'j'n kubut'o'j'n kaj tiel viv'e zorg'is pri ili, ke ŝi ĉiam pen'ad'is en ĉia situaci'o, eĉ kie est'is absolut'e ne'ebl'e, ili'n turn'ad'i kaj ĉirkaŭ'rigard'ad'i. Ordinar'e mal'grand'a ĉap'et'o sid'is ie sur ŝi'a kap'o, kvankam oni ĝi'n nur mal'oft'e pov'is vid'i sur tiu lok'o, kiu'n tiu ĉi vest'aĵ'o plej'e okup'as ĉe ali'a'j hom'o'j; sed de la kap'o ĝis la pied'o'j ŝi est'is model'e pur'a kaj prezent'is i'a'n spec'o'n de mal'lert'a pur'em'ec'o.

Tia est'is la ekster'aĵ'o kaj vest'o'j de Clemency Newcome, kiu'n oni suspekt'ad'is, ke ŝi sen'kulp'e fals'ig'is si'a'n propr'a'n nom'o'n Klementin'o (sed neni'u sci'is ĝi'n cert'e, ĉar ŝi'a surd'a mal'jun'a patr'in'o, ver'a mir'ind'aĵ'o pro la alt'a aĝ'o, kiu'n ŝi ating'is, kaj kiu'n Clemency sub'ten'ad'is preskaŭ de si'a plej fru'a infan'ec'o, est'is mort'int'a, kaj ali'a'j'n parenc'o'j'n ŝi ne hav'is). Ŝi est'is nun okup'it'a je la kovr'ad'o de la tabl'o, kaj de temp'o al temp'o ŝi halt'ad'is, met'ant'e la ruĝ'a'j'n brak'o'j'n unu sur la du'a'n, frot'ant'e la kontuz'it'a'n kubut'o'n per la man'o de la du'a brak'o kaj tre trankvil'e rigard'ant'e la tabl'o'n, ĝis ŝi subit'e ek'memor'is i'o'n, kio ankoraŭ mank'is, kaj tiam ŝi for'kur'is por ĝi'n al'port'i.

“Jen ven'as la du advokat'o'j, sinjor'o!” dir'is Clemency en ton'o ne tre favor'a.

“Aha!” ek'kri'is la doktor'o kaj ir'is al ili renkont'e. “Bon'a'n maten'o'n, bon'a'n maten'o'n! Kar'a Grace! Marion! Jen est'as sinjor'o Snitchey kaj sinjor'o Craggs. Kie est'as Alfred?”

“Li kred'ebl'e baldaŭ ven'os, patr'o,” dir'is Grace. “Li hav'is tiu'n ĉi maten'o'n kun la prepar'ad'o al la for'vetur'o tiom da labor'o, ke li jam tuj post la lev'iĝ'o de l’ sun'o si'n lev'is kaj el'ir'is. Bon'a'n tag'o'n, sinjor'o'j!”

“Bon'a'n maten'o'n, sinjor'in'o'j,” dir'is sinjor'o Snitchey, “por mi kaj Craggs” — tiu ĉi salut'is — “bon'a'n maten'o'n, fraŭl'in'o,” li dir'is al Marion — “mi kis'as al vi la man'o'n” — kaj tio'n ĉi li efektiv'e far'is. “Kaj mi dezir'as” — ver'e vid'i ĝi'n sur li oni ne pov'is, ĉar je l’ unu'a rigard'o oni ne pov'is supoz'i en li tre mult'a'j'n bon'a'j'n dezir'o'j'n por ali'a'j hom'o'j — “ke tiu ĉi feliĉ'a tag'o cent foj'o'j'n re'ven'u.”

“Ha, ha, ha!” rid'is medit'ant'e la doktor'o, ten'ant'e la man'o'j'n en la poŝ'o'j. “La grand'a fars'o en cent akt'o'j!”

“Vi ja cert'e ne pov'as dezir'i, doktor'o Jeddler,” dir'is sinjor'o Snitchey kaj met'is mal'grand'a'n blu'a'n akt'o'paper'uj'o'n al la tabl'o, “ke la grand'a fars'o por tiu ĉi aktor'in'o est'u mal'long'ig'it'a?”

“Ho ne,” respond'is la doktor'o. “Di'o ni'n gard'u de tio ĉi! Ŝi viv'u kaj rid'ad'u pri tio ĉi kiel long'e ŝi pov'as rid'i, kaj post'e ŝi dir'u kun tiu franc'o: ‘La komedi'o est'as fin'it'a, fal'ig'u la kurten'o'n’.”

“La franc'o,” dir'is sinjor'o Snitchey kaj rigard'is en la blu'a'n paper'uj'o'n, “est'is ne prav'a, doktor'o Jeddler; kaj vi'a filozofi'o est'as ankaŭ tut'e mal'prav'a, vi pov'as al mi kred'i, kaj mi tio'n ĉi jam oft'e dir'ad'is. Vi dir'as, ke ekzist'as neni'a serioz'aĵ'o en la viv'o! Kiel vi nom'as proces'o'n?”

“Ŝerc'o,” respond'is la doktor'o.

“Ĉu vi hav'is iam proces'o'n?” demand'is sinjor'o Snitchey lev'ant'e la rigard'o'n de la blu'a paper'uj'o.

“Neniam,” respond'is la doktor'o. “Se vi iam ven'os al proces'o,” dir'is sinjor'o Snitchey, “vi ebl'e lern'os ali'e pens'i.” Craggs, kiu ŝajn'e est'is reprezent'at'a de Snitchey kaj si'a'n apart'a'n ekzist'ad'o'n kaj si'a'n “mi” nur mal'mult'e aŭ tut'e ne konsci'ad'is, esprim'is nun propr'a'n rimark'o'n. Ĝi rilat'is je la sol'a pens'o, kiu'n li posed'is ne en egal'a du'on'o kun Snitchey; tamen kelk'a'j ali'a'j prudent'a'j kaj spert'a'j hom'o'j ĝi'n divid'ad'is kun li.

“La proces'o'j est'as far'at'a'j tro facil'a'j al la hom'o'j,” dir'is Craggs.

“La proces'o'j?” demand'is la doktor'o. “Jes,” dir'is sinjor'o Craggs, “kiel ankaŭ ĉio ali'a. Ĉio en la mond'o hodiaŭ ekzist'as nur por est'i far'at'a tro facil'a. Tio ĉi est'as la mal'fort'aĵ'o de ni'a temp'o. Se la mond'o est'as fars'o (mi ne est'as pret'a tio'n ĉi ne'i), ĝi dev'us est'i fars'o tre mal'facil'a. La viv'o dev'us est'i kiel ebl'e pli streĉ'a batal'o, sinjor'o. Tio ĉi est'as ĝi'a cel'o. Sed nun ĝi est'as far'at'a tro facil'a. Ni ole'as la hok'o'j'n de la pord'o'j de l’ viv'o. Ili dev'us est'i rust'a'j. Baldaŭ ili kutim'os si'n mal'ferm'ad'i tut'e mal'laŭt'e. Kaj tamen ili dev'us krak'ad'i en la hok'o'j, sinjor'o.” Sinjor'o Craggs ŝajn'e mem krak'is sur si'a'j hok'o'j, kiam li prezent'is si'a'n opini'o'n, kies impres'o'n li per si'a ekster'aĵ'o mult'e pli'fort'ig'is, ĉar li est'is mal'varm'a, sek'a, sever'a hom'o, vest'it'a en griz'aĵ'o kaj blank'aĵ'o kiel silik'o, kaj hav'is mal'grand'a'j'n fajr'et'ant'a'j'n okul'o'j'n, kiel se oni el'bat'ad'us el ili fajr'o'n. Ĉiu'j tri regn'o'j de l’ natur'o hav'is efektiv'e reprezent'ant'o'n en tiu'j ĉi tri vir'o'j; ĉar Snitchey est'is simil'a je pig'o aŭ korv'o (nur li ne est'is tiel glat'a kaj bril'ant'a), kaj la doktor'o hav'is stri'it'a'n vizaĝ'o'n, kiel citron'a pom'o, kaj sur tiu ĉi en kelk'a'j lok'o'j kav'et'o'j'n, kie kvazaŭ la bird'o'j est'is bek'int'a'j, kaj post'e mal'grand'a'n har'lig'et'o'n, kiu prezent'is la ten'il'o'n.

Kiam en la pord'o de l’ ĝarden'o aper'is la san'a figur'o de bel'a jun'ul'o en kostum'o de vojaĝ'o kaj akompan'at'a de hom'o, kiu port'is li'a'n pak'aĵ'o'n, per rapid'a'j paŝ'o'j kaj kun vizaĝ'o plen'a je gaj'ec'o kaj esper'o tut'e konven'a al la bel'a maten'o, la tri vir'o'j ir'is al li renkont'e, kiel la frat'o'j de la tri Park'o'j, aŭ kiel la tre efekt'e mask'it'a'j Graci'o'j, aŭ kiel la griz'a'j profet'o'j sur la dezert'aĵ'o, kaj ĉiu'j tri li'n salut'is.

“Ankoraŭ mult'a'j'n feliĉ'a'j'n tag'o'j'n, Alf,” dir'is la doktor'o. “Tiu ĉi feliĉ'a tag'o re'ven'ad'u cent foj'o'j'n, sinjor'o Heathfield,” dir'is sinjor'o Snitchey kun profund'a salut'o.

“Ĝi mult'a'j'n foj'o'j'n re'ven'ad'u!” ripet'is Craggs per profund'a salut'o.

“Kia paf'ar'o!” ek'kri'is Alfred kaj halt'is, “kaj unu — du — tri — ĉiu'j sci'ig'ist'o'j de neni'o bon'a sur la grand'a mar'o de l’ viv'o. Mi ĝoj'as, ke vi ne est'as la unu'a'j, kiu'j'n mi vid'as hodiaŭ maten'e: mi pren'us ĝi'n por mal'bon'a antaŭ'sign'o. Sed Grace est'is la unu'a — mi'a kar'a, bon'a Grace — tial mi el'ten'os kontraŭ vi ĉiu'j!”

“Permes'u, sinjor'o, mi est'is la unu'a,” dir'is Clemency Newcome. “Vi sci'as, ŝi promen'ad'is tie ĉi en la ĝarden'o de la komenc'o de l’ maten'o. Mi est'is intern'e en la dom'o.”

“Est'as ver'e! Clemency est'is la unu'a,” dir'is Alfred.

“Tiel mi kontraŭ'met'os al vi Clemency’on.”

“Ha, ha, ha! — por mi kaj Craggs,” dir'is Snitchey. “Kia kontraŭ'met'o!”

“Ĝi ebl'e ne est'as tiel mal'bon'a, kiel ĝi el'rigard'as,” dir'is Alfred kaj sku'is al la doktor'o kor'e la man'o'n, post'e ankaŭ al Snitchey kaj Craggs, kaj rigard'is ĉirkaŭ'e'n. “Kie est'as la ... mi'a Di'o!” Kun rapid'a mov'o, kiu por moment'o met'is Jonathan’on Snitchey kaj Thomas’on Craggs en pli proksim'a'n kun'tuŝ'iĝ'o'n, ol kiel ili decid'is en si'a negoc'a kontrakt'o, li ĵet'is si'n tie'n, kie star'is ambaŭ frat'in'o'j, kaj ... sed mi ja ne bezon'as rakont'i, kiel li salut'is antaŭ'e Marion’on kaj post'e Grace’on; kaj mi far'as nur la rimark'o'n, ke sinjor'o Craggs ebl'e trov'is, ke li far'as ĝi'n al si tro facil'a.

Ebl'e por de'turn'i la atent'o'n, doktor'o Jeddler rapid'is al'ir'i al la tabl'o de maten'manĝ'o, kaj ĉiu'j sid'iĝ'is al la manĝ'ad'o. Grace pren'is la rol'o'n de prezid'ant'o, sed ŝi sci'is si'n tiel lok'i, ke ŝi apart'ig'is si'a'n frat'in'o'n kaj Alfred’on de la rest'o de la societ'o. Snitchey kaj Craggs sid'is unu kontraŭ la du'a, hav'ant'e inter si la blu'a'n paper'uj'o'n pro sen'danĝer'ec'o; sed la doktor'o hav'is si'a'n ordinar'a'n lok'o'n kontraŭ Grace. Clemency salt'ad'is ĉirkaŭ la tabl'o kiel dis'port'ant'in'o, kaj la melankoli'a Britain plen'um'ad'is apud mal'grand'a flank'a tabl'o la ofic'o'n de dis'tranĉ'ist'o.

“Viand'o'n?” dir'is Britain, proksim'iĝ'ant'e al sinjor'o Snitchey kun dis'tranĉ'il'o kaj fork'o en la man'o kaj ĵet'ant'e al li la demand'o'n kiel ŝton'o'n sur la kap'o'n.

“Jes,” respond'is la advokat'o.

“Kaj vi vol'as viand'o'n?” dir'is Britain al Craggs.

“Mal'gras'a'n kaj brun'a'n,” respond'is tiu ĉi. Kontent'ig'int'e la dezir'o'j'n de tiu'j ĉi ambaŭ kaj moder'e proviz'int'e la doktor'o'n (li ŝajn'e sci'is, ke la ceter'a'j ne dezir'as manĝ'o'n), li rest'is apud la du advokat'o'j tiel proksim'e, kiel nur la konven'o permes'is, kaj observ'ad'is ili'n per sen'mov'a'j okul'o'j. Nur unu foj'o'n li'a mal'afabl'a vizaĝ'o iom glat'iĝ'is, tio ĉi est'is kiam sinjor'o Craggs, kies dent'o'j est'is ne el la plej bon'a'j, far'is mal'bon'a'n glut'o'n kaj est'is atak'it'a de konvulsi'a tus'ad'o; kun grand'a viv'ec'o Britain tiam ek'kri'is: “Mi pens'is, ke li sufok'iĝ'os!”

“Nun, Alfred,” dir'is la doktor'o, “kelk'a'j'n vort'o'j'n pri afer'o'j negoc'a'j, dum ni est'as ankoraŭ ĉe la maten'manĝ'o.”

“Dum ni est'as ankoraŭ ĉe la maten'manĝ'o,” dir'is Snitchey kaj Craggs, kiu'j ŝajn'e tut'e ne pens'is ankoraŭ pri ĉes'ad'o.

Kvankam Alfred ne maten'manĝ'is kaj vid'ebl'e hav'is mult'e por far'i, li tamen respekt'e respond'is:

“Kiel vi ordon'os, sinjor'o!”

“Se pov'us est'i io serioz'a,” komenc'is la doktor'o, “en tiu ĉi ...”

“Fars'o, sinjor'o,” plen'ig'is Alfred.

“En tiu ĉi fars'o,” daŭr'ig'is la doktor'o, “ĝi est'us tiu ĉi kun'traf'iĝ'o de la tag'o de l’ adiaŭ'dir'o kun du'obl'a tag'o de nask'iĝ'o, al kiu por ni kvar est'as lig'it'a'j mult'a'j agrabl'a'j re'memor'o'j kaj kiu ĉiam re'vok'ad'os al ni en la memor'o'n ni'a'n long'a'n kaj amik'a'n kun'e'viv'ad'o'n. Sed tio ne aparten'as tie'n ĉi.”

“Ho jes, doktor'o Jeddler,” dir'is la jun'ul'o. “Ĝi bon'e aparten'as tie'n ĉi; tio'n dir'as al mi mi'a kor'o tiu'n ĉi maten'o'n, kaj ankaŭ la vi'a tio'n al vi dir'us, se vi vol'us ĝi'n aŭskult'i. Mi for'las'as hodiaŭ vi'a'n dom'o'n; mi ĉes'as hodiaŭ est'i vi'a zorg'at'o; ni dis'iĝ'as kiel du'on'a'j parenc'o'j, kiu'j dis'lig'as unu lig'il'o'n, dum ali'a'j jam rid'et'as al ni en la est'ont'ec'o,” — li rigard'is ĉe tiu'j ĉi vort'o'j Marion’on, kiu sid'is apud li — “lig'il'o'j tiel riĉ'a'j je esper'o'j, ke vort'o'j ne pov'as tio'n ĉi esprim'i. Vi vid'as,” li al'don'is gaj'e, “vi vid'as, doktor'o, est'as ankoraŭ gren'o da serioz'aĵ'o en tiu ĉi grand'a mal'saĝ'a amas'o da polv'o. Hodiaŭ almenaŭ ni konfes'u, ke ekzist'as ankoraŭ gren'et'o da serioz'aĵ'o.”

“Hodiaŭ!” ek'kri'is la doktor'o. “Aŭskult'u, aŭskult'u! ha, ha, ha! Hodiaŭ pli ol en ĉiu'j tag'o'j en la mal'saĝ'a jar'o. Hodiaŭ! kiam tie ĉi hav'is lok'o'n la grand'a batal'o? Sur tiu ĉi lok'o, kie ni nun sid'as, kie mi hodiaŭ maten'e vid'is danc'i mi'a'j'n knab'in'o'j'n, kie la frukt'o'j por ni'a maten'manĝ'o ĵus est'as de'ŝir'it'a'j de tiu'j ĉi arb'o'j, kiu'j hav'as si'a'j'n radik'o'j'n ne en ter'o, sed en hom'o'j, tie ĉi tiom mult'a'j trov'is la mort'o'n, ke ankoraŭ en mi'a jun'ec'o, post mult'a'j generaci'o'j, tie ĉi est'is el'fos'it'a tut'a mort'int'ar'o da ost'aĵ'o'j kaj da pec'o'j de fend'it'a'j krani'o'j. Kaj tamen eĉ cent hom'o'j en tiu batal'o ne sci'is, por kio kaj kial ili batal'is; eĉ cent el tiu'j, kiu'j triumf'is la venk'o'n, ne sci'is, kial ili tio'n ĉi far'is? Eĉ kvin'dek hom'o'j ne far'iĝ'is pli feliĉ'a'j per la gajn'o kaj perd'o. Eĉ ses hom'o'j ne hav'as hodiaŭ konsent'a'n opini'o'n pri la kaŭz'o kaj rezultat'o: per unu vort'o, neni'u, ekster la plor'ant'a'j pro la mort'ig'it'a'j, sci'is iam i'o'n difin'it'a'n pri tio ĉi. Serioz'aĵ'o!” dir'is la doktor'o rid'ant'e. “Tia mond'o!”

“Sed al mi ĉio tio ŝajn'as tre serioz'a,” dir'is Alfred.

“Serioz'a!” ek'kri'is la doktor'o. “Se vi tia'j'n afer'o'j'n akcept'as kiel serioz'a'j'n, vi dev'as frenez'iĝ'i, aŭ ir'i sur alt'a'n mont'o'n kaj far'iĝ'i ermit'o.”

“Kaj al tio ĉi est'as jam tiel long'e de tiu temp'o,” dir'is Alfred. “Long'e!” re'dir'is la doktor'o. “Ĉu vi sci'as, kio'n la mond'o farad'is de tiu temp'o ĝis hodiaŭ? Mi ĝi'n ne sci'as!”

“Ĝi iom proces'ad'is,” rimark'is sinjor'o Snitchey kaj miks'is si'a'n te'o'n.

“Kvankam oni ĝi'n farad'is al la hom'o'j ĉiam tro facil'a,” dir'is li'a kompani'an'o.

“Kaj vi permes'os al mi dir'i, doktor'o,” daŭr'ig'is sinjor'o Snitchey, “kvankam mi jam mil foj'o'j'n esprim'is mi'a'n opini'o'n, ke en la mond'o, se ĝi proces'as, kaj en'tut'e en la sistem'o de ĝi'a juĝ'o'farad'o mi vid'as i'o'n efektiv'e serioz'a'n, i'o'n real'a'n, i'o'n, kio hav'as si'a'n intenc'o'n kaj si'a'n cel'o'n ...” Clemency Newcome puŝ'iĝ'is nun je la tabl'o, ke ĉiu'j teler'o'j kaj tas'o'j ek'krak'is.

“Nu, kio est'as?” ek'kri'is la doktor'o. “La mal'ben'it'a paper'uj'o,” dir'is Clemency, “kiu ĉiam ven'as inter la pied'o'j'n!”

“Kio hav'as si'a'n intenc'o'n kaj si'a'n cel'o'n, mi dir'is,” komenc'is de'nov'e Snitchey, “kio postul'as de ni estim'o'n. La viv'o est'as fars'o, vi dir'as, doktor'o Jeddler? La viv'o kun la juĝ'o'farad'o?” La doktor'o rid'is kaj rigard'is Alfred’on.

“Ni supoz'u, ke la milit'o est'as mal'saĝ'aĵ'o,” dir'is Snitchey. “En tio ĉi ni konsent'as. Ekzempl'e tie ĉi ni vid'as ĉarm'eg'a'n lok'o'n,” — li montr'is per la fork'o en la ĉirkaŭ'aĵ'o'n — “kiu antaŭ long'a temp'o est'is kovr'it'a de amas'o'j da soldat'o'j — ĉiu apart'e kulp'a je romp'o de la pac'o de l’ land'o — kaj dezert'ig'it'a per fajr'o kaj glav'o. Ha, ha, ha! La sol'a pens'o, ke hom'o mem'vol'e el'met'as si'n al mort'o per fajr'o kaj glav'o! Tio ĉi est'as mal'saĝ'a, tut'e rid'ind'a! Oni dev'as lev'i la ŝultr'o'j'n pro la hom'o'j, kiam oni pens'as pri tio ĉi! Sed ni pren'u tiu'n ĉi ĉarm'a'n lok'o'n kiel ĝi est'as nun. Ni prezent'u al ni la leĝ'a'j'n rilat'o'j'n, kiu'j nask'iĝ'as de la ter'a propr'aĵ'o; la hered'ig'ad'o'n kaj donac'ad'o'n de la ter'a propr'aĵ'o, la pro'don'ad'o'n kaj re'el'aĉet'ad'o'n de la propr'aĵ'o; farm'ad'o'n temp'a'n, farm'ad'o'n liber'a'n, farm'ad'o'n hered'a'n; ni prezent'u al ni,” dir'is sinjor'o Snitchey kun tia entuziasm'o, ke li ŝmac'is per la lip'o'j, “ni prezent'u al ni la komplik'it'a'j'n leĝ'o'j'n, kiu'j rilat'as je la rajt'o de posed'ad'o kaj la pruv'ad'o de tiu ĉi rajt'o, kun ĉiu'j reciprok'e kontraŭ'parol'a'j precedenc'o'j kaj akt'o'j parlament'a'j aparten'ant'a'j al tio ĉi; la ne'kalkul'ebl'a'n mult'o'n da komplik'it'a'j kaj sen'fin'a'j kancelari'a'j juĝ'a'j proces'o'j, al kiu'j tiu ĉi bel'a lok'o don'as la kaŭz'o'n: — kaj konfes'u, doktor'o Jeddler, ke tio ĉi est'as unu oaz'o en la mond'o! Mi esper'as,” dir'is sinjor'o Snitchey kun rigard'o sur si'a'n kompani'an'o'n, “ke mi parol'as en la nom'o de la firm'o, sinjor'o Craggs?” Ĉar sinjor'o Craggs jes'is, sinjor'o Snitchey, kies apetit'o'n la parol'ad'o akr'ig'is, rimark'is, ke li est'as pret'a akcept'i ankoraŭ unu pec'o'n da viand'o kaj tas'o'n da te'o.

“Mi ne vol'as defend'i la viv'o'n en'tut'e,” li al'don'is kaj frot'is al si, intern'e rid'ant'e, la man'o'j'n; “ĝi est'as plen'a je mal'saĝ'aĵ'o'j, plen'a je ankoraŭ pli mal'bon'a'j afer'o'j. Cert'ig'o'j de fidel'ec'o, de konfid'o, de ne'profit'em'ec'o kaj simil'a'j. Ba, ba! ni vid'as, kia'n ind'o'n ili hav'as. Sed vi ne dev'as rid'i je la viv'o; vi bezon'as lud'i parti'o'n, tre mal'facil'a'n parti'o'n! Ĉiu'j hom'o'j lud'as kontraŭ vi, kaj vi lud'as kontraŭ ĉiu'j hom'o'j. Ho, ĝi est'as tre interes'a afer'o. Ĝi est'as tre rafin'it'a'j ir'o'j sur la ŝak'a tabul'o. Rid'i vi dev'as, doktor'o Jeddler, nur tiam, se vi gajn'as; kaj ankaŭ tiam ne tro mult'e. Ha, ha, ha! ne tro mult'e,” ripet'is Snitchey, balanc'ant'e la kap'o'n kaj ferm'et'ant'e unu okul'o'n, kiel se li vol'us al'don'i: “sed tio'n ĉi vi pov'as far'i!”

“Nu, Alfred,” ek'kri'is la doktor'o, “kio'n vi dir'os al tio ĉi?”

“Mi dir'os nur,” respond'is Alfred, “ke la plej grand'a komplez'o, kiu'n vi pov'us far'i al mi kaj, mi pens'as, ankaŭ al vi mem, est'us, se vi iam prov'us met'i en forges'o'n tiu'n ĉi kamp'o'n de l’ batal'o kaj la ali'a'j'n simil'a'j'n por la pli grand'a kamp'o de l’ batal'o de l’ viv'o, sur kiu'n la sun'o lum'as ĉiu'n tag'o'n.”

“Nu, mi tim'as, ke tio ĉi ne far'us li'n pli kviet'a, sinjor'o Alfred,” dir'is Snitchey. “La batal'ant'o'j en tiu ĉi batal'o de l’ viv'o est'as tre varm'eg'a'j kaj mal'am'eg'a'j unu kontraŭ la ali'a. Tre mal'agrabl'a'j est'as la hak'ad'o kaj pik'ad'o kaj la sekret'a mort'ig'ad'o de post la dors'o kaj la dis'prem'ad'o kaj sufok'ad'o; per unu vort'o ĝi est'as efektiv'e mal'bon'a histori'o.”

“Mi pens'as, sinjor'o Snitchey,” dir'is Alfred, “ke en tiu ĉi batal'o est'as renkont'at'a'j mal'laŭt'a'j venk'o'j kaj batal'o'j, grand'a mem'ofer'em'ec'o kaj nobl'a'j far'o'j plen'a'j je hero'ec'o — eĉ en ĝi'a'j ŝajn'a'j bagatel'o'j kaj kontraŭ'parol'o'j — far'o'j, kiu'j tut'e ne est'as mal'pli mal'facil'e plen'um'ebl'a'j tial, ke ili est'as en'skrib'it'a'j en neni'a ter'a kronik'o, ke neni'a ter'a publik'o ili'n vid'as; far'o'j, kiu'j ĉiu'tag'e hav'as lok'o'n en kaŝ'it'a'j angul'o'j, en mal'riĉ'a'j dom'et'o'j kaj en vir'a'j kaj vir'in'a'j kor'o'j, — far'o'j, el kiu'j unu sol'a pov'us la plej sever'a'n mal'laŭd'ant'o'n pac'ig'i kun tiu ĉi mond'o kaj instru'i li'n konfid'i al ĝi kaj esper'i; se eĉ du'on'o de ĝi'a'j loĝ'ant'o'j si'n trov'us en milit'o kaj kvar'on'o en proces'ad'o; kaj tio ĉi jam mult'e signif'as.” Ambaŭ frat'in'o'j aŭskult'is kun streĉ'it'a atent'o.

“Bon'e, bon'e!” dir'is la doktor'o; “mi est'as tro mal'jun'a por est'i ankoraŭ konvert'it'a, eĉ de mi'a amik'o Snitchey tie ĉi, aŭ de mi'a bon'a frat'in'o Martha Jeddler, kiu ankaŭ hav'is si'a'j'n spert'o'j'n, kiel ŝi dir'as, kaj de tiu temp'o far'iĝ'is bon'far'em'a kaj mal'sever'a kontraŭ ĉiu'j spec'o'j de hom'o'j, kaj kiu tiel fort'e si'n ten'as je vi'a opini'o (nur kiel vir'in'o ŝi est'as mal'pli prudent'a kaj pli obstin'a), ke ni ne pov'as viv'i en konsent'o kaj mal'oft'e ni'n vid'as. Mi est'as nask'it'a sur tiu ĉi kamp'o de l’ batal'o. Ses'dek jar'o'j pas'is super mi'a kap'o, kaj mi ĉiam vid'ad'is, ke la tut'a krist'an'ar'o, kun la Di'o sci'as kiom da am'ant'a'j patr'in'o'j kaj sufiĉ'e bon'a'j fil'in'o'j, kiel la mi'a'j, tut'e perd'ad'is la saĝ'o'n, kiam est'is parol'o pri kamp'o de batal'o. Tiu'j'n ĉi sam'a'j'n reciprok'a'j'n kontraŭ'parol'o'j'n ni trov'as ĉie. Oni dev'as aŭ rid'i aŭ plor'i je tiu'j ĉi rid'ind'a'j sen'konsekvenc'o'j; kaj mi pli'vol'as rid'i je tio ĉi.” Britain, kiu ĉiu'n apart'a'n parol'ant'o'n aŭskult'is kun plej grand'a atent'o, ŝajn'is subit'e ven'i al tiu ĉi sam'a opini'o, se plej profund'a ĉerk'a ton'o, kiu'n li el'don'is, pov'is est'i pren'at'a por rid'o. Sed li'a vizaĝ'o rest'is ĉe tio ĉi tiel sen'mov'a, ke, kvankam kelk'a'j el la gast'o'j maten'manĝ'a'j si'n turn'is, ek'tim'ig'it'e de la mal'agrabl'a ton'o, tamen neni'u supoz'is en li la far'int'o'n. Neni'u, escept'int'e la kun'e'serv'ant'a'n Clemency Newcome, kiu per unu el si'a'j plej am'at'a'j membr'o'j, la kubut'o, don'is al li puŝ'o'n kaj kun riproĉ'a murmur'et'o demand'is, je kio li rid'as.

“Ne je vi!” dir'is Britain. “Je kiu do?”

“Je la hom'ar'o,” dir'is Britain. “Jen est'as la amuz'aĵ'o.”

“En la ver'o, inter la sinjor'o kaj tiu'j ĉi advokat'o'j li far'iĝ'as kun ĉiu tag'o pli mal'saĝ'a!” ek'kri'is Clemency kaj don'is al li puŝ'o'n per la du'a kubut'o. “Ĉu vi sci'as, kie vi est'as? Ĉu vi vol'as est'i for'pel'it'a?”

“Mi neni'o'n sci'as,” dir'is Britain kun sen'esprim'a rigard'o kaj sen'mov'a vizaĝ'o. “Mi zorg'as je neni'o, mi kred'as neni'o'n, mi postul'as neni'o'n.” Se tiu ĉi mal'gaj'a si'n'pri'skrib'o, far'it'a en atak'o de melankoli'o est'is eĉ iom tro'grand'ig'it'a, tamen Benjamin Britain — nom'at'a ia'foj'e Mal'grand-Britain por diferenc'o de Grand-Brit'uj'o (Great Britain), kiel oni dir'as Jun'a Angl'uj'o por per diferenc'o pli klar'e esprim'i la Mal'jun'a'n Angl'uj'o'n — prezent'is si'a'n efektiv'a'n stat'o'n de l’ anim'o pli bon'e, ol oni pov'us pens'i. Ĉar aŭskult'ant'e ĉiu'n tag'o'n la sen'nombr'a'j'n parol'o'j'n, kiu'j'n la doktor'o turn'ad'is al divers'a'j hom'o'j kaj kiu'j ĉiu'j dev'is pruv'i, ke eĉ li'a ekzist'ad'o en la plej bon'a okaz'o est'as nur erar'o kaj sen'senc'aĵ'o, la mal'feliĉ'a Britain iom post iom ven'is en tia'n sen'fund'aĵ'o'n de konfuz'it'a'j kaj kontraŭ'parol'a'j ide'o'j, kiu'j prem'is li'n de ekster'e kaj intern'e, ke la ver'o sur la fund'o de si'a put'o en kompar'o kun Britain en la profund'o de li'a spirit'a mal'lum'iĝ'o ŝajn'is star'i sur eben'a ter'o. La sol'a, kio'n li klar'e vid'is, est'is tio, ke la nov'a element'o, kiu'n Snitchey kaj Craggs ordinar'e en'port'ad'is en tiu'j'n ĉi inter'parol'o'j'n, farad'is ili'n nur pli ne'kompren'ebl'a'j, kaj por la doktor'o ĝi ŝajn'is ĉiam est'i ia gajn'o kaj jes'ig'o. Tial li rigard'is la du advokat'o'j'n kiel kun'kaŭz'ant'o'j'n de li'a stat'o de l’ anim'o kaj fort'e ili'n mal'estim'is.

“Sed kun tio ĉi ni nun hav'as neni'o'n por far'i, Alfred,” dir'is la doktor'o. “Ĉes'ant'e hodiaŭ est'i mi'a zorg'at'o kaj for'las'ant'e ni'n, proviz'it'a je tio, kio'n pov'is vi'n instru'i la latin'a lern'ej'o tie ĉi kaj vi'a lern'ad'o en Londono kaj mal'jun'a simpl'a vilaĝ'a doktor'o, kiel mi, vi nun en'ir'as en la mond'o'n. La unu'a part'o de vi'a temp'o de prov'ad'o, kiu'n difin'is vi'a mort'int'a patr'o, nun est'as fin'it'a. Vi el'ir'as nun, konform'e je li'a du'a dezir'o, en la mond'o'n en karakter'o de propr'a sinjor'o, kaj long'e antaŭ ol fin'iĝ'os vi'a tri'jar'a rest'ad'o en la medicin'a'j lern'ej'o'j de l’ ekster'land'o, vi ni'n forges'os. Di'o! Vi forges'os ni'n en ses monat'o'j!”

“Se mi ĝi'n far'os — sed vi sci'as ĝi'n pli bon'e — kial mi bezon'as disput'i kun vi?” dir'is Alfred rid'ant'e.

“Mi sci'as neni'o'n de tia spec'o,” respond'is la doktor'o. “Kio'n vi pens'as pri tio ĉi, Marion?” Marion, lud'ant'e kun si'a tas'o, ŝajn'is dir'i — sed ŝi ĝi'n ne dir'is — ke ŝi neni'o'n hav'as kontraŭ tio ke li ŝi'n forges'u, se li nur pov'as. Grace al'prem'is la flor'ant'a'n vizaĝ'o'n al ŝi'a'j vang'o'j kaj rid'et'is.

“Mi ne est'is, mi esper'as, tro mal'just'a administr'ant'o de la hav'o konfid'it'a al mi,” parol'is plu la doktor'o; “sed en ĉiu okaz'o mi dev'as hodiaŭ form'e est'i liber'ig'it'a kaj for'ig'it'a de mi'a ofic'o; kaj jen est'as ni'a'j bon'a'j amik'o'j Snitchey kaj Craggs kun tut'a sak'o plen'a je paper'o'j kaj kalkul'o'j kaj dokument'o'j pri la hav'o, kiu'n mi dev'as trans'don'i al vi (mi vol'us, ke ĝi est'u pli grand'a, Alfred, sed vi dev'as far'iĝ'i grand'a hom'o kaj pli'grand'ig'i ĝi'n), kaj je ali'a mal'saĝ'aĵ'o de tiu spec'o, kio'n oni dev'as sub'skrib'i, sigel'i kaj trans'don'i.”

“Kaj leĝ'e atest'i, kiel la leĝ'o ordon'as,” dir'is Snitchey, for'ŝov'ant'e si'a'n teler'o'n kaj el'pren'ant'e la paper'o'j'n, kiu'j'n li'a koleg'o el'etend'is sur la tabl'o; “kaj ĉar mi kaj Craggs kun'e kun vi, doktor'o, est'is kurator'o'j de la hav'o, tial vi'a'j du serv'ant'o'j serv'os al ni kiel atest'ant'o'j. Ĉu vi sci'as leg'i, sinjor'in'o Newcome?”

“Mi ne est'as edz'in'ig'it'a, sinjor'o,” dir'is Clemency.

“Ho, mi pet'as pardon'o'n. Mi ĝi'n kred'as,” dir'is Snitchey rid'et'ant'e, ĵet'ant'e rigard'o'n sur la strang'a'n figur'o'n. “Vi sci'as leg'i?”

“Iom,” respond'is Clemency.

“La formul'o'n edz'ig'a'n maten'e kaj vesper'e, ne ver'e?” dir'is la advokat'o ŝerc'ant'e.

“Ne,” dir'is Clemency. “Tro mal'facil'e. Mi leg'as nur la fingr'ing'o'n.”

“La fingr'ing'o'n!” ripet'is Snitchey. “Kio'n ĝi signif'as?”

Clemency jes'is per la kap'o kaj dir'is: “Kaj la rasp'il'o'n de muskat'o.”

“Ŝi est'as frenez'a! Iu por la lord'o kancelier'o!” dir'is Snitchey kaj atent'e ŝi'n rigard'is.

“Se ŝi hav'as i'a'n propr'aĵ'o'n,” al'don'is Craggs. Sed nun en'miks'is si'n Grace kaj kompren'ig'is al ili, ke sur ambaŭ parol'at'a'j objekt'o'j si'n trov'as gravur'it'a sentenc'o kaj ke ili tial prezent'as la poŝ'a'n bibliotek'o'n de Clemency, kiu kun libr'o'j ne mult'e si'n okup'as.

“Ha, tiel, fraŭl'in'o Grace!” dir'is Snitchey. “Jes, jes. Ha, ha, ha! mi pens'is, ke tiu ĉi bon'a knab'in'o est'as frenez'a. Ŝi tut'e tiel el'rigard'as,” li dir'is por si mem, balanc'ant'e la kap'o'n. “Kaj kio star'as sur la fingr'ing'o, sinjor'in'o Newcome?” “Mi ne est'as edz'in'ig'it'a, sinjor'o,” rimark'is Clemency.

“Nu, Newcome. Ĉu tiel est'os bon'e?” dir'is la advokat'o. “Kio si'n trov'as sur la fingr'ing'o, Newcome?” Kiel Clemency, antaŭ ol ŝi respond'is tiu'n ĉi demand'o'n, dis'ŝov'is unu poŝ'o'n kaj rigard'is en ĝi'a'n sen'fund'a'n profund'o'n, serĉ'ant'e la fingr'ing'o'n, kiu tie ne est'is, kaj kiel ŝi tio'n ĉi sam'a'n far'is kun la du'a poŝ'o kaj ŝajn'is trov'i la fingr'ing'o'n profund'e mal'supr'e, kiel perl'o'n de grand'a ind'o; kiel ŝi tiam for'ig'is ĉiu'j'n inter'kuŝ'ant'a'j'n mal'help'o'j'n, konsist'ant'a'j'n el tuk'o de naz'o, pec'et'o da vaks'a kandel'o, ruĝ'vang'a pom'o, oranĝ'o, mon'er'et'o de feliĉ'o, serur'o, tond'il'o en ing'o, plen'man'o da vitr'a'j perl'o'j, kelk'a'j bul'o'j da faden'o, kudr'il'uj'o, plen'a kolekt'o da krisp'ig'il'o'j de har'o'j kaj unu biskvit'o, kaj ĉiu'n el tiu'j ĉi objekt'o'j apart'e don'is ten'i al Britain — tio ĉi ni'n mal'mult'e interes'as. Ankaŭ ne interes'as ni'n, kiel ŝi, pen'ant'e kapt'i kaj re'ten'i la poŝ'o'n (ĉar tiu ĉi hav'is strang'a'n inklin'o'n salt'ad'i kaj glit'ad'i en angul'o'n), okup'is pozici'o'n kaj trankvil'e si'n ten'is en ĝi, kvankam ĝi vid'ebl'e est'is en plen'a kontraŭ'ec'o kun la hom'a anatomi'o kaj kun la leĝ'o de la egal'pez'o. Est'os sufiĉ'e, se ni dir'os, ke ŝi fin'e triumf'e met'is la fingr'ing'o'n sur la fingr'o'n kaj ek'frap'is per la rasp'il'o de muskat'o, kaj ni dev'as rimark'i, ke la li teraturo de tiu'j ĉi ambaŭ uz'aĵ'o'j sekv'e de tro mult'a frot'ad'o est'is proksim'a al for'viŝ'iĝ'o.

“Tio ĉi do est'as la fingr'ing'o?” dir'is sinjor'o Snitchey, vol'ant'e iom ŝerc'i je ŝi'a kalkul'o. “Kaj kio'n dir'as la fingr'ing'o?”

“Ĝi dir'as,” respond'is Clemency kaj mal'rapid'e kun'e'silab'is la sur'skrib'o'n: “For-ge-su-kaj-par-do-nu.” Snitchey kaj Craggs kor'e rid'is. “Tio ĉi est'as bel'a!” dir'is Snitchey. “Ne mal'bon'a!” dir'is Craggs. “Montr'as tiom da kon'ad'o de hom'o'j,” dir'is Snitchey. “Tiel uz'ebl'a por la praktik'a viv'o,” dir'is Craggs.

“Kaj la rasp'il'o?” daŭr'ig'is demand'i Snitchey. “La rasp'il'o dir'as,” respond'is Clemency: “Ki-on-vi-vo-las-ke-la-ho-moj-al-vi-fa-ru-ti-on-ĉi-fa-ru-an-kaŭ-al-i-li.”

“Far'u i'o'n al la hom'o'j, por ke ili neni'o'n al vi far'u, vi kred'ebl'e pens'as?” dir'is sinjor'o Snitchey.

“Mi ne kompren'as,” respond'is Clemency kaj balanc'is la kap'o'n. “Mi ne est'as advokat'o.”

“Mi tim'as, ke se vi est'us advokat'o,” dir'is sinjor'o Snitchey, rapid'e si'n turn'ant'e al la doktor'o, kiel vol'ant'e antaŭ'e far'i i'o'n kontraŭ la impres'o, kiu'n tiu ĉi respond'o ebl'e pov'us el'vok'i, “vi trov'us, ke tio ĉi est'as la regul'o de viv'ad'o de la plej mult'a'j de vi'a'j klient'o'j. En tio ĉi ili est'as tre serioz'a'j — kiel ajn mal'saĝ'a tiu ĉi mond'o en'tut'e est'as — kaj met'as post'e la kulp'o'n sur ni'n. Ni, jur'ist'o'j, efektiv'e est'as ne mult'e pli ol spegul'o'j, sinjor'o Alfred; sed plej'e konsil'iĝ'as kun ni koler'em'a'j kaj mal'pac'em'a'j hom'o'j, kiu'j el'rigard'as ne tut'e bon'e; kaj est'as efektiv'e mal'just'o ni'n insult'i, se ni montr'as al la hom'o'j mal'afabl'a'j'n vizaĝ'o'j'n. Mi pens'as,” dir'is sinjor'o Snitchey, “mi sam'temp'e esprim'as ankaŭ la opini'o'n de ni'a sinjor'o Craggs?”

“Sen'dub'e,” dir'is Craggs.

“Kaj tial, se sinjor'o Britain vol'os ofer'i al ni iom da ink'o,” dir'is sinjor'o Snitchey, re'pren'ant'e la paper'o'j'n re'e en la man'o'n, “ni kiel ebl'e pli baldaŭ sub'skrib'u, sigel'u kaj trans'don'u, ĉar ali'e ven'os la vojaĝ'a kaleŝ'o antaŭ ol ni sci'os, kie ni est'as.” Juĝ'ant'e laŭ la ekster'aĵ'o, est'is tre kred'ebl'e, ke la kaleŝ'o preter'vetur'os antaŭ ol sinjor'o Britain sci'os, kie li est'as; ĉar li star'is tut'e en'profund'ig'it'a en pens'o'j'n kaj reciprok'e pes'ad'is en la kap'o la argument'o'j'n de la doktor'o kontraŭ la argument'o'j de la advokat'o'j kaj la argument'o'j'n de la advokat'o'j kontraŭ la argument'o'j de la doktor'o kaj la argument'o'j'n de la klient'o'j kontraŭ la argument'o'j de ambaŭ kaj far'is mal'fort'a'j'n prov'o'j'n met'i en konsent'o'n la fingr'ing'o'n kaj la rasp'il'o'n (io tut'e nov'a por li) kun iu el la filozofi'o'j kon'at'a'j de li; per unu vort'o li romp'ad'is al si la kap'o'n kiel la plej grand'a filozof'o per teori'o'j kaj sistem'o'j. Sed Clemency, kiu est'is li'a bon'a geni'o — kvankam li hav'is nur tre mal'afabl'a'n opini'o'n pri ŝi'a prudent'o, ĉar ŝi nur mal'oft'e zorg'ad'is pri abstrakt'a'j konsider'ad'o'j kaj ĉiam est'is pret'a far'i la ĝust'aĵ'o'n en ĝust'a temp'o — dum'e ven'is kun la ink'o kaj ankoraŭ plu far'is al li util'a'n serv'o'n per tio, ke ŝi per puŝ'o de la kubut'o vek'is li'n el li'a distr'ec'o kaj tut'e li'n mal'dorm'ig'is.

Mi ne vol'as rakont'i, kiel li'n turment'is la tim'o, oft'e renkont'at'a ĉe hom'o'j de li'a stat'o, kiu'j ne kutim'is uz'i la plum'o'n — la tim'o, ke li ne pov'as sub'skrib'i per si'a nom'o dokument'o'n, skrib'it'a'n ne de li mem, sen el'met'i si'n al ia ankoraŭ ne kon'at'a danĝer'o aŭ dev'ont'ig'i si'n sen sci'o al pag'ad'o de grand'eg'a'j sum'o'j; mi ne rakont'os, kiel li al'proksim'iĝ'is al la dokument'o'j nur kun protest'o'j kaj dev'ig'it'a de la doktor'o kaj insist'e vol'is ili'n antaŭ'e tra'rigard'i antaŭ ol li sub'skrib'is (la artifik'a karakter'o de la skrib'aĵ'o, ne parol'ant'e jam pri la jur'ist'a'j esprim'o'j, est'is por li kiel io ĥin'a) kaj turn'i la foli'o'n, por vid'i, ĉu sur la du'a paĝ'o ne est'as skrib'it'a io danĝer'a; kaj kiel post la sub'skrib'o de si'a nom'o li far'iĝ'is tut'e mal'feliĉ'a, kiel iu, kiu for'don'is si'a'n hav'o'n kaj si'a'j'n rajt'o'j'n. Mi ne pov'as ankaŭ rakont'i detal'e, kiel la blu'a paper'uj'o, kiu konserv'is li'a'n sub'skrib'o'n, hav'is por li post'e mister'a'n al'tir'a'n fort'o'n, tiel ke li ne pov'is ĝi'n for'las'i. Mi ne rakont'os ankaŭ, kiel Clemency Newcome, tut'e ekster si de rid'o ĉe la pens'o, ke ŝi est'as person'o grav'a, met'is si'n per si'a'j ambaŭ kubut'o'j super la tut'a'n tabl'o'n kaj apog'is la kap'o'n sur la mal'dekstr'a brak'o, antaŭ ol ŝi komenc'is far'i si'a'j'n kabal'a'j'n sign'o'j'n, por kiu'j ŝi bezon'is tre mult'e da ink'o kaj kiu'j'n ŝi sam'temp'e per la lang'o pentr'ad'is en la aer'o. Kiam ŝi unu foj'o'n gust'um'is ink'o'n, ŝi far'iĝ'is soif'a je ĝi, kiel la tigr'o, kiu ek'lek'is sang'o'n, kaj ŝi vol'is sub'skrib'i ĉio'n ebl'a'n kaj met'i si'a'n nom'o'n en ĉiu'j angul'o'j. Por mal'long'e dir'i, la doktor'o est'is liber'ig'it'a de si'a ofic'o kaj de si'a respond'ec'o, kaj Alfred pren'is ĝi'n mem sur si'n kaj komenc'is si'a'n vojaĝ'o'n de l’ viv'o.

“Britain!” dir'is la doktor'o, “kur'u al la pord'o de l’ ĝarden'o kaj rigard'u, ĉu la kaleŝ'o ven'as. La temp'o for'flug'as, Alfred.”

“Jes, sinjor'o, jes!” viv'e re'dir'is la jun'ul'o. “Kar'a Grace! unu sekund'o'n! Marion — tiel jun'a kaj bel'a, tiel am'ind'a kaj admir'at'a, al mi'a kor'o tiel kar'a, kiel neni'o en la mond'o — ne forges'u tio'n ĉi! Mi met'as Marion’on en vi'a'j'n man'o'j'n.”

“Ŝi est'is por mi ĉiam kar'a gard'at'aĵ'o, Alfred. Nun ŝi est'as por mi du'obl'e kar'a. Mi montr'os mi'n ind'a je vi'a konfid'o,” dir'is Grace.

“Mi kred'as ĝi'n, Grace,” respond'is Alfred. “Mi sci'as ĝi'n. Kiu pov'us rigard'i en vi'a'n okul'o'n kaj aŭd'i vi'a'n sincer'a'n voĉ'o'n kaj tio'n ĉi ne sci'i? Ha, bon'a Grace! se mi hav'us vi'a'n cert'a'n sent'o'n, vi'a'n trankvil'a'n anim'o'n, kiel sen'zorg'e mi for'las'us hodiaŭ tiu'n ĉi lok'o'n!”

“Tiel vi pens'as?” re'dir'is ŝi kun trankvil'a rid'et'o.

“Kaj tamen, Grace — frat'in'o mi preskaŭ dir'us.”

“Dir'u ĝi'n!” ŝi li'n viv'e inter'romp'is. “Mi aŭd'as ĝi'n kun plezur'o, neniam nom'u mi'n ali'e.”

“Tiel frat'in'o,” dir'is Alfred, — “kaj tamen est'as pli bon'e por Marion kaj por mi, se vi'a sen'ŝancel'iĝ'a kaj fidel'a anim'o ni'n tie ĉi sub'ten'as kaj far'as ni'n pli feliĉ'a'j kaj pli bon'a'j. Eĉ se mi pov'us, mi ĝi'n ne pro mi for'pren'us.”

“La kaleŝ'o est'as sur la alt'aĵ'o!” ek'kri'is Britain.

“La temp'o pas'as, Alfred,” admon'is la doktor'o. Marion star'is flank'e, kun okul'o'j mal'lev'it'a'j; sed nun Alfred am'e al'konduk'is ŝi'n al la frat'in'o kaj met'is ŝi'n al ŝi'a brust'o.

“Mi dir'is al Grace, kar'a Marion,” li dir'is, “ke mi don'as vi'n sub ŝi'a'n gard'o'n, ke mi, for'ir'ant'e, konfid'as al ŝi vi'n, kiel mi'a'n plej kar'a'n juvel'o'n. Kaj kiam mi re'ven'os kaj vi'n re'postul'os, mi'a plej am'at'a, kaj antaŭ ni star'os la bel'a est'ont'ec'o de ni'a edz'a viv'o, tiam ĝi est'u unu el ni'a'j plej bon'a'j plezur'o'j medit'ad'i, kiel ni pov'as far'i Grace’on feliĉ'a, antaŭ'plen'um'ad'i ŝi'a'j'n dezir'o'j'n, montr'i al ŝi ni'a'n am'o'n kaj dank'ec'o'n kaj i'o'n re'pag'i al ŝi de la ŝuld'o, kiu'n ŝi met'is sur ni'n.” La pli jun'a frat'in'o met'is unu man'o'n en la li'a'n kaj per la du'a ŝi ten'is ĉirkaŭ'pren'it'e si'a'n frat'in'o'n. Ŝi rigard'ad'is en la trankvil'e gaj'a'j'n okul'o'j'n de si'a frat'in'o, per rigard'o, en kiu est'is miks'it'a'j am'o, admir'o, dolor'o kaj preskaŭ ador'o. Ŝi rigard'ad'is la vizaĝ'o'n de la frat'in'o, kiel se ĝi est'us la vizaĝ'o de ĉiel'a anĝel'o. Kaj kun gaj'a, feliĉ'a trankvil'ec'o tiu ĉi vizaĝ'o rigard'ad'is ŝi'n kaj ŝi'a'n am'ant'o'n.

“Kaj kiam la temp'o ven'os, kiel ĝi iam dev'as ven'i,” dir'is Alfred — “mi mir'as, ke ĝi ankoraŭ ne ven'is, sed Grace sci'as tio'n ĉi la plej bon'e, kaj Grace est'as ĉiam prav'a — la temp'o, kiam ŝi bezon'os kor'o'n de amik'o, al kiu ŝi pov'us si'n konfid'i, kiel fidel'a'j ni tiam est'os, Marion, kaj kiel ni ĝoj'os, ke ni'a bon'a frat'in'o am'as kaj est'as am'at'a, kiel ŝi merit'as!” Ĉiam ankoraŭ la pli jun'a frat'in'o rigard'ad'is al ŝi en la okul'o'j'n kaj ne de'turn'ad'is si'n eĉ al li. Kaj ĉiam ankoraŭ ripoz'ad'is tiu'j ĉi fidel'a'j okul'o'j kun gaj'a feliĉ'a trankvil'ec'o sur ŝi kaj ŝi'a am'ant'o.

“Kaj kiam ĉio tio ĉi est'os pas'int'a kaj ni est'os mal'jun'a'j kaj viv'os en mal'vast'a komun'ec'o kaj oft'e parol'ad'os pri la mal'nov'a'j temp'o'j,” dir'is Alfred, “tiam tio ĉi antaŭ ĉio dev'as est'i ni'a temp'o plej am'at'a — precip'e tiu ĉi tag'o; kaj tiam ni rakont'ad'os al ni, kio'n ĉe la dis'iĝ'o ni pens'is kaj sent'is kaj esper'is kaj tim'is; kaj kiel ni ne pov'is dir'i al ni reciprok'e adiaŭ.”

“La kaleŝ'o vetur'as tra l’ arb'aĵ'o,” ek'kri'is Britain.

“Jes! Mi est'as pret'a — kaj kiel ni malgraŭ ĉio feliĉ'e ni'n re'vid'is; tiu'n ĉi tag'o'n ni far'os la plej feliĉ'a en la tut'a jar'o kaj ni ĝi'n fest'ad'os kiel tri'obl'a'n tag'o'n de nask'iĝ'o. Ne ver'e, mi'a kar'a?”

“Jes!” dir'is la pli mal'jun'a frat'in'o kun fajr'o kaj radi'ant'a rid'et'o. “Jes, Alfred, ne mal'rapid'u. Ne rest'as temp'o. Dir'u al Marion adiaŭ. Kaj Di'o vi'n gard'u!” Li al'tir'is la pli jun'a'n frat'in'o'n al si'a brust'o. Kiam li ŝi'n re'e el'las'is, ŝi de'nov'e al'volv'iĝ'is al Grace kaj de'nov'e ek'rigard'is al ŝi en la trankvil'a'j'n okul'o'j'n kun tiu sam'a rigard'o plen'a je miks'it'a'j sent'o'j.

“Adiaŭ, Alfred!” dir'is la doktor'o. “Parol'i pri serioz'a korespond'ad'o aŭ serioz'a al'don'it'ec'o kaj ŝuld'at'ec'o kaj tiel plu en tiu ĉi — ha, ha, ha! vi sci'as, kio'n mi vol'as dir'i — pri tio ĉi parol'i est'us kompren'ebl'e mal'saĝ'ec'o. Mi pov'as nur dir'i, ke se vi kaj Marion rest'os ĉe tiu ĉi sam'a mal'saĝ'a stat'o de l’ anim'o, mi kontraŭ vi kiel bo'fil'o, kiam la temp'o ven'os, neni'o'n kontraŭ'parol'os.”

“Sur la pont'o!” ek'kri'is Britain.

“Ĝi ven'u!” dir'is Alfred kaj kor'e sku'is la man'o'n al la doktor'o. “Pens'u ia'foj'e pri mi, mi'a mal'nov'a amik'o kaj zorg'ant'o, tiel serioz'e, kiel vi nur pov'os! Adiaŭ, sinjor'o Snitchey. Adiaŭ, sinjor'o Craggs!”

“Ĝi ven'as jam!” ek'kri'is Britain.

“Unu kis'o'n de Clemency Newcome pro mal'nov'a kon'at'ec'o — vi'a'n man'o'n, Britain — Marion, mi'a plej kar'a kor'o, adiaŭ! Frat'in'o Grace, ne forges'u!” La patr'in'a figur'o kaj la vizaĝ'o tiel bel'a en si'a gaj'a trankvil'ec'o si'n turn'is al li; sed la okul'o'j de Marion ne pov'is si'n de'turn'i de ŝi'a frat'in'o.

La kaleŝ'o est'is antaŭ la pord'o. La pak'aĵ'o est'is sur'met'it'a. La kaleŝ'o ek'rul'iĝ'is for. Marion si'n ne mov'is.

“Li far'as al vi sign'o'n per la ĉapel'o, mi'a kar'a,” dir'is Grace. “Vi'a fianĉ'o, mi'a kor'o. Rigard'u!” La pli jun'a frat'in'o supr'e'n'rigard'is kaj turn'is por sekund'o la kap'o'n. Sed kiam ŝi post tio ĉi renkont'is la plen'a'n rigard'o'n de tiu'j ĉi trankvil'a'j okul'o'j, ŝi plor'ant'e fal'is al la kol'o de la pli mal'jun'a frat'in'o.

“Ho, Grace, Di'o vi'n ben'u! sed mi ne pov'as ĝi'n rigard'i, Grace! Ĝi romp'as al mi la kor'o'n.”

Part'o Du'a

Snitchey kaj Craggs hav'is bel'a'n mal'grand'a'n ofic'ej'o'n sur la mal'nov'a kamp'o de l’ batal'o, kie ili viv'is de bel'a mal'grand'a negoc'o kaj konduk'ad'is mult'a'j'n mal'grand'a'j'n batal'o'j'n por mult'a'j milit'ant'a'j parti'o'j. Kvankam oni efektiv'e ne pov'is dir'i, ke tiu'j ĉi batal'o'j est'as facil'a'j kaj viv'a'j batal'o'j de tiraljor'o'j — ĉar ordinar'e ili ir'ad'is tre mal'rapid'e kaj mal'facil'e — oni tamen la part'o'pren'o'n de la firm'o en tiu rilat'o pov'is klasifik'i sub tiu spec'o de skerm'ad'o, ke ili jen ĵet'ad'is paf'o'n sur tiu'n ĉi plend'ant'o'n, post'e kugl'o'n sur tiu'n defend'ant'o'n, jen kun la tut'a fort'o super'fal'ad'is sur ter'a'n propr'aĵ'o'n star'ant'a'n sub sekvestr'ad'o, kaj post'e de'nov'e hav'is batal'o'n kun ne'regul'a korpus'o da mal'grand'a'j ŝuld'ant'o'j, ĝust'e kiel est'is la okaz'o kaj kiel la mal'amik'o si'n star'ig'is kontraŭ ili. Por ili, tiel sam'e kiel por hom'o'j pli glor'a'j, la Gazet'o* est'is grav'a kaj tre interes'ant'a foli'o; kaj pri la plej'mult'o de la batal'o'j, en kiu'j ili montr'is si'a'n milit'estr'a'n talent'o'n, la batal'ant'o'j post'e dir'ad'is, ke ili pro la mult'a fum'o, de kiu ili est'is ĉirkaŭ'at'a'j, nur kun grand'a mal'facil'o pov'is reciprok'e si'n re'kon'i kaj mal'facil'e pov'is vid'i, kio'n ili efektiv'e far'as.

La ofic'ej'o de la sinjor'o'j Snitchey kaj Craggs kuŝ'is tre oportun'e sur la foir'ej'o, post mal'ferm'it'a pord'o kaj du glat'a'j mal'supr'e'n konduk'ant'a'j ŝtup'o'j, tiel ke ia koler'a farm'ant'o, kiu postul'is proces'o'n, kun la plej grand'a facil'ec'o pov'is en'salt'i.

Si'a'j'n inter'parol'o'j'n ili hav'ad'is en post'a ĉambr'o sur la unu'a etaĝ'o, kun mal'alt'a mal'lum'a plafon'o, kvazaŭ la ĉambr'o mem kun'tir'ad'us la brov'o'j'n en serioz'a medit'ad'o super komplik'it'a'j punkt'o'j de leĝ'o'j. La mebl'ar'o de la ĉambr'o konsist'is el kelk'a nombr'o da led'a'j seĝ'o'j kun alt'a'j apog'il'o'j, kun grand'a'j rond'a'j najl'o'j el flav'a kupr'o, el kiu'j kelk'a'j el'fal'is aŭ ebl'e est'is el'tir'it'a'j de la sen'konsci'a fingr'o de konfuz'it'a'j klient'o'j. Ekster tio oni pov'is vid'i gravur'aĵ'o'n de unu glor'a juĝ'ist'o, kiu si'a'temp'e per ĉiu har'lig'o de si'a grand'a har'ar'o farad'is sur la hom'o'j'n tia'n impres'o'n, ke la har'o'j al ili star'iĝ'ad'is kiel mont'o'j. Paper'o'j en mult'a'j apart'a'j amas'o'j plen'ig'ad'is la polv'a'j'n ŝrank'o'j'n, bret'o'j'n kaj tabl'o'j'n, kaj la mal'supr'a part'o de la mur'a'j tabul'aĵ'o'j est'is kovr'it'a de vic'o'j da fajr'el'ten'a'j kest'o'j kun pend'ant'a'j serur'o'j kaj kun dik'e skrib'it'a'j nom'o'j, kiu'j'n la atend'ant'a'j klient'o'j per ne'venk'ebl'a sorĉ'o si'n sent'ad'is dev'ig'at'a'j silab'ad'i de antaŭ'e kaj de post'e, dum ili ŝajn'e aŭskult'ad'is la sinjor'o'j'n Snitchey kaj Craggs, ne kompren'ant'e eĉ unu vort'o'n de tio, kio'n tiu'j ĉi parol'is.

Snitchey kaj Craggs ambaŭ est'is edz'ig'it'a'j. Snitchey kaj Craggs est'is la plej bon'a'j amik'o'j en la mond'o kaj hav'is reciprok'e efektiv'a'n konfid'o'n; sed, kiel oft'e okaz'as en la viv'o, sinjor'in'o Snitchey el princip'o rigard'ad'is sinjor'o'n Craggs kun okul'o'j suspekt'em'a'j, kaj tio'n ĉi sam'a'n rilat'e la sinjor'o'n Snitchey farad'is sinjor'in'o Craggs. “Kun vi'a Snitchey,” ia'foj'e dir'ad'is la last'e dir'it'a sinjor'in'o al sinjor'o Craggs, “mi tut'e ne sci'as, kio'n vi vol'as kun vi'a Snitchey. Vi fid'as tro mult'e vi'a'n Snitchey, mi dir'as, kaj mi nur vol'us, ke vi neniam en ali'a manier'o konvink'iĝ'u je tio ĉi.” Reciprok'e sinjor'in'o Snitchey ripet'ad'is al si'a edz'o, ke se li iam de iu est'os konduk'it'a sur mal'ĝust'a'n voj'o'n, ĝi est'os per tiu ĉi hom'o, kaj ke se iu hav'as mal'ver'em'a'n okul'o'n, ĝi est'as Craggs. Malgraŭ tio ĉi ili tamen en'tut'e est'is tre bon'a'j amik'o'j; kaj inter sinjor'in'o Snitchey kaj sinjor'in'o Craggs est'is mal'vast'a lig'o defend'a kaj atak'a kontraŭ la ofic'ej'o, kiu en ili'a'j okul'o'j est'is ĉambr'o de suspekt'aĵ'o'j kaj komun'a mal'amik'o plen'a je danĝer'a'j kaj mister'a'j maĥinaci'o'j. Kaj tamen de tiu ĉi ofic'ej'o Snitchey kaj Craggs ricev'ad'is si'a'n miel'o'n. Tie ĉi ili star'ad'is ia'foj'e en bel'a'j vesper'o'j apud la fenestr'o de si'a ĉambr'o de inter'parol'o'j, kiu el'ir'ad'is sur la mal'nov'a'n kamp'o'n de batal'o, kaj mir'ad'is (sed ordinar'e nur kiam la ĵur'int'a'j juĝ'ant'o'j sid'ad'is, la amas'a'j okup'o'j farad'is ili'n sentimental'a'j) la mal'saĝ'ec'o'n de la hom'o'j, kiu'j ne pov'as ĉiam viv'i inter si en pac'o kaj si'a'n disput'o'n trankvil'e fin'i en juĝ'ej'o. Tie ĉi tag'o'j, semajn'o'j, monat'o'j kaj jar'o'j pas'ad'is super ili, kaj sol'e ili'a juĝ'a kalendar'o, la iom post iom pli mal'grand'iĝ'ant'a nombr'o de la kupr'a'j najl'o'j en la led'a'j seĝ'o'j kaj la kresk'ant'a amas'o de la paper'o'j sur la tabl'o atest'ad'is tio'n ĉi. Tie ĉi preskaŭ tri jar'o'j pas'int'a'j de la tag'o de l’ maten'manĝ'o en la ĝarden'o, mal'mult'ig'is la najl'o'j'n kaj mult'ig'is la amas'o'j'n da paper'o, kiam ili en unu vesper'o sid'is kun'e en negoc'a inter'parol'ad'o.

Ili sid'is ne sol'a'j, sed kun unu vir'o de ĉirkaŭ tri'dek jar'o'j, mal'pen'e vest'it'a kaj kun iom mal'larĝ'a vizaĝ'o, sed en'tut'e bon'e konstru'it'a, en bon'a'j vest'o'j kaj kun bel'a ekster'aĵ'o. Li sid'is sur la parad'a seĝ'o, ten'ant'e unu man'o'n en la brust'o de l’ surtut'o kaj la du'a'n en la ne'ord'ig'it'a'j har'o'j, profund'ig'it'a en mal'gaj'a'n medit'ad'o'n. Snitchey kaj Craggs sid'is apud'e apud skrib'o'tabl'o unu kontraŭ la du'a. Unu el la fajr'el'ten'a'j kest'o'j star'is mal'ferm'it'a sur la tabl'o; unu part'o de ĝi'a en'hav'o kuŝ'is el'met'it'a sur la tabl'o, dum la rest'o ir'ad'is tra la man'o de sinjor'o Snitchey, kiu unu dokument'o'n post la ali'a ten'ad'is apud la lum'o, ĉiu'n paper'o'n apart'e ĉirkaŭ'rigard'is, balanc'ant'e la kap'o'n kaj trans'don'ant'e ĝi'n al sinjor'o Craggs, kiu ĝi'n ankaŭ ĉirkaŭ'rigard'ad'is kaj balanc'ad'is la kap'o'n. De temp'o al temp'o ili farad'is paŭz'o'n, balanc'ad'is ambaŭ la kap'o'n kaj ek'rigard'ad'is si'a'n en pens'o'j'n profund'ig'it'a'n klient'o'n; kaj ĉar sur la kest'o est'is skrib'it'e “Sinjor'a Moŝt'o Michael Warden,” ni el ĉio tio ĉi pov'as konklud'i, ke la nom'o kaj la kest'o aparten'is al tiu ĉi klient'o kaj ke la afer'o'j de sinjor'a moŝt'o Michael Warden star'is ne tre bon'e.

“Jen est'as ĉio,” dir'is sinjor'o Snitchey kaj met'is la last'a'n paper'o'n. “Mi vid'as plu neni'a'n help'o'n. Plu neni'a'n help'o'n.”

“Ĉio perd'it'a, mal'ŝpar'it'a, pro'don'it'a, prunt'it'a kaj vend'it'a?” dir'is la klient'o kaj supr'e'n'rigard'is.

“Ĉio,” respond'is sinjor'o Snitchey. “Neni'o rest'as por far'i, vi dir'as?” “Absolut'e neni'o,” est'is la respond'o de la advokat'o. La klient'o mord'et'is la ung'o'j'n kaj de'nov'e profund'iĝ'is en si'a'n medit'ad'o'n.

“Kaj eĉ mi'a person'a liber'ec'o est'as en danĝer'o, vi pens'as?” li komenc'is post minut'o de'nov'e.

“En ĉiu part'o de la unu'ig'it'a'j reĝ'o'land'o'j Grand-Brit'uj'o kaj Irlando,” respond'is sinjor'o Snitchey.

“Sekv'e nur perd'it'a fil'o, kiu pov'as plu re'ven'i al neni'a patr'o, ne hav'as pork'o'j'n por gard'i kaj ne pov'as divid'i kun ili la manĝ'o'n?” daŭr'ig'is la klient'o, balanc'ant'e unu pied'o'n sur la du'a kaj rigard'ant'e al la plank'o.

Sinjor'o Snitchey ek'tus'is, kvazaŭ dezir'ant'e ne al'permes'i la supoz'o'n, ke li part'o'pren'as en ia alegori'a prezent'ad'o de rajt'a rilat'o. Sinjor'o Craggs ankaŭ ek'tus'is, kvazaŭ vol'ant'e montr'i, ke tio ĉi est'as la opini'o de la firm'o.

“Ruin'ig'it'a en la aĝ'o de tri'dek jar'o'j,” dir'is la klient'o. “Hm!”

“Ne ruin'ig'it'a, sinjor'o Warden,” respond'is Snitchey. “Tiel mal'bon'a la afer'o ankoraŭ ne est'as. Ver'e, ke vi far'is ĉio'n, kio'n vi pov'is, tio'n ĉi mi dev'as dir'i, sed vi ne est'as ruin'ig'it'a. Iom da si'n'lim'ig'ad'o ...”

“Al la diabl'o kun la si'n'lim'ig'ad'o,” dir'is la klient'o.

“Sinjor'o Craggs, vi permes'os al mi pren'et'o'n da tabak'o? Mi dank'as.” Kiam la trankvil'anim'a advokat'o met'is la pren'et'o'n en la naz'o'n, vid'ebl'e kun grand'a gust'o kaj tut'e profund'ig'it'a en la ĝu'ad'o, la vizaĝ'o de la klient'o iom post iom glat'iĝ'is, kaj rid'et'ant'e li dir'is: “Vi parol'as pri si'n'lim'ig'ad'o. Kiel long'e?” “Kiel long'e?” ripet'is Snitchey, en'flar'ant'e la tabak'o'n de la fingr'o'j kaj ŝajn'ant'e kalkul'i en pens'o'j; “en bon'a'j man'o'j — ebl'e en la man'o'j de Snitchey kaj Craggs — ses aŭ sep jar'o'j'n.”

“Ses aŭ sep jar'o'j'n ne manĝ'i!” dir'is la klient'o kun ĉagren'a rid'o kaj sen'pacienc'e mov'ant'e si'n sur la seĝ'o.

“Ses aŭ sep jar'o'j'n ne manĝ'i, sinjor'o Warden, est'us efektiv'e io ne'ordinar'a,” dir'is Snitchey. “En la daŭr'o de tiu ĉi temp'o vi pov'us sol'e per si'n'montr'ad'o jam per'labor'i nov'a'n ter'aĵ'o'n. Sed ni ne pens'as, ke vi pov'us ĝi'n far'i, kaj tial ni ĝi'n ankaŭ ne konsil'as al vi.”

“Kio'n do vi al mi konsil'as?”

“Si'n'lim'ig'ad'o'n,” ripet'is Snitchey. “Kelk'a'j jar'o'j da si'n'lim'ig'ad'o sub ni'a observ'ad'o de'nov'e liber'ig'us vi'a'n propr'aĵ'o'n. Sed en tiu okaz'o vi dev'us viv'i en la ekster'land'o. Kaj tuŝ'ant'e la ne manĝ'ad'o'n, ni pov'as al vi eĉ nun jam don'ad'i kelk'a'j'n cent'o'j'n da funt'o'j da sterling'o'j ĉiu'jar'e, sinjor'o Warden.”

“Kelk'a'j'n cent'o'j'n da funt'o'j?” dir'is la klient'o. “Kaj mi for'uz'ad'is mil'o'j'n!”

“Tio'n ĉi,” respond'is sinjor'o Snitchey, gard'e re'met'ant'e la paper'o'j'n en la fer'a'n kest'o'n, “tio'n ĉi oni tut'e ne pov'as dub'i. Oni tut'e ne pov'as dub'i,” ripet'is li mal'rapid'e, daŭr'ig'ant'e medit'e si'a'n okup'o'n.

La advokat'o tre kred'ebl'e kon'is bon'e la hom'o'n, kun kiu li hav'as afer'o'n; en ĉia okaz'o li'a sek'a kaj kornik'a manier'o de ag'ad'o hav'is bon'a'n influ'o'n sur la ĉagren'o'n de la klient'o kaj inklin'ig'is li'n est'i mal'kovr'it'a kaj pli parol'em'a. Aŭ ebl'e la klient'o kon'is la karakter'o'n de si'a inter'parol'ant'o kaj nur el'log'is la kuraĝ'ig'a'j'n propon'o'j'n por pov'i pli bon'e defend'i unu plan'o'n, kiu'n li vol'is mal'kovr'i. Li lev'is nun iom post iom la kap'o'n kaj rigard'is si'a'j'n trankvil'anim'a'j'n konsil'ant'o'j'n kun rid'et'o, el kiu baldaŭ far'iĝ'is rid'o.

“En la ver'o, mi'a estim'at'a amik'o,” — sinjor'o Snitchey montr'is sur si'a'n kompani'an'o'n: “Snitchey kaj, pardon'u, kaj Craggs.”

“Mi pet'as sinjor'o'n Craggs pardon'i al mi,” dir'is la klient'o. “En la ver'o, mi'a'j estim'at'a'j amik'o'j,” — li klin'ig'is si'n antaŭ'e'n kaj mal'laŭt'ig'is la voĉ'o'n — “ankoraŭ vi tut'e ne sci'as, kiel mal'bon'e est'as al mi.” Sinjor'o Snitchey ek'rigard'is li'n tut'e mir'ig'it'e kaj tim'ig'it'e. Sinjor'o Craggs mezur'is li'n per tia sam'a rigard'o.

“Mi est'as ne sol'e terur'e en'ŝuld'ig'it'a,” dir'is la klient'o, “sed ankaŭ terur'e ...”

“Ja ne en'am'iĝ'int'a?” ek'kri'is Snitchey.

“Jes!” dir'is la klient'o, re'ĵet'ant'e si'n sur la seĝ'o'n kaj kun la man'o'j en la poŝ'o'j rigard'ant'e ambaŭ advokat'o'j'n. “Terur'e en'am'iĝ'int'a.”

“Kaj ne en hered'ant'in'o'n?” demand'is Snitchey.

“Ne en hered'ant'in'o'n.”

“Kaj ankaŭ ne en riĉ'a'n sinjor'in'o'n?” daŭr'ig'is demand'ad'i la advokat'o.

“Ne riĉ'a, kiom mi sci'as — escept'int'e je bel'ec'o kaj virt'o.”

“Sinjor'in'o ne edz'in'ig'it'a, mi esper'as?” dir'is sinjor'o Snitchey kun akcent'o.

“Kompren'ebl'e!”

“Ne en unu el la fil'in'o'j de doktor'o Jeddler?” dir'is Snitchey, met'int'e la kubut'o'j'n sur la genu'o'j'n kaj antaŭ'ŝov'int'e si'a'n vizaĝ'o'n almenaŭ je unu uln'o.

“Tamen!” respond'is la klient'o. “Ne en li'a'n pli jun'a'n fil'in'o'n?” demand'is Snitchey. “ Tiel est'as!” est'is la respond'o de sinjor'o Warden. “Sinjor'o Craggs,” dir'is Snitchey tre facil'ig'it'e, “vi permes'os al mi pren'et'o'n da tabak'o? Mi dank'as. Mi ĝoj'as, ke mi pov'as dir'i al vi, sinjor'o Warden, ke tio ĉi neniom mal'util'as; ŝi est'as promes'it'a, sinjor'o, ŝi est'as fianĉ'in'o. Mi'a kompani'an'o pov'as tio'n ĉi atest'i. Ni sci'as tio'n ĉi bon'e.”

“Ni sci'as tio'n ĉi bon'e,” ripet'is Craggs.

“Mi ebl'e ankaŭ sci'as,” est'is la respond'o de la klient'o. “Kio'n tio ĉi mal'help'as? Vi dir'as, ke vi est'as spert'a'j hom'o'j, kaj vi neniam aŭd'is, ke vir'in'o ŝanĝ'is si'a'n opini'o'n?”

“Okaz'is, ver'e, plend'o'j pri romp'o de edz'ig'a promes'o,” dir'is sinjor'o Snitchey, “kontraŭ fraŭl'in'o'j, kiel ankaŭ kontraŭ vidv'in'o'j, sed en la plej'mult'o da okaz'o'j ...”

“Okaz'o'j!” inter'romp'is li'n sen'pacienc'e la klient'o. “Parol'u al mi neni'o'n pri okaz'o'j. La viv'o est'as libr'o mult'e pli grand'a kaj pli riĉ'a je en'hav'o, ol vi'a'j jur'a'j artifik'o'j. Kaj ekster tio ĉu vi pens'as, ke mi van'e loĝ'is ses semajn'o'j'n en la dom'o de la doktor'o?”

“Mi pens'as, sinjor'o,” dir'is sinjor'o Snitchey kaj turn'is si'n serioz'e al si'a kompani'an'o, “mi pens'as, ke el ĉiu'j petol'aĵ'o'j, kiu'j'n al sinjor'o Warden far'is li'a'j ĉeval'o'j — kaj ili est'is sufiĉ'e mult'a'j kaj sufiĉ'e kar'a'j, kiel li kaj ni ambaŭ plej bon'e sci'as — la plej mal'bon'a est'is tio, ke unu el ili las'is li'n kun tri romp'it'a'j rip'o'j, el'artik'ig'it'a ŝultr'o kaj Di'o sci'as kiom da sub'sang'aĵ'o'j antaŭ la mur'o de l’ ĝarden'o de la doktor'o. Tiam, vid'ant'e li'n re'san'iĝ'ant'a sub la fleg'o kaj tegment'o de la doktor'o, ni ne antaŭ'vid'is tia'n mal'bon'aĵ'o'n; sed est'as tre mal'bon'e, sinjor'o, mal'bon'e! Est'as tre mal'bon'e. Kaj doktor'o Jeddler — ni'a klient'o, sinjor'o Craggs.”

“Kaj sinjor'o Alfred Heathfield — ankaŭ spec'o de klient'o, sinjor'o Snitchey,” dir'is sinjor'o Craggs.

“Kaj sinjor'o Michael Warden — ankaŭ spec'o de klient'o,” trankvil'e al'don'is la gast'o, “kaj ne mal'bon'a, ĉar li dek aŭ dek du jar'o'j'n viv'is facil'anim'e. Sed Michael Warden nun moder'ig'is si'a'n varm'eg'o'n; tie en la kest'o kuŝ'as la frukt'o'j kaj ankaŭ rimed'o'j por pent'i kaj far'iĝ'i pli prudent'a. Kaj por tio'n ĉi pruv'i, sinjor'o Warden vol'as, se li pov'as, edz'iĝ'i je Marion, la am'ind'a fil'in'o de la doktor'o, kaj pren'i ŝi'n kun si.”

“Efektiv'e, sinjor'o Craggs?” komenc'is Snitchey.

“Efektiv'e, sinjor'o Snitchey kaj sinjor'o Craggs,” inter'romp'is ili'n la klient'o. “Vi kon'as vi'a'j'n ŝuld'o'j'n rilat'e vi'a'j'n klient'o'j'n, kaj vi sci'as ankaŭ cert'e, ke vi ne est'as neces'ig'it'a'j miks'i vi'n en simpl'a'n am'a'n afer'o'n, kiu'n mi dev'as konfid'i al vi. Mi ne vol'as for'konduk'i la jun'a'n sinjor'in'o'n sen ŝi'a konsent'o. En la afer'o est'as neni'o kontraŭ'leĝ'a. Mi neniam est'is intim'a amik'o de sinjor'o Heathfield. Je neni'a perfid'o kontraŭ li mi far'as mi'n kulp'a. Mi am'as, kiel li am'as, kaj se mi pov'os, mi intenc'as gajn'i tio'n, kio'n li vol'is gajn'i.”

“Li ne pov'os, sinjor'o Craggs,” dir'is Snitchey, vid'ebl'e tre mal'trankvil'e. “Ĝi ne pov'as al li prosper'i, sinjor'o. Ŝi est'as tre al'lig'it'a al sinjor'o Alfred.”

“Efektiv'e?” dir'is la klient'o.

“Sinjor'o Craggs, ŝi est'as tre al'lig'it'a al li,” cert'ig'is Snitchey. “Ne van'e mi ses semajn'o'j'n pas'ig'is en la dom'o de la doktor'o; kaj baldaŭ mi komenc'is tio'n ĉi dub'i,” dir'is sinjor'o Warden. “Ŝi am'us li'n, se ĉio ir'us laŭ la vol'o de ŝi'a frat'in'o, sed mi ŝi'n observ'is. Marion evit'ad'is li'n nom'i kaj parol'i pri li, kaj ĉe la plej mal'grand'a alud'o je li ŝi vid'ebl'e sufer'ad'is.”

“Kial ŝi dev'us tiel ag'ad'i, sinjor'o Craggs? Kio ŝi'n ig'us, sinjor'o?” demand'is Snitchey.

“Kial — mi ne sci'as, kvankam ekzist'as mult'a'j cirkonstanc'o'j, kiu'j pov'as ĝi'n kompren'ig'i,” dir'is la klient'o kun rid'et'o pro la streĉ'o kaj konfuz'o, kiu'j esprim'iĝ'is en la vizaĝ'o de Snitchey, kaj pro la si'n'gard'a manier'o, en kiu li parol'is pri la afer'o kaj pen'is sci'iĝ'i pli mult'e; “sed mi sci'as, ke tiel est'as. Ŝi est'is tre jun'a, kiam ŝi fianĉ'iĝ'is se oni en'tut'e tiel pov'as tio'n ĉi nom'i — kaj ebl'e ŝi ĝi'n pent'is. Ebl'e — ĝi son'as fanfaron'e, sed mi cert'ig'as, ke tia ne est'as mi'a intenc'o — ebl'e ŝi en'am'iĝ'is en mi'n, kiel mi en'am'iĝ'is en ŝi'n.”

“He, he! sinjor'o Alfred, ŝi'a mal'nov'a koleg'o de lud'o'j, sinjor'o Craggs,” dir'is Snitchey kun embaras'a rid'o, “jam kon'is ŝi'n ja kiel tre mal'grand'a'n infan'o'n!”

“Tiom pli kred'ebl'e est'as, ke ted'is al ŝi pens'i pri li,” trankvil'e daŭr'ig'is la klient'o, “kaj ke ŝi ne mal'volont'e ŝanĝ'us li'n je nov'a am'ant'o, kiu ven'as al ŝi'a'j okul'o'j sub roman'a'j cirkonstanc'o'j (aŭ est'as al'port'at'a antaŭ ŝi'a'j'n okul'o'j'n per si'a ĉeval'o); kiu hav'as la renom'o'n, ne sen'al'log'a'n por knab'in'o provinc'a, de hom'o, kiu viv'is facil'anim'e kaj diboĉ'e kaj al neni'u far'is i'o'n mal'bon'a'n; kaj kiu per si'a ekster'aĵ'o — ĝi de'nov'e son'os fanfaron'e, sed, pro l’ honor'o, mi tiel ne pens'as — pov'os ankoraŭ el'ten'i la konkur'o'n kun sinjor'o Alfred.” La last'a'n oni cert'e ne pov'us ne'i; kaj sinjor'o Snitchey, rigard'ant'e si'a'n klient'o'n, ankaŭ tiel pens'is. Ĝust'e li'a mal'ŝat'a si'n'ten'ad'o don'ad'is al li cert'a'n natur'a'n ĉarm'o'n kaj el'vok'ad'is interes'o'n. Tiu ĉi mal'ŝat'ec'o ŝajn'is esprim'ad'i, ke li'a bel'a vizaĝ'o kaj li'a bon'e konstru'it'a figur'o pov'us est'i mult'e pli bon'a'j se li nur vol'us; kaj ke se li iam si'n lev'os kaj far'iĝ'os serioz'a (sed ĝis nun li ankoraŭ neniam en si'a viv'o est'is serioz'a), li pov'us est'i plen'a je fajr'a energi'o. “Tio ĉi est'as danĝer'a diboĉ'ist'o,” dir'is al si la hom'o'kon'ant'a advokat'o, “kiu la viv'ig'a'n fajr'o'n, mank'ant'a'n al li, ŝajn'as ricev'ad'i el la okul'o'j de knab'in'o.”

“Sekv'e aŭskult'u, Snitchey,” li daŭr'ig'is, si'n lev'ant'e kaj pren'ant'e li'n je unu buton'o, “kaj vi, Craggs” — li pren'is li'n ankaŭ je buton'o kaj star'ig'is unu dekstr'e'n kaj la du'a'n mal'dekstr'e'n apud si, tiel ke ili ne pov'is for'kur'i de li “mi ne demand'as de vi konsil'o'n. Vi far'is tre prav'e, ke vi ten'as vi'n de tiu ĉi afer'o sen'kondiĉ'e tut'e mal'proksim'e, ĉar ĝi ne est'as de tia spec'o, ke serioz'a'j hom'o'j, kiel vi, pov'us si'n en'miks'i en ĝi'n. Mi vol'as nur per mal'mult'a'j vort'o'j prezent'i mi'a'n situaci'o'n kaj mi'a'j'n intenc'o'j'n kaj post'e las'i al vi far'i por mi rilat'e mi'a'j'n afer'o'j'n mon'a'j'n ĉio'n plej bon'e, kio'n vi nur pov'as, ĉar vi kompren'as, se mi nun for'kur'os kun la bel'a fil'in'o de la doktor'o (kaj mi esper'as tio'n ĉi far'i kaj far'iĝ'i per ŝi'a am'o ali'a hom'o), tio ĉi por la unu'a minut'o est'os pli mult'e'kost'a, ol se mi sol'a for'kur'us. Sed mi per ali'a viv'o tio'n ĉi baldaŭ re'e ŝpar'os.”

“Mi pens'as, ke est'os pli bon'e, se ni ĝi'n ne aŭskult'ad'os, sinjor'o Craggs?” dir'is Snitchey kaj rigard'is si'a'n kompani'an'o'n.

“Mi ankaŭ pens'as tio'n,” dir'is Craggs. Sed ambaŭ atent'e aŭskult'ad'is.

“Vi ne dev'as tio'n ĉi aŭskult'i,” respond'is ili'a klient'o. “Mi ĝi'n tamen rakont'os. Mi ne intenc'as demand'i la doktor'o'n, ĉu li konsent'as, ĉar li ja ne don'us ŝi'n al mi. Sed mi vol'as far'i al la doktor'o neni'o'n mal'bon'a'n, ĉar (ekster tio, ke tia'j bagatel'o'j ne est'as afer'o'j serioz'a'j, kiel li dir'as) mi li'a'n infan'o'n, mi'a'n Marion’on, vol'as liber'ig'i de io, kies proksim'iĝ'ad'o'n ŝi — kiel mi sci'as — vid'as kun tim'o kaj dolor'o; mi parol'as pri la re'ven'o de ŝi'a am'ant'o. Se io en la mond'o est'as ver'a, ĝi est'as tio, ke ŝi li'a'n re'ven'o'n tim'as. Tiom neni'u est'as mal'vast'ig'at'a en si'a'j rajt'o'j. Ver'e, mi nun viv'as kiel ĉas'at'a hund'o, mi nur en mal'lum'o kuraĝ'as el'ir'i, kaj ne est'as permes'it'e al mi ven'i en mi'a'n dom'o'n kaj en mi'a'n propr'a'n posed'aĵ'o'n; sed tiu ĉi dom'o kaj tiu ĉi posed'aĵ'o iam de'nov'e aparten'os al mi, kiel vi sci'as kaj dir'as; kaj Marion, kiel mi'a edz'in'o, est'os post dek jar'o'j — vi dir'as ĝi'n mem, kaj vi ne est'as sangvin'a — kred'ebl'e pli riĉ'a, ol se ŝi lig'iĝ'os kun Alfred Heathfield, kies re'ven'o'n ŝi atend'as kun tim'o (ne forges'u tio'n ĉi) kaj kies am'o kaj ankaŭ neni'a am'o en la mond'o — ne pov'as est'i pli varm'eg'a, ol la mi'a. Al kiu nun est'as far'at'e tro mult'e? Ĉio est'as far'at'a laŭ rajt'o kaj just'ec'o. Mi'a afer'o est'as tiel just'a, kiel li'a, se ŝi decid'as favor'e por mi; kaj mi las'os la afer'o'n al ŝi'a decid'o. Est'os al vi agrabl'e ne pli aŭd'i pri tiu ĉi afer'o, kaj mi ankaŭ pli vi'n per tio ĉi ne embaras'os. Vi kon'as nun mi'a'j'n intenc'o'j'n kaj mi'a'j'n bezon'o'j'n. Kiam mi dev'as for'las'i Angl'uj'o'n?”

“Post unu semajn'o,” dir'is Snitchey. “Sinjor'o Craggs? ...”

“Ankoraŭ iom pli fru'e, mi konsil'us,” respond'is Craggs.

“Post unu monat'o,” dir'is la klient'o, observ'int'e ambaŭ vizaĝ'o'j'n. “De hodiaŭ post monat'o mi for'vetur'os.”

“Ĝi est'as tro long'a temp'o,” dir'is Snitchey; “tro long'e. Sed ĝi tiel rest'u. Mi pens'is, ke li postul'os por si tri monat'o'j'n,” murmur'is li al si mem. “Ĉu vi vol'as for'ir'i? Bon'a'n nokt'o'n, sinjor'o!”

“Bon'a'n nokt'o'n!” respond'is la klient'o kaj sku'is al ambaŭ la man'o'n. “Vi vid'os ankoraŭ, kiel bon'e mi sci'as uz'i mi'a'n riĉ'ec'o'n. De nun Marion est'as mi'a stel'o de feliĉ'o!”

“Gard'u vi'n sur la ŝtup'ar'o, sinjor'o!” dir'is Snitchey; “ĉar tie la stel'o ne lum'as. Bon'a'n nokt'o'n!”

“Bon'a'n nokt'o'n!” respond'is sinjor'o Warden.

Ambaŭ kompani'an'o'j el'ir'is sur la ŝtup'ar'o'n kaj lum'ig'is al li; kiam li jam est'is for'ir'int'a, ili ankoraŭ star'is kaj rigard'ad'is si'n reciprok'e.

“Kio'n vi dir'as al tio ĉi, sinjor'o Craggs?” dir'is Snitchey. Sinjor'o Craggs balanc'is la kap'o'n.

“Ni opini'is en la tag'o, kiam hav'is lok'o'n tiu trans'don'o, ke en la manier'o, kiel la par'o dir'is al si adiaŭ, est'is io strang'a, tio'n ĉi mi memor'as,” dir'is Snitchey.

“Jes, jes,” dir'is sinjor'o Craggs. “Ebl'e li tromp'iĝ'as,” daŭr'ig'is sinjor'o Snitchey, ŝlos'ant'e la fajr'el'ten'a'n kest'o'n kaj met'ant'e ĝi'n sur ĝi'a'n ordinar'a'n lok'o'n; “sed se tiel ne est'as, iom da facil'anim'ec'o kaj mal'fidel'ec'o ankaŭ ne est'us mir'ind'aĵ'o, sinjor'o Craggs, kaj tamen mi opini'us la bel'a'n vizaĝ'et'o'n tre fidel'a. Ŝajn'as al mi,” dir'is Snitchey, sur'met'ant'e sur si'n si'a'n super'vest'o'n kaj la gant'o'j'n (est'is tre mal'varm'e ekster'e) kaj esting'ant'e unu kandel'o'n, “kvazaŭ ŝi'a karakter'o en la last'a temp'o far'iĝ'is pli fort'a kaj pli serioz'a, pli simil'a al la karakter'o de ŝi'a frat'in'o.”

“Sinjor'in'o Craggs hav'is tiu'n sam'a'n opini'o'n,” rimark'is Craggs.

“Mi efektiv'e i'o'n don'us,” dir'is Snitchey, kiu en ver'o est'is tre bon'kor'a, “se mi pov'us kred'i, ke sinjor'o Warden tromp'iĝ'is en si'a kalkul'o; sed kiel ajn facil'anim'a kaj ne'konstant'a li est'as, li tamen kon'as la mond'o'n kaj la hom'o'j'n (kaj est'us mal'bon'e, se est'us ali'e, ĉar por si'a kon'ad'o li pag'is sufiĉ'e kar'e); kaj mi ne pov'as al mi prezent'i, ke ĝi est'as kred'ebl'a. Ni far'os plej bon'e, se ni ni'n ne en'miks'os; ni pov'as far'i neni'o'n pli, sinjor'o Craggs, ol silent'i.”

“Neni'o'n pli,” respond'is Craggs.

“Ni'a bon'a amik'o, la doktor'o, rigard'as tia'j'n afer'o'j'n indiferent'e,” dir'is Snitchey balanc'ant'e la kap'o'n. “Mi almenaŭ vol'us esper'i, ke li ne bezon'os si'a'n filozofi'o'n. Ni'a amik'o Alfred parol'is pri la batal'o de l’ viv'o,” — li de'nov'e balanc'is la kap'o'n, — “mi esper'as almenaŭ, ke li ne fal'os en la komenc'o de la batal'o. Ĉu vi hav'as vi'a'n ĉapel'o'n, sinjor'o Craggs? Mi esting'os la du'a'n kandel'o'n.” Ricev'int'e jes'a'n respond'o'n de sinjor'o Craggs, sinjor'o Snitchey far'is, kiel li dir'is, kaj palp'ant'e ili el'ir'is el la ĉambr'o de inter'parol'o'j, kiu nun est'is tiel mal'lum'a, kiel la objekt'o de ili'a parol'ad'o, aŭ kiel la advokat'aĵ'o en'tut'e.

Mi'a histori'o konduk'as mi'n nun en mal'grand'a'n mal'bru'a'n ĉambr'o'n de instru'it'ul'o, kie en tiu sam'a vesper'o la frat'in'o'j kaj la freŝ'a mal'jun'a doktor'o sid'is antaŭ la agrabl'a kamen'o. Grace kudr'is, Marion leg'is el libr'o. La doktor'o en nokt'a surtut'o kaj pantofl'o'j, ten'ant'e la pied'o'j'n sur la varm'a tapiŝ'o, sid'is en la av'a seĝ'o, aŭskult'is la leg'ant'in'o'n kaj rigard'ad'is si'a'j'n fil'in'o'j'n. Ili est'is tre bel'a'j. Du pli agrabl'a'j vizaĝ'o'j neniam ankoraŭ far'is angul'o'n kamen'a'n ĉarm'a kaj sankt'a. I'o'n de ili'a mal'egal'ec'o la for'pas'int'a'j tri jar'o'j de'viŝ'is; kaj sur la pur'a frunt'o de la pli jun'a frat'in'o, en ŝi'a okul'o kaj en la ton'o de ŝi'a voĉ'o oni pov'is rimark'i tiu'n sam'a'n serioz'a'n kor'ec'o'n, kiu'n ĉe ŝi'a pli mal'jun'a frat'in'o la sen'patr'in'e tra'viv'it'a jun'ec'o jam long'e matur'ig'is. Tamen ĉiam ankoraŭ ŝi ŝajn'is pli ĉarm'a kaj pli mal'fort'a ol la du'a; ĉiam ankoraŭ ŝi ŝajn'is met'ad'i si'a'n kap'o'n sur la brust'o'n de si'a frat'in'o, fid'ad'i je ŝi kaj serĉ'ad'i konsil'o'n kaj help'o'n en ŝi'a'j okul'o'j, en tiu'j ĉi kar'a'j okul'o'j, tiel trankvil'a'j, tiel klar'a'j kaj tiel afabl'a'j kiel antaŭ'e.

“Kaj kiam ŝi nun est'is en la patr'a dom'o,” leg'is Marion el la libr'o, “kiu est'is al ŝi tiel kar'a pro ĉiu'j tiu'j re'memor'o'j, ŝi komenc'is sent'ad'i, ke la mal'facil'a tent'o de ŝi'a kor'o baldaŭ dev'as ven'i kaj ne est'as prokrast'ebl'a. Ho, patr'a dom'o, ni'a konsol'ant'o kaj amik'o, kiam ĉiu'j ali'a'j ni'n for'las'is, de kiu la dis'iĝ'o ĉe ĉiu paŝ'o inter la lul'il'o kaj la tomb'o — —”

“Kar'a Marion!” dir'is Grace.

“Mi'a mus'et'o!” ek'kri'is la patr'o, “kio est'as al vi?” Ŝi pren'is la man'o'n, kiu'n la frat'in'o don'is al ŝi, kaj leg'is plu; sed per voĉ'o ĉiam ankoraŭ trem'ant'a, kvankam ŝi pen'is kovr'i si'a'n ekscit'o'n.

“De kiu la dis'iĝ'o ĉe ĉiu paŝ'o inter la lul'il'o kaj la tomb'o est'as ĉiam dolor'a. Ho, patr'a dom'o, vi, ĉiam fidel'a kaj tamen tiel oft'e mal'ŝat'at'a, est'u mal'sever'a kontraŭ tiu'j, kiu'j de'turn'as si'n de vi, kaj ne persekut'u ili'a'j'n erar'ant'a'j'n paŝ'o'j'n per tro mal'dolĉ'a pent'o! Ne permes'u, ke ia afabl'a rigard'o, ia rid'et'o el mal'nov'a temp'o bril'u sur vi'a vizaĝ'o de spirit'o. Neni'a radi'o de am'o, bon'ec'o, mal'sever'ec'o, kor'ec'o lum'u de vi'a blank'a kap'o. Neni'a re'memor'o de am'a vort'o aŭ rigard'o el'ir'u plend'ant'e kontraŭ tiu, kiu vi'n for'las'is, sed se vi'a rigard'o pov'as est'i pun'ant'a kaj sever'a, tiam tiel rigard'u en vi'a kompat'em'ec'o la pent'ant'o'j'n!”

“Kar'a Marion, ne leg'u pli hodiaŭ vesper'e,” dir'is Grace — ĉar ŝi plor'is.

“Mi ne pov'as,” ŝi re'dir'is kaj ferm'is la libr'o'n. “La liter'o'j ĉiu'j ŝajn'as brul'i!” La doktor'o'n tio ĉi amuz'is; kaj li rid'is, frap'ant'e al ŝi sur la kap'o.

“Kio! Ĝis larm'o'j tuŝ'it'a de roman'o!” dir'is doktor'o Jeddler. “De pres'a nigr'aĵ'o kaj paper'o! Ne, ne, est'as ĉio egal'a. Est'as tiom sam'e prudent'e pren'i serioz'e pres'a'n nigr'aĵ'o'n kaj paper'o'n, kiel ĉi'a'n ali'a'n afer'o'n. Sed sek'ig'u vi'a'j'n larm'o'j'n, sek'ig'u vi'a'j'n larm'o'j'n. Mi est'as konvink'it'a, ke la heroin'o de long'e est'as jam re'turn'e en la patr'a dom'o kaj kun ĉiu'j pac'iĝ'is, — kaj se ŝi tio'n ĉi ne far'is, efektiv'a patr'o'dom'o konsist'as ja nur el simpl'a'j kvar mur'o'j; kaj imag'it'a — el paper'aĵ'o kaj ink'o. Kio est'as?”

“Ĝi est'as mi, sinjor'o,” dir'is Clemency, en'ŝov'ant'e la kap'o'n tra la pord'o.

“Kio est'as al vi?” demand'is la doktor'o. “Ho, mi'a Di'o, neni'o al mi est'as,” respond'is Clemency — kaj ŝi est'is prav'a, se oni pov'is juĝ'i laŭ ŝi'a bon'e sap'it'a vizaĝ'o, el kiu kiel ordinar'e bril'is la efektiv'a esenc'o de bon'a humor'o, per kio ŝi, kiel ajn ne bel'a ŝi est'is, efektiv'e far'iĝ'is simpati'a. Kontuz'it'a'j kubut'o'j ordinar'e ne est'as kalkul'at'a'j al bel'aĵ'o'j; sed en la ir'ad'o tra la viv'o est'as ĉiam pli bon'e sur la mal'vast'a voj'o mal'bon'ig'i al si la kubut'o'j'n anstataŭ la bon'a humor'o; kaj tus'ant'e tio'n ĉi last'a'n, Clemency est'is tiel freŝ'a kaj san'a, kiel ĉia bel'ul'in'o en la tut'a land'o.

“Ho, neni'o al mi est'as,” dir'is Clemency kaj tut'e en'ir'is tra la pord'o, “sed ven'u iom pli proksim'e'n, sinjor'o!” Iom mir'ig'it'e la doktor'o plen'um'is ŝi'a'n dezir'o'n.

“Vi dir'is, ke mi don'u al vi neni'o'n, kiam ili apud'est'as, vi sci'as,” dir'is Clemency.

Iu fremd'a en la famili'o, laŭ ŝi'a strang'a okul'ad'o ĉe tiu'j ĉi vort'o'j kaj la apart'a log'a mov'o de ŝi'a'j kubut'o'j, kvazaŭ ŝi vol'us ĉirkaŭ'pren'i si'n mem, pov'us ebl'e pens'i, ke “neni'o'n” signif'as, ĉe la plej favor'a klar'ig'ad'o, honest'a'n kis'o'n. Efektiv'e ŝajn'is, ke la doktor'o en la unu'a minut'o mem ne sci'is, kio'n li dev'as pens'i; sed li baldaŭ re'trankvil'iĝ'is, kiam Clemency, tra'serĉ'int'e en ambaŭ poŝ'o'j — ŝi komenc'is de la ĝust'a poŝ'o, post'e fos'is en la mal'ĝust'a kaj fin'e re'ven'is al la ĝust'a — el'lev'is leter'o'n.

“Britain preter'vetur'is,” ŝi dir'is, trans'don'ant'e la leter'o'n al la doktor'o, “kiam la poŝt'o ven'is, kaj li atend'is. En la angul'o star'as A.H. Mi vet'as, ke sinjor'o Alfred re'ven'as. Ni hav'os fest'o'n de edz'iĝ'o en la dom'o — mi hav'is maten'e du kuler'o'j'n en la tas'o. Ho, Di'o, kiel mal'rapid'e li ĝi'n mal'ferm'as.” Ŝi parol'is ĉio'n tio'n ĉi kiel monolog'o'n, dum en si'a mal'pacienc'o sci'iĝ'i la nov'aĵ'o'n, ŝi lev'is si'n sur la fin'et'o'j'n de la pied'o'j kaj el si'a antaŭ'tuk'o far'is kork'tir'il'o'n kaj el si'a buŝ'o botel'o'n. Fin'e, perd'int'e la pacienc'o'n atend'i, dum la doktor'o kun la leter'o ĉiam ankoraŭ ne est'is pret'a, ŝi subit'e re'turn'e mal'lev'is si'n sur la pland'o'j'n kaj ĵet'is si'a'n antaŭ'tuk'o'n kiel kovr'il'o'n trans la kap'o'n, plen'a je mut'a mal'esper'o kaj ne pov'ant'e plu ĝi'n el'ten'i.

“Ven'u, knab'in'o'j!” ek'kri'is la doktor'o. “Mi ne pov'as ali'e; en mi'a viv'o mi neni'a'n sekret'o'n pov'is ten'i ĉe mi. Kaj ankaŭ ne est'as mult'e da sekret'o'j, kiu'j est'us ind'a'j est'i ten'at'a'j en tia — sed ni silent'u pri tio ĉi. Alfred re'vetur'as kaj baldaŭ ven'os!”

“Baldaŭ!” ek'kri'is Marion.

“Kio? La roman'o est'as tiel rapid'e forges'it'a!” dir'is la doktor'o kaj pinĉ'is al ŝi la vang'o'n. “Mi tuj sci'is, ke la sci'ig'o sek'ig'os la larm'o'j'n. Jes! ‘Mi vol'as far'i al ŝi surpriz'o'n’, li tie ĉi skrib'as. Sed tio ĉi ne ir'os. Li dev'as hav'i konven'a'n akcept'o'n.”

“Baldaŭ!” ripet'is Marion.

“Nu, ebl'e ne tiel baldaŭ, kiel vi'a mal'pacienc'o pens'as,” respond'is la doktor'o; “sed sufiĉ'e baldaŭ. Ni rigard'u! hodiaŭ est'as ĵaŭd'o, ne ver'e? Tiel li intenc'as ven'i de hodiaŭ post monat'o.”

“De hodiaŭ post monat'o,” mal'laŭt'e ripet'is Marion.

“Ĝoj'a tag'o kaj fest'o por ni ĉiu'j,” dir'is per gaj'a voĉ'o ŝi'a frat'in'o Grace, kiu gratul'ant'e ŝi'n kis'is. “Long'e atend'it'a tag'o, mi'a kar'a, kiu fin'e ven'is.” Rid'et'o est'is la respond'o, mal'gaj'a rid'et'o, sed plen'a je frat'in'a am'o; kaj kiam ŝi rigard'is al si'a frat'in'o en la vizaĝ'o'n kaj aŭskult'is la ĉarm'a'n harmoni'o'n de ŝi'a voĉ'o, kiam ŝi plu pentr'ad'is la ĝoj'o'j'n de la re'vid'iĝ'o, tiam sur ŝi'a propr'a vizaĝ'o bril'is esper'o kaj ĝoj'o.

Kaj ankoraŭ io: io, kio pli kaj pli tra'rigard'is tra la ceter'a'j sent'o'j, kaj por kio mi ne hav'as nom'o'n. Tio ĉi ne est'is ĝoj'o, triumf'o, fier'a entuziasm'o — tiu'j ĉi ne montr'as si'n tiel trankvil'e. Tio ĉi est'is ne sol'e am'o kaj dank'em'o, kvankam tiu'j ĉi far'is part'o'n de tio ĉi. Ĝi ne ven'is de ia ego'ist'a pens'o, ĉar tiu'j ĉi ne bril'as tiel sur la frunt'o, ne flam'as tiel sur la lip'o'j.

Doktor'o Jeddler malgraŭ si'a filozofi'o — kiu'n li ĉiam en la praktik'o forges'ad'is, kiel ĝi oft'e okaz'as al glor'a'j filozof'o'j — ne pov'is si'n de'ten'i montr'i tia'n grand'a'n interes'o'n je la re'ven'o de si'a mal'nov'a lern'ant'o kaj zorg'at'o, kiel se ĝi est'us ia serioz'a afer'o. Tiel li de'nov'e sid'iĝ'is en si'a'n av'a'n seĝ'o'n, de'nov'e etend'is la pied'o'j'n sur la varm'a'n tapiŝ'o'n, mult'foj'e tra'leg'is la leter'o'n kaj ankoraŭ pli mult'e parol'is pri ĝi.

“Ho, est'is ankoraŭ temp'o,” dir'is la doktor'o kaj rigard'is en la fajr'o'n, “kiam vi ambaŭ kun'e, vi, Grace, kaj li, kur'ad'is brak'o en brak'o, kiel par'o da viv'a'j pup'o'j. Ĉu vi memor'as?”

“Ho, jes,” ŝi respond'is kun gaj'a rid'o kaj daŭr'ig'is kudr'i diligent'e.

“De hodiaŭ post unu monat'o!” dir'is la doktor'o medit'ant'e. “Ŝajn'as kvazaŭ de tiu temp'o pas'is ne pli ol unu jar'o. Kaj kie tiam est'is mi'a mal'grand'a Marion?” “Neniam mal'proksim'e de si'a frat'in'o, kiel ajn mal'grand'a ŝi est'is,” dir'is Marion: “Grace est'is por mi ĉio, eĉ tiam, kiam ŝi ankoraŭ est'is infan'o.”

“Tre ver'e, mi'a katet'o, tre ver'e,” respond'is la doktor'o. “Ŝi est'is solid'a mal'grand'a mastr'in'o, mi'a Grace, kaj bon'a ekonomi'ist'in'o kaj diligent'a saĝ'a infan'o; plen'a je pacienc'o por ni'a'j kapric'o'j, ĉiam pret'a antaŭ'plen'um'i ni'a'j'n dezir'o'j'n kaj forges'i la propr'a'j'n; eĉ jam tiam. Jam en tiu temp'o, Grace, vi neniam est'is koler'a kaj disput'em'a, escept'int'e rilat'e unu punkt'o'n.”

“Mi tim'as, ke de tiu temp'o mi tre ŝanĝ'iĝ'is al pli mal'bon'a,” rid'is Grace, ĉiam ankoraŭ diligent'e labor'ant'e. “Kia punkt'o ĝi est'is, patr'o?”

“Alfred, kompren'ebl'e,” dir'is la doktor'o. “Vi est'is nur tiam kontent'a, se mi vi'n nom'is la edz'in'o de Alfred; tial ni ŝi'n nom'is edz'in'o de Alfred; kaj tio ĉi pli al vi plaĉ'is (kiel ajn strang'e ĝi nun ŝajn'as), ol se ni don'us al vi la titol'o'n de duk'in'o, se ni pov'us vi'n far'i duk'in'o.”

“Efektiv'e tiel est'is?” trankvil'e dir'is Grace.

“Kiel, vi ĝi'n plu ne memor'as?” demand'is la doktor'o. “Mi pens'as, ke mi ĝi'n ankoraŭ iom memor'as,” ŝi respond'is, “sed nur apenaŭ. Est'as tro long'e de tiu temp'o.” Kaj kudr'ant'e ŝi kant'et'is la re'kant'o'n de unu mal'nov'a kant'o, kiu'n la doktor'o am'is.

“Alfred baldaŭ hav'os efektiv'a'n edz'in'o'n,” ŝi dir'is, don'ant'e al la inter'parol'o ali'a'n direkt'o'n; “kaj tio ĉi est'os bel'a temp'o por ni ĉiu'j. Mi'a tri'jar'a ofic'o est'os baldaŭ fin'it'a, Marion. Vi far'is ĝi'n al mi tre facil'a. Mi dir'os al Alfred, kiam mi met'os vi'n re'e al li'a brust'o, ke vi li'n la tut'a'n temp'o'n kor'e am'is kaj ke li eĉ ne unu'foj'e bezon'is mi'a'n sub'ten'o'n. Ĉu mi pov'as ĝi'n al li dir'i, mi'a kar'a?” “Dir'u al li, am'at'a Grace,” respond'is Marion, “ke neniam ŝuld'o tiel nobl'e, tiel grand'anim'e, tiel el'ten'em'e est'is plen'um'at'a, ke mi vi'n de tiu temp'o kun ĉiu tag'o pli am'is; kaj ke mi vi'n nun tiel sen'fin'e am'as!”

“Tio'n ĉi mi ne pov'as al li dir'i,” respond'is ŝi'a frat'in'o, ŝi'n ĉirkaŭ'pren'ant'e; “mi'a'j'n merit'o'j'n la fantazi'o de Alfred al si pentr'u. Li sufiĉ'e tro'grand'ig'os, kar'a Marion, tut'e kiel vi.” Ŝi nun re'pren'is si'a'n labor'o'n, kiu'n ŝi est'is for'met'int'a el la man'o, kiam ŝi'a frat'in'o parol'is kun tia tuŝ'it'ec'o de l’ kor'o, kaj ŝi de'nov'e kant'et'is la mal'nov'a'n kant'o'n, kiu tiel plaĉ'is al la doktor'o. Kaj la doktor'o, ĉiam ankoraŭ sid'ant'e en la apog'a seĝ'o, aŭskult'is la kant'o'n, bat'is la takt'o'n al ĝi sur si'a genu'o per la leter'o de Alfred, rigard'is si'a'j'n fil'in'o'j'n kaj dir'is al si, ke inter la mult'a'j vant'aĵ'o'j de la vant'a mond'o tiu'j ĉi almenaŭ est'as sufiĉ'e bel'a'j.

Dum'e Clemency Newcome, plen'um'int'e si'a'n al'port'o'n de sci'ig'o kaj atend'int'e en la ĉambr'o, ĝis ŝi ĉio'n sci'is, ir'is re'turn'e en la kuir'ej'o'n, kie sinjor'o Britain post la vesper'manĝ'o far'is al si oportun'e, ĉirkaŭ'it'e de tia grand'a'nombr'a kolekt'o da bril'ant'a'j kovr'il'o'j de pot'o'j, pur'e frot'it'a'j pat'o'j, polur'it'a'j plad'o'j, bril'ant'a'j kaldron'o'j kaj ali'a'j sign'o'j de ŝi'a diligent'o sur la mur'o'j kaj sur la bret'o'j, ke li sid'is kvazaŭ en la mez'o de magazen'o de spegul'o'j. La plej grand'a part'o el ili ver'e don'is ne tre flat'a'n re'pentr'o'n de li; ankaŭ ili'a'j prezent'aĵ'o'j est'is tut'e ne egal'a'j; ĉar kelk'a'j don'is al li tre long'a'n vizaĝ'o'n, kelk'a'j tre larĝ'a'n, ali'a'j sufiĉ'e agrabl'a'n kaj ali'a'j tre mal'bel'a'n, ĉiu laŭ si'a manier'o de reprezent'ad'o, tiel sam'e, kiel far'as la hom'o'j. Sed en tio ili ĉiu'j konsent'is, ke inter ili tut'e oportun'e sid'as individu'o, ten'ant'a la pip'o'n en la buŝ'o kaj kruĉ'o'n da bier'o apud si kaj balanc'ant'a kun esprim'o de grand'anim'ec'o la kap'o'n al Clemency, kiam ŝi sid'iĝ'is al tiu sam'a tabl'o.

“Nu, Clemency,” dir'is Britain, “kiel vi nun fart'as? Kaj kio nov'a est'as?” Clemency dir'is al li, kio'n ŝi sci'iĝ'is, kaj li akcept'is tio'n ĉi tre afabl'e. Bon'a ŝanĝ'iĝ'o est'is vid'ebl'a ĉe Benjamin de la kap'o ĝis la pied'o'j. Li est'is mult'e pli larĝ'a kaj pli ruĝ'a, pli gaj'a kaj pli gaj'ig'a. Ĝi el'rigard'is, kvazaŭ li'a vizaĝ'o est'is antaŭ'e kun'lig'it'a en tuber'o'n kaj nun est'is dis'lig'it'a kaj el'glat'ig'it'a.

“Tio ĉi kred'ebl'e est'os nov'a negoc'o por Snitchey kaj Craggs,” li dir'is, kun oportun'ec'o blov'ant'e nub'o'j'n de fum'o en la aer'o'n.

“Kaj ni ebl'e de'nov'e est'os atest'ant'o'j, Clemency!”

“Di'o!” respond'is Clemency kun la kutim'a mov'o de si'a'j am'at'a'j membr'o'j: “Mi vol'us ke mi tio est'u, Britain!” “Kio?”

“Ke mi est'u la person'o, kiu dev'as edz'in'iĝ'i!” Benjamin pren'is la pip'o'n el la buŝ'o kaj kor'e rid'is. “Jes, vi est'as tut'e la ĝust'a por tio ĉi,” li dir'is: “mal'feliĉ'a Clemency!” Clemency de si'a flank'o rid'is tiel sam'e kor'e, kiel li, kaj ŝajn'is, ke la pens'o'n ŝi trov'as tiel sam'e amuz'a, kiel li. “Jes,” ŝi konsent'is, “mi est'as tut'e la ĝust'a por tio ĉi, ne ver'e?”

“Vi neniam edz'in'iĝ'os, kompren'ebl'e,” dir'is sinjor'o Britain kaj pren'is la pip'o'n re'turn'e en la buŝ'o'n.

“Vi efektiv'e pens'as, ke ne?” dir'is Clemency tut'e sen'kulp'e. Sinjor'o Britain balanc'is la kap'o'n. “Neni'a esper'o por tio ĉi!”

“Pri'pens'u nur!” dir'is Clemency. “Mi pens'as, ke vi ĝi'n baldaŭ far'os, Britain; ne ver'e?” Tiel subit'e met'it'a demand'o pri tia grav'a afer'o postul'is pri'pens'o'n. Li el'blov'is grand'a'n nub'o'n da fum'o kaj, met'ant'e la kap'o'n jen dekstr'e'n, jen mal'dekstr'e'n, li ĝi'n ĉirkaŭ'rigard'ad'is, kiel se tiu ĉi nub'o est'us la demand'o kaj li ĝi'n rigard'us de divers'a'j punkt'o'j de vid'ad'o, kaj li respond'is, ke li la afer'o'n ankoraŭ ne bon'e klar'ig'is al si, sed — jes, jes, li ebl'e ankoraŭ decid'iĝ'os tio'n ĉi far'i.

“Kiu ajn ŝi est'os, mi dezir'as al ŝi feliĉ'o'n!” ek'kri'is Clemency.

“Ho, tio ĉi al ŝi ne mank'os,” dir'is Benjamin, “cert'e ne.”

“Sed ŝi ne viv'us tiel feliĉ'a kaj ne hav'us tiel tut'e bon'a'n kaj am'ind'a'n edz'o'n,” dir'is Clemency, du'on'e met'int'e si'n super la tabl'o'n kaj medit'e rigard'ant'e la kandel'o'n, “se mi antaŭ'e ne est'us — ne ĉar mi intenc'is, ĉar ĝi est'is pur'a kun'traf'iĝ'o; ne ver'e, Britain?”

“Cert'e,” respond'is sinjor'o Britain en plen'a ĝu'ad'o de la pip'o, en la stat'o kiam la fum'ant'o pov'as mal'ferm'i la buŝ'o'n nur tre mal'mult'e por parol'i; en oportun'a trankvil'ec'o sid'as sur si'a seĝ'o kaj pov'as turn'i al si'a kun'sid'ant'o nur la okul'o'j'n kaj ankaŭ tiu'j'n ĉi tre mal'rapid'e kaj serioz'e.

“Ho, mi est'as al vi tre dank'a, Clemency, tio'n vi ja sci'as!”

“Di'o, kiel bel'a est'as la pens'o pri tio ĉi!” dir'is Clemency.

“Vi sci'as, mi far'is divers'a'j'n esplor'o'j'n pri tio kaj ali'a,” daŭr'ig'is sinjor'o Britain kun la pez'a serioz'ec'o de saĝ'eg'ul'o, “ĉar mi ĉiam hav'is spirit'o'n sci'em'a'n; kaj mi leg'is mult'a'j'n libr'o'j'n pri la bon'a'j kaj mal'bon'a'j flank'o'j de la ter'a'j afer'o'j, ĉar mi en mi'a jun'ec'o mi'n okup'ad'is je la literatur'o.”

“Efektiv'e!” ek'kri'is mir'ant'e Clemency.

“Jes,” dir'is sinjor'o Britain; “du el mi'a'j plej bon'a'j jar'o'j mi star'is post la pord'o de butik'o de libr'o'vend'ist'o, pret'a post'kur'i, se iu met'us i'a'n libr'o'n en la poŝ'o'n; post'e mi est'is dis'port'ant'o ĉe mod'ist'in'o, kaj en tiu ĉi ofic'o mi en vaks'tol'a'j pak'et'o'j al'port'ad'is al la hom'o'j neni'o'n ekster tromp'aĵ'o kaj mal'ver'aĵ'o — per kio mi'a anim'o est'is mal'ĝoj'ig'it'a kaj mi'a konfid'o je la hom'a natur'o est'is detru'it'a. Kaj post tio mi tie ĉi en tiu ĉi dom'o aŭd'is mult'e da parol'aĵ'o, kiu mi'a'n anim'o'n ankoraŭ pli mal'gaj'ig'is; kaj post ĉio tio ĉi mi'a opini'o est'as, ke kiel cert'a kaj agrabl'a kviet'ig'ist'o de la anim'o kaj bon'a konduk'ant'o tra la viv'o neni'o est'as pli bon'a, ol la rasp'il'o de muskat'o.” Clemency vol'is i'o'n al'don'i, sed li antaŭ'ven'is al ŝi.

“Lig'it'a,” li serioz'e al'don'is, “kun fingr'ing'o.”

“Far'u kio'n vi vol'as, kaj tiel plu, ne ver'e?” rimark'is Clemency, en la ĝoj'o pro la konfes'o met'ant'e unu brak'o'n trans la du'a'n kaj kares'ant'e al si la kubut'o'n.

“Tia kern'a dir'o, ne ver'e?”

“Mi ceter'e ne sci'as,” dir'is sinjor'o Britain, “ĉu oni pov'us ĝi'n nom'i ver'a filozofi'o. Mi iom dub'as tio'n ĉi; sed ĝi bon'e el'ten'as kaj ŝpar'as mult'e da ĉagren'o, kio'n la ĝust'a filozofi'o ne ĉiam far'as.”

“Re'memor'u nur, kiel vi mem ia'foj'e insult'ad'is,” dir'is Clemency.

“Ha!” dir'is sinjor'o Britain. “Sed la plej rimark'ind'a est'as, Clemency, ke vi mi'n dev'is konvert'i. Tio ĉi est'as la plej strang'a.”

“Vi! kio! mi pens'as, ke vi ne hav'as du'on'o'n da pens'o en la kap'o!” Tut'e ne ofend'iĝ'ant'e, Clemency balanc'is la kap'o'n, rid'is kaj ĉirkaŭ'pren'ant'e si'n dir'is: “Ne, mi ankaŭ tiel pens'as.”

“Mi est'as sufiĉ'e konvink'it'a je tio ĉi,” dir'is sinjor'o Britain. “Ho, mi pens'as, vi est'as prav'a,” dir'is Clemency. “Mi el'port'as neni'a'n pens'o'n, mi neni'a'n bezon'as.” Benjamin pren'is la pip'o'n el la buŝ'o kaj rid'is, ĝis la larm'o'j el'kur'is al li sur la vang'o'j'n. “Kiel naiv'a vi est'as, Clemency,” li al'don'is, ĉiam ankoraŭ rid'ant'e kaj viŝ'ant'e al si la okul'o'j'n. Clemency, neni'o'n kontraŭ'dir'ant'e, far'is tio'n sam'a'n kaj rid'is tiel sam'e kor'e, kiel li.

“Sed mi tamen vi'n am'as,” dir'is sinjor'o Britain; “vi est'as tre bon'a knab'in'o en vi'a spec'o; don'u do al mi la man'o'n, Clemency. Kio ajn est'os, mi vi'n ĉiam estim'os kaj ĉiam est'os vi'a amik'o.”

“Efektiv'e!” respond'is Clemency. “Nu, tio ĉi cert'e est'as tre bon'a de vi'a flank'o.”

“Jes, jes,” dir'is sinjor'o Britain kaj prezent'is al ŝi la pip'o'n por el'bat'i; “mi vi'n ne for'las'os. Aŭskult'u! est'as strang'a bru'o!” “Bru'o!” ripet'is Clemency.

“Paŝ'o'j ekster la dom'o. Son'is, kvazaŭ iu de'salt'as de la mur'o,” dir'is Britain. “Ĉu ili supr'e ĉiu'j est'as en lit'o?”

“Ho, nun ili ĉiu'j ir'is dorm'i.”

“Ĉu vi neni'o'n aŭd'is?”

“Ne.” Ili ambaŭ aŭskult'is sed neni'o'n aŭd'is. “Mi i'o'n dir'os al vi,” dir'is Benjamin kaj de'pren'is lantern'o'n; “mi pro si'n'gard'ec'o far'os unu foj'o'n ĉirkaŭ'ir'o'n ĉirkaŭ la dom'o, antaŭ ol mi ir'os dorm'i. Mal'ferm'u la pord'o'n, dum mi ek'brul'ig'os la lantern'o'n, Clemmy.” Clemency tuj obe'is, sed rimark'is al tio ĉi, ke li van'e far'as al si la klopod'o'n, ke ĝi est'as imag'o kaj tiel plu. Sinjor'o Britain dir'is “tre pov'as est'i,” sed tamen el'ir'is, arm'it'a de la fer'o de forn'o kaj lum'ig'ant'e per la lantern'o en ĉiu'j'n flank'o'j'n.

“Est'as tiel silent'e, kiel sur la tomb'ej'o,” dir'is Clemency, rigard'ant'e post li; “kaj ankaŭ preskaŭ tiel sam'e tim'ig'e!” Rigard'ant'e re'turn'e en la kuir'ej'o'n, ŝi en tim'eg'o ek'kri'is, kiam facil'a figur'o al ŝi proksim'iĝ'is. “Kiu tie?”

“Silent'u!” murmur'et'is al ŝi ekscit'it'e Marion. “Vi mi'n ĉiam am'is, ne ver'e?”

“Am'is? Infan'o! Cert'e!”

“Mi ĝi'n sci'as. Kaj mi pov'as al vi konfid'i, ne ver'e? Mi nun hav'as tie ĉi preskaŭ neniu'n, al kiu mi pov'us konfid'i!”

“Jes,” dir'is Clemency kor'e.

“Iu est'as ekster la dom'o,” dir'is Marion kaj montr'is al la pord'o, “kiu'n mi hodiaŭ vesper'e ankoraŭ dev'as vid'i, kaj parol'i kun li. Michael Warden, pro Di'o, for'ir'u. Nun ne!” Clemency surpriz'it'e kaj mal'trankvil'e ek'trem'is, kiam sekv'ant'e la rigard'o'n de la parol'ant'in'o, ŝi ek'vid'is mal'lum'a'n figur'o'n, star'ant'a'n antaŭ la pord'o.

“Post moment'o vi pov'as est'i mal'kaŝ'it'a,” dir'is Marion. “Nun ne! Atend'u, se est'as ebl'e, en ia kaŝ'it'a lok'o. Mi tuj ven'os.” Li salut'is ŝi'n per la man'o kaj mal'aper'is. “Ne ir'u dorm'i. Atend'u mi'n tie ĉi!” dir'is Marion kun mal'trankvil'a rapid'ec'o. “Mi jam antaŭ unu hor'o vol'is parol'i kun vi. Ho, ne perfid'u mi'n!” Marion kapt'is ekscit'it'e si'a'n man'o'n kaj prem'is ĝi'n al la brust'o — mov'o, kiu en si'a pasi'o est'is pli elokvent'a, ol la plej varm'eg'a pet'ad'o per vort'o'j. Post'e ŝi for'ir'is, kiam la radi'o'j de la re'ven'ant'a lantern'o komenc'is lum'ig'ad'i la ĉambr'o'n.

“Ĉio trankvil'a kaj silent'a. Neni'u est'as. Kred'ebl'e imag'o,” dir'is sinjor'o Britain, ferm'int'e kaj rigl'int'e la pord'o'n. “Unu el la sekv'aĵ'o'j de viv'a fantazi'o. Ha! kio est'as?” Clemency, kiu ne pov'is kaŝ'i si'a'n ekscit'ec'o'n, pal'a kaj trem'ant'a per la tut'a korp'o sid'is sur seĝ'o.

“Kio est'as?” ŝi ripet'is kaj frot'is al si la man'o'j'n kaj kubut'o'j'n, pen'ant'e trankvil'ig'i kaj rigard'ant'e ĉi'e'n, nur ne al li en la vizaĝ'o'n. “Est'as bel'e de vi'a flank'o, Britain! Antaŭ'e vi en'pel'as mi'n en terur'o'n per bru'ad'o kaj per lantern'o'j kaj per Di'o sci'as ankoraŭ kio ... Kio est'as? Ho, jes!”

“Se vi ricev'as terur'o'n de lantern'o, Clemmy,” dir'is sinjor'o Britain, tut'e trankvil'anim'e ĝi'n esting'ant'e kaj re'e pend'ig'ant'e, “tiam la terur'a fantom'o est'as facil'e for'pel'ebl'a. Sed vi ja ordinar'e est'as sufiĉ'e kuraĝ'a,” li dir'is kaj halt'is, por ŝi'n atent'e rigard'i; “kaj vi est'is ja ankaŭ tut'e trankvil'a post la bru'ad'o kaj la lantern'o. Kio ven'is al vi en la kap'o'n? Ja ne ia pens'o?” Sed ĉar Clemency tut'e kiel ordinar'e dezir'is al li bon'a'n nokt'o'n kaj ŝajn'is si'n prepar'i por ir'i dorm'i, tial ankaŭ Mal'grand-Britain dir'is al ŝi bon'a'n nokt'o'n, far'int'e ankoraŭ la original'a'n rimark'o'n, ke neni'u sci'as, kio al la vir'in'o'j pov'as ven'i en la kap'o'n; li pren'is si'a'n kandel'o'n kaj ir'is dorm'em'e al la lit'o.

Kiam ĉio de'nov'e est'is trankvil'a, Marion re'ven'is. “Mal'ferm'u la pord'o'n,” ŝi dir'is, “kaj rest'u apud mi, dum mi kun li ekster'e parol'os.” Kiel ajn tim'em'a ŝi'a ag'ad'o est'is, ĝi tamen montr'is firm'a'n kaj ne'ŝancel'ebl'a'n decid'o'n, al kiu Clemency ne pov'is kontraŭ'star'i. Ŝi mal'laŭt'e mal'rigl'is la pord'o'n, sed antaŭ ol ŝi turn'is la ŝlos'il'o'n en la serur'o, ŝi re'turn'e rigard'is la jun'a'n frat'in'o'n, kiu nur atend'is la mal'ferm'ad'o'n, por el'ir'i.

La vizaĝ'o ne est'is de'turn'it'a aŭ turn'it'a al la ter'o, sed rigard'is ŝi'n plen'e kaj liber'e en flor'o de jun'ec'o kaj bel'ec'o. Ne'klar'a sent'o pri la mal'fort'a bar'o, kiu est'as inter la feliĉ'a patr'a dom'o kaj la honest'a am'o de la bel'a knab'in'o, pens'o pri la mal'ĝoj'o en tiu ĉi dom'o kaj la detru'o de ĝi'a'j plej bel'a'j esper'o'j, ven'is en la simpl'a'n anim'o'n de Clemency kaj frap'is ŝi'a'n mol'a'n kor'o'n tiel profund'e, tiel fort'e plen'ig'is ĝi'n je mal'ĝoj'o kaj kun'sent'o, ke ŝi, verŝ'ant'e river'o'n da larm'o'j, met'is si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ la kol'o'n de Marion.

“Mi sci'as nur mal'mult'e, kar'a infan'o,” dir'is Clemency, “tre mal'mult'e; sed mi sci'as, ke tio ĉi ne est'as bon'a. Pri'pens'u, kio'n vi far'as.”

“Mi mult'a'j'n foj'o'j'n ĝi'n pri'pens'is,” dir'is Marion kviet'e.

“Ankoraŭ unu foj'o'n,” pet'eg'is Clemency, “ĝis morgaŭ!” Marion balanc'is la kap'o'n.

“En la nom'o de sinjor'o Alfred,” dir'is Clemency. “Pro li, kiu'n vi iam tiel am'is!” Ŝi kovr'is si'a'n vizaĝ'o'n per la man'o'j kaj ripet'is: “Iam!” kvazaŭ tiu ĉi vort'o dis'ŝir'us al ŝi la kor'o'n.

“Las'u mi'n el'ir'i,” pet'is Clemency. “Mi dir'os al li, kio'n vi vol'as. Ne el'ir'u tiu'n ĉi nokt'o'n el la pord'o. Mi est'as konvink'it'a, ke tio ĉi ne pov'as al'port'i bon'o'n. Ha, ĝi est'is tag'o de mal'feliĉ'o, kiam oni tie'n ĉi al'port'is sinjor'o'n Warden! Pens'u pri vi'a bon'a patr'o, mi'a kar'a — pri vi'a frat'in'o.”

“Mi ĝi'n far'is,” dir'is Marion kaj rapid'e lev'is la kap'o'n. “ Vi ne sci'as, kio'n mi far'as. Mi dev'as parol'i kun li. Per tio ĉi, kio'n vi dir'is, vi montr'is vi'n kiel mi'a plej bon'a kaj plej fidel'a amik'in'o, sed mi dev'as far'i tiu'n ĉi paŝ'o'n. Ĉu vi vol'as mi'n akompan'i, Clemency” — ŝi kis'is ŝi'a'n amik'a'n vizaĝ'o'n — “aŭ ĉu mi dev'as ir'i sol'a?” Konfuz'it'a kaj mal'ĝoj'a Clemency turn'is la ŝlos'il'o'n en la serur'o kaj mal'ferm'is la pord'o'n. Marion, firm'e ten'ant'e la man'o'n de la akompan'ant'in'o, rapid'e el'ir'is en la mal'lum'o'n de la nokt'o.

Tie li al'paŝ'is al ŝi, kaj ili long'e kaj mult'e parol'is unu kun la du'a; kaj la man'o, per kiu ŝi ten'is Clemency’on, trem'is, aŭ mal'varm'iĝ'is kiel la man'o de mal'viv'ul'o, aŭ prem'is ŝi'n kor'e en la fajr'o de la parol'ad'o. Kiam ili re'ven'is, li sekv'is Marion’on ĝis la pord'o; tie li pren'is la du'a'n man'o'n kaj prem'is ĝi'n al si'a'j lip'o'j. Tiam li si'n'gard'e for'ir'is.

La pord'o de'nov'e est'is rigl'it'a kaj ŝlos'it'a, kaj de'nov'e ŝi star'is en la patr'a dom'o. Ne de'prem'it'a de la sekret'o, kiu'n ŝi al'port'is, kvankam ŝi est'is ankoraŭ jun'a, sed kun tiu esprim'o sur la vizaĝ'o, por kiu jam antaŭ'e mank'is al mi la nom'o, kaj kiu bril'is tra ŝi'a'j larm'o'j.

Ŝi ripet'e dank'is si'a'n mal'alt'rang'a'n amik'in'o'n kaj konfid'is al ŝi, kiel ŝi dir'is, plen'e kaj sen'kondiĉ'e. Feliĉ'e ating'int'e si'a'n dorm'o'ĉambr'o'n, ŝi fal'is sur la genu'o'j'n kaj pov'is preĝ'i, hav'ant'e sur la kor'o si'a'n sekret'o'n! Jes, kaj ŝi pov'is si'n lev'i post la preĝ'o tiel trankvil'e kaj feliĉ'e, klin'i si'n super la dorm'ant'a'n frat'in'o'n, rigard'i ŝi'n kaj rid'et'i — kvankam eĉ iom mal'ĝoj'e. Kaj kis'ant'e ŝi'a'n frunt'o'n, ŝi mal'laŭt'e murmur'et'is al si, ke Grace ĉiam est'is patr'in'o por ŝi, kaj ke ŝi ŝi'n am'as kiel infan'o! Kaj ŝi pov'is la brak'o'n met'i al si ĉirkaŭ la kol'o'n, kiam ŝi si'n met'is sur la kusen'o'n, — kaj la brak'o kvazaŭ konsci'e ĉirkaŭ'pren'is ŝi'n defend'ant'e kaj am'ant'e — kaj kvazaŭ murmur'et'is al la delikat'a'j lip'o'j: Di'o vi'n ben'u!

Kaj ŝi pov'is eĉ trankvil'e ek'dorm'i, mal'help'at'a nur de unu sonĝ'o, en kiu ŝi per si'a sen'kulp'a kaj tuŝ'ant'a voĉ'o ek'kri'is, ke ŝi est'as tut'e sol'a kaj ke ĉiu'j ŝi'n forges'is.

Monat'o baldaŭ pas'as, eĉ se ĝi ir'as mal'rapid'e. La monat'o, kiu est'is inter tiu ĉi nokt'o kaj la re'ven'o, rapid'e pas'is kaj for'flug'is, kiel pas'ant'a nebul'o.

La tag'o ven'is. Mal'kviet'a vintr'a tag'o, kiu la mal'nov'a'n dom'o'n oft'e trem'ig'ad'is, kvazaŭ de frost'o. Tag'o, kiu la hejm'a'n dom'a'n intern'aĵ'o'n far'as du'obl'e kar'a, al la kamen'a angul'o don'as nov'a'j'n agrabl'aĵ'o'j'n, ĵet'as ruĝ'et'a'n flam'o'n sur la vizaĝ'o'j'n kolekt'it'a'j'n ĉirkaŭ la kamen'o kaj ig'as la grup'o'j'n ĉirkaŭ ĉiu kamen'o far'i pli mal'vast'a'n kaj pli intim'a'n lig'o'n kontraŭ la element'o'j, kiu'j ekster'e sovaĝ'as. Krud'a vintr'a tag'o, kiu plej bon'e prepar'as por agrabl'a vesper'o, kovr'it'a'j fenestr'o'j, afabl'a'j amik'a'j vizaĝ'o'j, muzik'o, rid'ad'o, danc'ad'o, lum'a kandel'ar'o kaj societ'a plezur'o! Pri ĉio tio ĉi la doktor'o zorg'is, por salut'i Alfred'o'n. Ili sci'is, ke li pov'as ven'i ne pli fru'e, ol en la nokt'o; kaj ili intenc'as, li dir'is, re'son'ig'i la nokt'o'n de la ĝoj'o, kiam li ven'os. Ĉiu'j li'a'j amik'o'j dev'is est'i kolekt'it'a'j. Dev'is mank'i neni'a vizaĝ'o, kiu'n li kon'is kaj am'is. Ne, ili ĉiu'j dev'is tie ĉi est'i.

Tial gast'o'j est'is invit'it'a'j, kaj muzik'o est'is mend'it'a, kaj tabl'o'j prepar'it'a'j, kaj la salon'o de danc'ad'o aranĝ'it'a, kaj kun gast'em'a mal'avar'ec'o est'is riĉ'e zorg'it'a pri ĉiu societ'a bezon'o. Ĉar est'is Krist'nask'o kaj li'a'j okul'o'j jam de long'e ne vid'is la angl'a'n ileks'o'n* kaj ĝi'a'n mal'lum'a'n konstant'a'n verd'aĵ'o'n, la salon'o de danc'ad'o est'is ornam'it'a je tio ĉi; kaj la ruĝ'a'j ber'o'j send'ad'is al li el la mal'lum'a foli'ar'o angl'a'n salut'o'n al la ven'o.

Ĝi est'is labor'a tag'o por ĉiu'j, sed por neni'u tiel mult'e, kiel por Grace, kiu sen'bru'e ĉie labor'ad'is kaj est'is la gaj'a anim'o de ĉiu'j prepar'ad'o'j. Mult'a'j'n foj'o'j'n en tiu ĉi tag'o (kiel ankaŭ mult'a'j'n foj'o'j'n en la daŭr'o de la monat'o, kiu pas'is) Clemency tim'e esplor'ant'e rigard'ad'is Marion’on. Ŝi est'is ebl'e iom pli pal'a, ol ordinar'e, sed sur ŝi'a vizaĝ'o est'is ĉarm'a decid'a trankvil'ec'o, kiu far'is ĝi'n pli am'ind'a, ol ĉiam.

En la vesper'o, kiam ŝi est'is vest'it'a kaj port'is en si'a'j har'o'j kron'o'n, kiu'n Grace mem tie'n en'plekt'is — ĝi est'is la am'at'a'j flor'o'j de Alfred, kaj tial Grace ili'n elekt'is — tiu mal'nov'a esprim'o, plen'a je pens'o'j, preskaŭ mal'ĝoj'a kaj tamen tiel plen'a je spirit'o, nobl'a kaj feliĉ'a, kuŝ'is de'nov'e sur ŝi'a frunt'o kaj far'is ŝi'n cent'obl'e pli ĉarm'a.

“La plej proksim'a kron'o, kiu'n mi plekt'os en tiu'j'n ĉi har'o'j'n, est'os la kron'o fianĉ'in'a,” dir'is Grace; “aŭ mi est'as mal'bon'a profet'in'o.” La frat'in'o rid'et'is kaj firm'e ŝi'n ten'is en si'a'j brak'o'j. “Ankoraŭ unu moment'o'n, Grace. Ne for'las'u mi'n ankoraŭ. Ĉu vi cert'e sci'as, ke neni'o al mi pli mank'as?” Tio ĉi efektiv'e ŝi'n tut'e ne interes'is. Ŝi pens'is pri la vizaĝ'o de si'a frat'in'o, kaj ŝi'a okul'o kun am'a intim'ec'o firm'e si'n ten'is sur ĝi.

“Mi'a art'o plu ne pov'as ir'i, kar'a infan'o,” dir'is Grace; “kaj ankaŭ vi'a bel'ec'o. Mi neniam vid'is vi'n tiel bel'a, kiel nun.”

“Mi neniam sent'is mi'n tiel feliĉ'a,” respond'is tiu ĉi.

“Jes, sed ankoraŭ pli grand'a feliĉ'o vi'n atend'as. Apud ali'a tia kamen'o, tiel sam'e ĉarm'a kaj intim'a, kiel tiu ĉi,” dir'is Grace, “baldaŭ si'n trov'os Alfred kun li'a jun'a edz'in'o.” Ŝi de'nov'e rid'et'is. “Vi prezent'as al vi feliĉ'a'n dom'et'o'n, Grace. Mi vid'as tio'n ĉi laŭ vi'a'j okul'o'j. Mi ĝi'n sci'as, ĝi est'os feliĉ'a, mi'a kar'a. Kiel feliĉ'a mi est'as, ke mi ĝi'n sci'as!”

“Nu,” dir'is la doktor'o, rapid'e en'ir'ant'e. “Ĉu ni ĉiu'j est'as pret'a'j, por akcept'i Alfred'o'n? Li pov'as ven'i nur sufiĉ'e mal'fru'e — ĉirkaŭ hor'o antaŭ nokt'o'mez'o — tiel ni hav'as sufiĉ'e da temp'o, por far'iĝ'i gaj'a'j antaŭ li'a ven'o. Li ne dev'as ven'i antaŭ ol la glaci'o est'os romp'it'a. Dis'hel'ig'u la fajr'o'n, Britain! Las'u ĝi'n lum'i sur la ileks'o'n, ĝis ĝi est'os tut'e ruĝ'a de flam'o. Ĝi est'as mond'o plen'a je sen'senc'aĵ'o, mi'a katet'o; fidel'a'j am'ant'o'j kaj ĉio ali'a — nur sen'senc'aĵ'o; sed ni est'u sen'senc'a'j kun'e kun la ali'a'j hom'o'j kaj ni don'u al ni'a fidel'a am'ant'o furioz'a'n salut'o'n al la ven'o. Je mi'a vort'o!” dir'is la doktor'o kaj rigard'is si'a'j'n fil'in'o'j'n kun fier'a ĝoj'o, “hodiaŭ vesper'e mi ekster ĉiu ali'a sen'senc'aĵ'o preskaŭ pens'as, ke mi est'as patr'o de du bel'a'j fil'in'o'j.”

“Kaj ĉio'n, kio'n unu el ili iam far'is aŭ ankoraŭ pov'as far'i, por vi'n mal'ĝoj'ig'i, kar'a patr'o,” dir'is Marion, “tio'n pardon'u al ŝi nun, kiam ŝi'a kor'o est'as plen'a. Dir'u, ke vi pardon'as al ŝi, ke vi vol'as pardon'i al ŝi, ke ŝi ĉiam hav'os part'o'n en vi'a am'o kaj ...” ŝi ek'silent'is kaj kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n sur la brust'o de la mal'jun'a hom'o.

“Infan'o, infan'o!” kviet'e dir'is la doktor'o. “Pardon'i! Kio'n mi bezon'as pardon'i? Efektiv'e, se ni'a'j fidel'a'j am'ant'o'j re'ven'as, por far'i al ni tia'j'n histori'o'j'n, tiam ni dev'as ten'i ili'n mal'proksim'e de ni; ni dev'as send'i al ili renkont'e kurier'o'j'n kaj las'i ili'n vetur'i nur unu hor'o'n en tag'o, ĝis ni est'os sufiĉ'e prepar'it'a'j, por ili'n akcept'i. Kis'u mi'n, mi'a katet'o. Pardon'i! Kia mal'saĝ'a infan'o vi est'as! Se vi mi'n kvin'dek foj'o'j'n en tag'o ĉagren'us, anstataŭ tut'e ne, mi ĉio'n al vi pardon'us, ekster tia pet'o. Kis'u mi'n, mi'a katet'o. Pren'u! Por la est'int'ec'o kaj est'ont'ec'o — pur'a kalkul'o inter ni. Dis'hel'ig'u la fajr'o'n! Ĉu la hom'o'j en la mal'varm'a Decembr'a nokt'o dev'as frost'iĝ'i? Far'u lum'e, varm'e kaj gaj'e, aŭ mi al tiu kaj ali'a cert'e ne pardon'os!” Tiel bon'humor'a kaj gaj'a est'is la doktor'o! Kaj la fajr'o est'is dis'hel'ig'it'a, kaj la kandel'o'j lum'e bril'is, kaj gast'o'j venad'is, kaj gaj'a mov'ad'o komenc'iĝ'is, kaj ĉarm'a ton'o de ĝoj'a ekscit'ec'o jam reg'is en la tut'a dom'o.

Ĉiam pli kaj pli da gast'o'j ven'is. Lum'a'j okul'o'j salut'ad'is Marion’on; rid'et'ant'a'j lip'o'j dezir'ad'is al ŝi feliĉ'o'n; saĝ'a'j patr'in'o'j lud'ad'is kun la vent'um'il'o kaj esprim'ad'is la esper'o'n, ke ŝi ne est'os tro jun'a kaj facil'anim'a por la dom'a viv'o; flam'a'j patr'o'j fal'is en mal'favor'o'n, ĉar ili tro mult'e admir'ad'is ŝi'a'n bel'ec'o'n; fil'in'o'j ŝi'n envi'is, fil'o'j envi'is li'n; mult'a'j en'am'it'a'j par'o'j uz'is la okaz'o'n; ĉiu'j est'is plen'a'j je part'o'pren'ad'o, ekscit'ec'o kaj atend'ad'o.

Sinjor'o Craggs kaj sinjor'in'o Craggs ven'is brak'o sub brak'o, sed sinjor'in'o Snitchey ven'is sol'a. “Mi'a Di'o, kie vi hav'as vi'a'n edz'o'n?” demand'is la doktor'o.

La paradiz'a bird'o sur la turban'o de sinjor'in'o Snitchey trem'is, kvazaŭ ĝi de'nov'e viv'iĝ'is, kiam ŝi dir'is, ke tio'n ĉi cert'e sci'as sinjor'o Craggs. Al ŝi ili tio'n ĉi neniam dir'as.

“La mal'ben'it'a ofic'ej'o,” dir'is sinjor'in'o Craggs. “Mi vol'us, ke ĝi for'brul'u ĝis la fundament'o,” ĝem'is sinjor'in'o Snitchey.

“Li est'as ... li est'as ... mal'grand'a negoc'a afer'o iom for'ten'as mi'a'n kompani'an'o'n,” dir'is sinjor'o Craggs kaj mal'trankvil'e rigard'is ĉirkaŭ'e'n.

“Ho, ho! Negoc'a afer'o! Ne vol'u mi'n tio'n ĉi kred'ig'i!” dir'is sinjor'in'o Snitchey.

“Ni sci'as, kio ĝi est'as, negoc'a afer'o,” dir'is sinjor'in'o Craggs.

Sed ĉar ili tio'n ĉi ne sci'is, tio ebl'e est'is la kaŭz'o, kial la paradiz'a bird'o de sinjor'in'o Snitchey tiel minac'e trem'is kaj ĉiu'j pend'ant'a'j part'o'j de la orel'ring'o'j de sinjor'in'o Craggs son'is, kiel mal'grand'a'j son'il'o'j.

“Mi mir'as, ke vi pov'is ven'i, Craggs,” dir'is li'a edz'in'o. “Sinjor'o Craggs sent'as si'n feliĉ'a, cert'e,” dir'is sinjor'in'o Snitchey. “La ofic'ej'o tiel okup'as ili'a'n tut'a'n temp'o'n,” dir'is sinjor'in'o Craggs.

“Person'o, kiu hav'as negoc'o'n, efektiv'e tut'e ne dev'as edz'iĝ'i,” dir'is sinjor'in'o Snitchey.

Post'e sinjor'in'o Snitchey dir'is al si mem, ke la rigard'o, kun kiu ŝi tio'n ĉi dir'is, traf'is Craggs’on en la profund'o'n de la kor'o kaj ke li tio'n ĉi sent'as, kaj sinjor'in'o Craggs rimark'is al si'a edz'o, ke Snitchey li'n tromp'as post la dors'o kaj ke li tio'n ĉi vid'os, kiam est'os tro mal'fru'e.

Sed sinjor'o Craggs, ne tre turn'ant'e atent'o'n sur tiu'j'n ĉi rimark'o'j'n, ĉiam ankoraŭ mal'trankvil'e rigard'ad'is ĉirkaŭ'e'n, ĝis li'a okul'o traf'is Grace’on, kiu'n li tuj salut'is.

“Bon'a'n tag'o'n, sinjor'in'o,” dir'is Craggs. “Vi est'as bel'eg'a. Vi'a ... fraŭl'in'o ... vi'a frat'in'o, fraŭl'in'o Marion est'as ...”

“Ho ŝi est'as tut'e san'a, sinjor'o Craggs.”

“Jes ... mi ... ĉu ŝi est'as tie ĉi?” demand'is Craggs.

“Tie ĉi! Ĉu vi ŝi'n tie ne vid'as? Ŝi nun komenc'as danc'o'n,” dir'is Grace.

Sinjor'o Craggs sur'met'is la okul'vitr'o'j'n, por pli bon'e vid'i, rigard'is Marion’on kelk'a'n temp'o'n, tus'is kaj met'is la okul'vitr'o'j'n kun kontent'a mien'o ret'um'e en la ing'o'n kaj en la poŝ'o'n.

Nun ek'son'is la muzik'o kaj la danc'ad'o komenc'iĝ'is. La hel'a fajr'o gaj'e krak'ad'is kaj salt'ad'is, kvazaŭ ĝi pro grand'a ĝoj'o mem vol'us danc'i. De temp'o al temp'o ĝi rid'ad'is, kvazaŭ ĝi vol'us ankaŭ far'i muzik'o'n. Ia'foj'e ĝi bril'ad'is kaj ruĝ'e flam'ad'is, kvazaŭ ĝi est'us la okul'o de la mal'nov'a ĉambr'o, kaj ia'foj'e tiu ĉi okul'o ruz'e okul'ad'is, kiel gaj'a mal'jun'ul'o, kiam li vid'as, kiel la pli jun'a'j murmur'et'as en la angul'o'j. Ia'foj'e ĝi incit'ant'e lud'ad'is kun la branĉ'o'j de la ileks'o; kaj kiam ĝi'a salt'ant'a lum'o fal'ad'is sur la mal'lum'a'j'n foli'o'j'n, ĝi el'rigard'ad'is, kvazaŭ ili de'nov'e star'as ekster'e en la mal'varm'a vintr'a nokt'o kaj trem'as de la vent'o. Ia'foj'e ĝi'a humor'o far'iĝ'ad'is tut'e sovaĝ'a kaj petol'a kaj trans'ir'ad'is ĉiu'j'n lim'o'j'n, kaj tiam ĝi laŭt'e rid'ant'e ŝut'ad'is inter la danc'ant'o'j'n pluv'o'n da sen'kulp'a'j fajr'er'o'j kaj en sovaĝ'a ĝoj'o lev'ad'is si'n en la mal'nov'a'n tub'o'n de l’ kamen'o.

Preskaŭ jam fin'iĝ'is du'a danc'o, kiam sinjor'o Snitchey kapt'is la brak'o'n de si'a kompani'an'o, rigard'ant'a la danc'ad'o'n.

Sinjor'o Craggs ek'salt'is, kvazaŭ li'a amik'o est'us fantom'o. “Ĉu li for'ir'is?” li demand'is.

“Silent'e!” dir'is Snitchey. “Li est'is ĉe mi pli ol tri hor'o'j'n. Li ĉio'n tra'rigard'is kaj vol'is preciz'a'n kalkul'o'n. Li ... Ahem!” La danc'o fin'iĝ'is. Marion preter'ir'is tre proksim'e preter li, kiam li parol'is. Ŝi rimark'is nek li'n nek li'a'n kompani'an'o'n, sed rigard'ad'is sur si'a'n frat'in'o'n en la fin'o de la salon'o, kiam tiu mal'rapid'e paŝ'ad'is tra la si'n puŝ'ant'a amas'o kaj mal'aper'is el ili'a'j okul'o'j.

“Vi vid'as, ĉio est'as bon'a kaj ĝust'a,” dir'is Sinjor'o Craggs. “Li jam pli ne parol'is pri tio, mi pens'as?”

“Eĉ ne unu vort'o'n!”

“Kaj ĉu li efektiv'e est'as for? Ĉu li est'as ekster danĝer'o?”

“Li ten'as si'a'n vort'o'n. En si'a ŝel'o de nuks'o li kun la de'flu'o de la akv'o vetur'as mal'supr'e'n de la river'o kaj kun vel'o'j sub la vent'o li naĝ'as en tiu ĉi mal'lum'a nokt'o al la mar'o. Li ja est'as kon'at'a risk'em'ul'o. La de'flu'o, li dir'is, en tiu ĉi temp'o komenc'iĝ'as unu hor'o'n antaŭ nokt'o'mez'o. Mi ĝoj'as, ke ĝi est'as fin'it'a!” Sinjor'o Snitchey viŝ'is al si la ŝvit'o'n de la vizaĝ'o, kiu el'rigard'is tut'e ruĝ'a kaj ekscit'it'a.

“Kio'n vi pens'as,” dir'is Craggs, “pri la ...”

“Silent'e!” avert'is li'a si'n'gard'a kompani'an'o kaj rigard'is rekt'e antaŭ'e'n. “Mi vi'n kompren'as. Parol'u neni'a'n nom'o'n kaj ne las'u rimark'i, ke ni parol'as pri sekret'o'j. Mi ne sci'as, kio'n ni dev'as pens'i; kaj por dir'i al vi la ver'o'n, ĝi nun est'as por mi tut'e egal'a. Ĝi est'as ver'a facil'ig'o. Mi pens'as, ke li'a si'n'am'o li'n tromp'is. Ebl'e la knab'in'o ankaŭ iom koket'is; tiel ĝi ŝajn'as. Ĉu Alfred est'as tie ĉi?”

“Ankoraŭ ne,” dir'is sinjor'o Craggs, “oni li'n atend'as ĉiu'n minut'o'n.”

“Bon'e,” — sinjor'o Snitchey de'nov'e viŝ'is al si la frunt'o'n — “ĝi est'as grand'a facil'ig'o. Mi neniam ankoraŭ est'is tiel mal'trankvil'a de la tag'o, kiam ni komenc'is ni'a'n kompani'o'n. Mi intenc'as nun ĝu'i la vesper'o'n, sinjor'o Craggs.” Sinjor'in'o Craggs kaj sinjor'in'o Snitchey al'ir'is al ili, kiam li el'parol'is si'a'n intenc'o'n. La bird'o paradiz'a est'is en grand'a ekscit'ec'o, kaj la son'il'et'o'j laŭt'e son'is.

“Ĉiu'j parol'is pri tio ĉi, sinjor'o Snitchey. Mi esper'as, ke la negoc'o est'as kontent'ig'it'a?”

“Per kio kontent'ig'it'a, mi'a kar'a?” demand'is sinjor'o Snitchey.

“Ke sen'defend'a vir'in'o est'is el'met'it'a al la mok'ad'o kaj pri'parol'ad'o de la mond'o,” respond'is li'a edz'in'o. “Tio ĉi est'as tut'e laŭ la natur'o de la negoc'o, tio ĉi est'as ver'a.”

“Mi jam tiel long'e kutim'is,” dir'is sinjor'in'o Craggs, “vid'i la negoc'o'n lig'it'a'n kun ĉio, kio detru'as la dom'a'n feliĉ'o'n, ke mi jam est'as kontent'a, ke mi sci'as, ke ĝi est'as la ne'kaŝ'it'a mal'amik'o de mi'a trankvil'ec'o. Tio ĉi almenaŭ est'as honest'a kaj sincer'a.”

“Kar'a edz'in'o,” dir'is sinjor'o Craggs, “vi'a bon'a opini'o est'as ne'taks'ebl'a, sed mi neniam dir'is, ke la negoc'o est'as la mal'amik'o de vi'a trankvil'ec'o.”

“Ne,” respond'is sinjor'in'o Craggs kaj sku'is si'a'j'n son'il'et'o'j'n. “Ne, vi ĝi'n cert'e ne dir'is. Vi far'iĝ'us ne ind'a je la negoc'o, se vi hav'us tiu'n ĉi sincer'ec'o'n.”

“Kio tuŝ'as mi'a'n for'est'o'n hodiaŭ vesper'e, mi'a kar'a,” dir'is sinjor'o Snitchey, don'ant'e la brak'o'n al si'a edz'in'o, “la mi'a feliĉ'o est'is tut'e sur mi'a flank'o; sed, kiel sinjor'o Craggs sci'as ...” Sinjor'in'o Snitchey ne las'is fin'i la kompliment'o'n, ĉar ŝi tir'is si'a'n edz'o'n flank'e'n kaj postul'is rigard'i tiu'n ĉi hom'o'n, far'i al ŝi la komplez'o'n kaj rigard'i li'n.

“Kiu'n, kar'a edz'in'o?” demand'is sinjor'o Snitchey. “La koleg'o'n de vi'a viv'o; mi kompren'ebl'e ne est'as tio al vi, sinjor'o Snitchey.”

“Jes, jes, vi tio est'as, mi'a kar'a,” li respond'is.

“Ne, ne,” dir'is sinjor'in'o Snitchey kun majest'a rid'et'o. “Mi kon'as mi'a'n pozici'o'n. Rigard'u li'n, la koleg'o'n de vi'a viv'o, vi'a'n model'o'n, la konserv'ant'o'n de vi'a'j sekret'o'j, la hom'o'n, al kiu vi konfid'as, unu'vort'e, vi'a'n du'a'n ‘mem’ ...” Sekv'ant'e la rigard'o'n de si'a edz'in'o, Snitchey rigard'is si'a'n kompani'an'o'n.

“Se vi tiu'n ĉi vesper'o'n pov'as rigard'i al tiu ĉi hom'o en la okul'o'j'n,” daŭr'ig'is sinjor'in'o Snitchey, “kaj ne sci'as, ke vi est'as tromp'it'a, ke vi far'iĝ'is ofer'o de li'a'j intrig'o'j, sklav'o de li'a vol'o, per ia ne'klar'ig'ebl'a sorĉ'o, pri kiu mi vi'n van'e avert'ad'is, — tiam mi pov'as nur dir'i: mi vi'n bedaŭr'as!”

En tiu sam'a minut'o sinjor'in'o Craggs, regal'is per tondr'a parol'o sinjor'o'n Craggs. Kiel ĝi est'as nun ebl'a, ŝi demand'is, ke li al si'a Snitchey tiel blind'e pov'as konfid'i? Ĉu li vol'as kred'ig'i, ke li ne vid'is, kiel Snitchey en'ir'is kaj kiel sur li'a vizaĝ'o kuŝ'is ruz'o, intrig'o kaj perfid'o? Ĉu li pov'as ne'i, ke jam la manier'o, en kiu tiu viŝ'is al si la frunt'o'n kaj mal'trankvil'e rigard'ad'is ĉirkaŭ'e'n, montr'as, ke io pez'e kuŝ'as sur la konscienc'o de li'a Snitchey, se li'a Snitchey en'tut'e hav'as konscienc'o'n? Ĉu ebl'e ali'a'j person'o'j ankaŭ, kiel li'a Snitchey, ven'as al fest'a'j vesper'o'j kiel mal'kviet'a'j rab'ist'o'j? — kio ceter'e est'is ne tut'e prosper'a kompar'o, ĉar li ven'is tra la pord'o tre mal'laŭt'e. Kaj ĉu li efektiv'e en hel'a lum'a tag'o (est'is preskaŭ nokt'o'mez'o) vol'as persist'i defend'i kaj sub'ten'i si'a'n Snitchey kontraŭ ĉia vid'ebl'aĵ'o kaj prudent'o kaj kontraŭ ĉia spert'o de la mond'o? Nek Snitchey nek Craggs trov'is util'e batal'i mal'kaŝ'e kontraŭ la flu'o de tiu ĉi koler'o, sed ambaŭ kontent'ig'is si'n trankvil'e naĝ'i kun'e kun la flu'o, ĝis ĝi'a fort'o mal'grand'iĝ'os, kio efektiv'e far'iĝ'is en la minut'o, kiam oni komenc'is nov'a'n danc'o'n. Tiu'n ĉi okaz'o'n uz'is sinjor'o Snitchey, por pet'i de sinjor'in'o Craggs ŝi'a'n man'o'n, dum sinjor'o Craggs est'is tiel galant'a kaj invit'is sinjor'in'o'n Snitchey. La sinjor'in'o'j, post kelk'a'j facil'a'j de'flank'iĝ'o'j — kiel ekzempl'e: “kial vi ne invit'as ali'a'n?” aŭ: “mi sci'as, ke vi est'os kontent'a, se mi rifuz'os,” aŭ: “mi mir'as, ke vi ekster la ofic'ej'o pov'as danc'i,” (tio ĉi jam ŝerc'ant'e) — favor'e konsent'is kaj komenc'is la danc'o'n.

Tiu ĉi reciprok'a ĝentil'ec'o est'is ĉe ambaŭ famili'o'j mal'nov'a mor'o; ĉar ili est'is tre amik'a'j inter si kaj viv'is en agrabl'a sen'ceremoni'ec'o. Ebl'e la mal'sincer'a Craggs kaj la mal'bon'a Snitchey est'is ĉe la vir'in'o'j nur jur'ist'a fikci'o, kiel Cajus kaj Sempronius en la akt'o'j de ambaŭ edz'o'j; ebl'e ambaŭ vir'in'o'j mem far'is kaj pren'is tiu'j'n ĉi akci'o'j'n en la negoc'o, por nur ne est'i tut'e escept'it'a'j. Tio ĉi en ĉia okaz'o est'as sen'dub'a, ke ĉiu el ambaŭ vir'in'o'j si'a'n okup'o'n konduk'ad'is tiel sam'e fervor'e kaj diligent'e, kiel ŝi'a edz'o la si'a'n, kaj ke ĉiu pens'is, ke feliĉ'a prosper'ad'o de la firm'o sen ŝi'a'j laŭd'ind'a'j pen'o'j est'us preskaŭ ne'ebl'a.

Sed nun la bird'o paradiz'a flug'is tra la mez'o, kaj la son'il'et'o'j komenc'is salt'ad'i kaj son'ad'i; kaj la ruĝ'a vizaĝ'o de la doktor'o si'n turn'ad'is kaj re'turn'ad'is, kiel bril'e lak'it'a turn'aĵ'o kun hom'a vizaĝ'o; kaj la sen'spir'a sinjor'o Craggs komenc'is jam dub'i, ke la danc'ad'o, kiel la ceter'a viv'o, est'as far'at'a al la hom'o'j tro facil'a; kaj sinjor'o Snitchey danc'is kun vigl'a'j salt'o'j por si kaj Craggs, kaj por ses'o da ali'a'j person'o'j.

Kaj ankaŭ la fajr'o ricev'is freŝ'a'n humor'o'n kaj pli hel'e brul'is, dis'blov'it'a de la vent'o, kiu'n far'is la danc'ad'o. Ĝi est'is la geni'o de la ĉambr'o kaj trov'is si'n ĉie. Ĝi bril'is en la okul'o'j de la vir'o'j, en la juvel'o'j sur la blank'a'j brust'o'j de la knab'in'o'j, lud'is ĉirkaŭ ili'a'j orel'o'j, kvazaŭ petol'e nur murmur'et'ant'e i'o'n al ili, lum'ig'is la plank'o'n kaj met'is roz'a'n tapiŝ'o'n al ili'a'j pied'o'j, bril'is sur la plafon'o, ke ĝi'a flam'o re'bril'is sur ili'a'j vizaĝ'o'j, kaj ek'brul'ig'is grand'a'n iluminaci'o'n en la mal'grand'a tur'o de son'il'et'o'j de sinjor'in'o Craggs.

Kaj nun la aer'o far'iĝ'is pli freŝ'a, kaj la muzik'o far'iĝ'is pli energi'a kaj la danc'o'j ir'is en pli viv'a takt'o; kaj lev'iĝ'is blov'ad'o, kiu balanc'is la foli'o'j'n kaj la ber'o'j'n sur la mur'o'j, kiel antaŭ'e sub la liber'a ĉiel'o; kaj bru'o ir'is tra la ĉambr'o, kvazaŭ ne'vid'ebl'a amas'o da elf'o'j akompan'us la danc'ant'o'j'n. Nun neni'a trajt'o de la vizaĝ'o de la doktor'o jam pov'is est'i re'kon'at'a, kiam li si'n turn'ad'is ĉirkaŭ'e'n; nun ŝajn'is, ke tut'a dek'o da paradiz'a'j bird'o'j flug'as tra la ĉambr'o kaj ke mil'o da mal'grand'a'j son'il'et'o'j son'as; tut'a arme'o da flug'ant'a'j vest'o'j si'n port'is en la vent'eg'o, kiam la muzik'o silent'iĝ'is kaj la danc'ad'o ĉes'is.

La varm'eg'o kaj lac'iĝ'o far'is la doktor'o'n nur pli sen pacienc'a je la ven'o de Alfred.

“Ĉu vi i'o'n vid'is, Britain, i'o'n aŭd'is?”

“Est'as tro mal'lum'e, por pov'i mal'proksim'e vid'i, kaj tro mult'e da bru'o en la dom'o, por pov'i i'o'n aŭd'i,” respond'is la serv'ant'o.

“Tio ĉi est'as ver'a! Tiom pli gaj'a est'os la akcept'o. Kiom'a hor'o nun est'as?” “Ĝust'e la dek'du'a, sinjor'o. Li dev'as jam baldaŭ ven'i, sinjor'o.”

“Tial dis'hel'ig'u la fajr'o'n kaj ĵet'u sur ĝi'n ankoraŭ unu pec'o'n da lign'o,” dir'is la doktor'o. “Li'a akcept'a salut'o dev'as lum'i al li renkont'e tra la nokt'o, kiam li pli kaj pli proksim'iĝ'ad'os!” Li vid'is ĝi'n — jes! El si'a kaleŝ'o li ek'vid'is la lum'o'n, kiam li turn'is angul'e'n apud la mal'nov'a preĝ'ej'o. Li kon'is la ĉambr'o'n, el kiu la lum'o ven'is. Li vid'is la nud'a'j'n branĉ'o'j'n de la long'e kon'at'a'j arb'o'j inter la lum'o kaj si. Li sci'is, ke unu el tiu'j ĉi arb'o'j en la somer'o agrabl'e bru'as antaŭ la fenestr'o de Marion. Larm'o'j star'is al li en la okul'o'j. Li'a kor'o bat'is tiel fort'e, ke li apenaŭ pov'is el'port'i si'a'n feliĉ'o'n. Kiel oft'e li pri'pens'is tiu'n ĉi temp'o'n, pentr'ad'is ĝi'n al si sub ĉi'a'j cirkonstanc'o'j, tim'ad'is, ke ĝi ne ven'os, kaj ĝi'n dezir'ad'is, kaj sopir'ad'is je ĝi en mal'proksim'a, mal'proksim'a lok'o! De'nov'e la lum'o! Klar'e kaj mal'proksim'e lum'ant'e, ek'brul'ig'it'e, kiel li sci'is, por li'n salut'i kaj lum'i al li al la mal'nov'a dom'o. Li farad'is sign'o'j'n per la man'o, lev'ad'is la ĉapel'o'n kaj kri'ad'is al ili, kvazaŭ ili est'us la lum'o kaj pov'us li'n aŭd'i kaj vid'i, kiel li ĝoj'eg'e rapid'as al ili sur la voj'o.

Halt'u! Li kon'is la doktor'o'n kaj antaŭ'sent'is, kio'n li far'is. Li ne dev'is far'i al ili surpriz'o'n. Tamen li ĝi'n pov'us far'i, se li per pied'o'j ir'us al la dom'o. Se la pord'o de la ĝarden'o est'is ne'ferm'it'a, li pov'us tra tie en'ir'i; se ne — trans'ramp'i la mur'o'n est'is tre facil'e, kiel li sci'is de la temp'o mal'nov'a, kaj en unu minut'o li est'us inter ili.

Li el'ir'is el la kaleŝ'o kaj dir'is al la vetur'ig'ist'o — eĉ tio ĉi ne est'is al li facil'e en li'a ekscit'ec'o — ke tiu ĉi halt'u kelk'a'j'n minut'o'j'n kaj post'e mal'rapid'e vetur'u post li. Tiam li rapid'e ek'ir'is antaŭ'e'n, prov'is, ĉu la pord'o est'as ne'ferm'it'a, trans'ramp'is la mur'o'n, de'salt'is sur la du'a flank'o kaj mal'facil'e spirant'e star'is en la mal'nov'a frukt'a ĝarden'o.

Sur la arb'o'j kuŝ'is blank'a prujn'o, kiu en la mal'fort'a lum'o de la en'nub'a lun'o pend'is sur la pli mal'dik'a'j branĉ'o'j, kiel velk'int'a'j girland'o'j. Sek'a'j foli'o'j krak'is sub li'a'j pied'o'j, kiam li mal'laŭt'e al'ŝtel'iĝ'is al la dom'o. La dezert'ec'o de vintr'a nokt'o est'is rimark'ebl'a sur la ter'o kaj sur la ĉiel'o. Sed la ruĝ'a lum'o bril'ad'is al li afabl'e renkont'e el la fenestr'o'j, figur'o'j de hom'o'j si'n mov'ad'is antaŭ li'a'j okul'o'j, kaj la murmur'o de hom'a'j voĉ'o'j agrabl'e tuŝ'ad'is li'a'j'n orel'o'j'n.

Pen'ant'e ek'aŭd'i ŝi'a'n voĉ'o'n el la ali'a'j ceter'a'j voĉ'o'j kaj jam du'on'e konvink'it'e, ke li ŝi'n aŭd'as, li jam preskaŭ ating'is la pord'o'n, kiam ĝi subit'e rapid'e est'is mal'ferm'it'a kaj unu hom'a figur'o ven'is kontraŭ li. La figur'o ek'tim'ig'it'e kaj kun du'on'e inter'romp'it'a ek'kri'o re'tir'is si'n.

“Clemency,” li dir'is, “ĉu vi mi'n jam pli ne kon'as?”

“Ne en'ir'u,” ŝi respond'is, bar'ant'e al li la en'ir'o'n. “For'ir'u. Ne demand'u kial. Ne en'ir'u!”

“Kio est'as?” li ek'kri'is.

“Mi ne sci'as. Mi ... mi tim'as pens'i pri tio ĉi. For'ir'u. Ĉu vi aŭd'as?” Subit'a bru'o lev'iĝ'is en la dom'o. Ŝi kovr'is al si per la man'o'j la orel'o'j'n. Kri'o de mal'esper'o, tiel laŭt'a, ke neni'a man'o pov'is bar'i la orel'o'n, est'is aŭd'at'a; kaj Grace — kun terur'o en la vizaĝ'o kaj en la gest'o'j — el'kur'is el la dom'o.

“Grace!” Li re'ten'is ŝi'n per la brak'o. “Kio est'as? Ĉu ŝi mort'is?” Ŝi liber'ig'is si'n, kiel vol'ant'e rigard'i al li en la vizaĝ'o'n, kaj sen'konsci'e fal'is sur la ter'o'n antaŭ li.

Amas'o da hom'o'j rapid'e kaj bru'e el'ir'is el la dom'o; inter ili la patr'o, ten'ant'e paper'o'n en la man'o.

“Kio est'as?” ek'ĝem'is Alfred kaj turn'ad'is si'a'n rigard'o'n mal'esper'e de vizaĝ'o al vizaĝ'o, dum li sur la genu'o'j star'is apud la sven'int'a. “Ĉu neni'u vol'as mi'n rigard'i? neni'u mi'n kon'as? est'as neni'u, kiu dir'us al mi, kio far'iĝ'is?” Oni aŭd'is murmur'o'n: “Ŝi for'kur'is!”

“For'kur'is!” li ripet'is.

“For'kur'is, kar'a Alfred!” dir'is la doktor'o per romp'it'a voĉ'o kaj kovr'is al si la vizaĝ'o'n per la man'o'j. “For'kur'is el la patr'a dom'o. Tiu'n ĉi nokt'o'n! Ŝi dir'as, ke ŝi sen'kulp'e kaj sen'riproĉ'e elekt'is — pet'as, ke ni pardon'u al ŝi — kaj for'kur'is.”

“Kun kiu? kie'n?” li demand'is rapid'e kaj prem'it'e.

Li supr'e'n'salt'is, kiel vol'ant'e ŝi'n sekv'i; sed kiam ili liber'ig'is al li la voj'o'n, li mal'klar'e rigard'is ĉirkaŭ'e'n, ŝancel'iĝ'is kelk'a'j'n paŝ'o'j'n re'turn'e kaj de'nov'e fal'is sur la ter'o'n, kie li genu'is apud Grace kaj pren'is unu el ŝi'a'j mal'varm'a'j man'o'j.

Reg'is grand'a konfuz'o kaj ekscit'o, sed sen cel'o kaj plan'o. Kelk'a'j ek'kur'is serĉ'i sur divers'a'j voj'o'j, ali'a'j al'port'is ĉeval'o'j'n aŭ torĉ'o'j'n, ali'a'j laŭt'e parol'ad'is inter si kaj dir'is, ke oni ne hav'as eĉ la plej mal'grand'a'n post'e'sign'o'n. Kelk'a'j al'ir'is al li kaj prov'is li'n konsol'i; ali'a'j admon'ad'is li'n, ke Grace dev'as est'i en'port'it'a en la dom'o'n, sed li ne respond'is. Li neniu'n aŭskult'is kaj si'n ne mov'is.

La neĝ'o fal'is ĉiam pli dens'e. Li supr'e'n'rigard'is al la ĉiel'o kaj dir'is al si, ke tiu ĉi blank'a cindr'o, kiu est'as ŝut'at'a sur li'a'n esper'o'n kaj li'a'n sufer'o'n, bon'e konven'as al ili. Li rigard'is ĉirkaŭ'e'n sur la blank'a'n ter'o'n kaj dir'is al si, ke la post'e'sign'o de la pied'o de Marion, apenaŭ en'prem'it'a, tuj est'os re'e kovr'it'a kaj eĉ tiu ĉi re'memor'o pri ŝi ne daŭr'os. Sed li neni'o'n sent'is de la veter'o kaj ne mov'is si'n de la lok'o.

Part'o Tri'a

De tiu nokt'o de la re'ven'o la mond'o far'iĝ'is ses jar'o'j'n pli mal'jun'a. Est'is varm'a aŭtun'a post'tag'mez'o, kaj fort'a pluv'o est'is fal'int'a. La sun'o subit'e si'n montr'is el la nub'o'j, kaj bril'ig'ant'e la mal'nov'a'n kamp'o'n de la batal'o sur unu verd'a lok'et'o, send'is al ĝi lum'a'n salut'o'n, kiu si'n baldaŭ dis'vast'ig'is super la tut'a'n land'o'n, kvazaŭ oni ek'brul'ig'is fajr'o'n de ĝoj'o, kiu est'as respond'at'a de mil alt'aĵ'o'j.

Kiel bel'e kaj ĉarm'e la ter'o ek'flam'is en la lum'o! La arb'ar'o, antaŭ'e mal'lum'a, nigr'a mas'o, montr'is si'a'n mult'kolor'a'n vest'o'n de flav'aĵ'o, verd'aĵ'o, brun'aĵ'o, kaj ruĝ'aĵ'o kaj la divers'a'j'n figur'o'j'n de si'a'j arb'o'j, sur kies foli'o'j pluv'a'j gut'o'j trem'is kaj fajr'er'ant'e de'fal'ad'is. La sun'a kamp'o el'rigard'is, kvazaŭ ĝi antaŭ minut'o est'is ankoraŭ blind'a kaj nun ricev'is okul'o'j'n, per kiu'j ĝi rigard'is supr'e'n al la bril'ant'a ĉiel'o. Kamp'o'j de gren'o, bar'il'o'j, dom'et'o'j, la dens'e kolekt'it'a'j tegment'o'j, la preĝ'ej'o, la river'et'o, la muel'ej'o, ĉio rid'et'ant'e el'rigard'is el la nebul'a griz'a mal'lum'o. Bird'o'j agrabl'e kant'is, flor'o'j lev'is si'a'j'n mal'lev'it'a'j'n kap'o'j'n, freŝ'a'j odor'o'j el'ir'is el la freŝ'ig'it'a ter'o; la blu'a'j stri'o'j supr'e far'iĝ'is pli grand'a'j kaj pli larĝ'a'j; la mal'rekt'a'j radi'o'j de la sun'o jam traf'is per mort'ig'a sag'o la mal'rekt'a'n mur'o'n da nub'o'j, kiu'j mal'rapid'is ankoraŭ kun si'a for'flug'o, kaj ĉiel'ark'o, en'hav'ant'a en si ĉiu'j'n kolor'o'j'n, kiu'j ornam'is la ter'o'n kaj la ĉiel'o'n, triumf'e el'etend'is si'n sur la tut'a horizont'o.

En tia vesper'a hor'o mal'grand'a drink'ej'o apud la voj'o, bel'e kaŝ'it'a post grand'a ulm'o kun ĉarm'a ripoz'a benk'o ĉirkaŭ la dik'a trunk'o, montr'is si'a'n afabl'a'n vizaĝ'o'n al la vojaĝ'ant'o kaj log'is li'n per divers'a'j mut'a'j, sed signif'o'plen'a'j cert'ig'o'j de amik'a akcept'o. La ruĝ'et'a el'pend'aĵ'o el'rigard'is kun si'a'j or'a'j, en la sun'o bril'ant'a'j liter'o'j el la mal'lum'a foli'ar'o de la arb'o, kiel amik'a vizaĝ'o, kaj promes'is bon'a'n regal'o'n. La trink'uj'o, plen'a je pur'a akv'o, kaj mal'supr'e sur la ter'o apart'a'j trunk'et'o'j de bon'odor'a fojn'o ig'is ĉiu'n ĉeval'o'n, kiu preter'ir'is, akr'ig'i la orel'o'j'n. La ruĝ'a'j kurten'o'j en la ĉambr'o'j de la parter'o kaj la neĝ'e blank'a'j flank'kurten'o'j en la mal'grand'a dorm'o'ĉambr'o supr'e kun ĉiu blov'et'o de la vent'o log'is: En'ven'u! Sur la bril'e verd'a'j kovr'il'o'j de la fenestr'o'j oni pov'is leg'i en or'a'j liter'o'j pri bier'o kaj el'o* kaj bon'a'j vin'o'j kaj bon'a'j lit'o'j, kaj apud'e est'is tuŝ'ant'a pentr'aĵ'o de brun'a ŝaŭm'a bier'a kruc'o. Sur la kornic'o'j de la fenestr'o'j star'is flor'o'j en hel'ruĝ'a'j pot'o'j, kiu'j tre gaj'e fal'is en la okul'o'j'n sur la blank'a front'o de la dom'o; kaj en la mal'lum'a pord'eg'a tra'ir'o oni vid'is ankoraŭ apart'a'j'n stri'o'j'n da lum'o, kiu'j lud'is ĉirkaŭ la bril'ant'a'j botel'o'j kaj kruĉ'o'j.

En la pord'o nun aper'is model'o de mastr'o; ĉar, kvankam est'ant'e mal'grand'a, li tamen est'is rond'a kaj larĝ'a kaj star'is la man'o'j en la poŝ'o'j kaj la pied'o'j sufiĉ'e dis'star'ig'it'a'j, por esprim'i fid'o'n je si'a kel'o kaj sen'zorg'a'n konfid'o'n je la rimed'o'j de la drink'ej'o — tro trankvil'a'n kaj sen'pretend'a'n, por far'iĝ'i fanfaron'ad'o. La riĉ'a mal'sek'aĵ'o, kiu post la fort'a pluv'o de'gut'ad'is de ĉiu objekt'o, konven'is al li tre bon'e. Neni'o ĉirkaŭ li hav'is soif'o'n. Kelk'a'j georgin'o'j kun pez'a'j kap'o'j, kiu'j el'rigard'is super la palis'ar'o de la bon'e ten'at'a ĝarden'et'o, trink'is tiom, kiom ili nur pov'is el'ten'i — ebl'e eĉ iom pli mult'e — kaj est'is plen'a'j je dolĉ'a trink'aĵ'o; sed la flor'o'j en la ĝarden'o kaj en la fenestr'o kaj la foli'o'j de la mal'jun'a arb'o est'is en la trankvil'e gaj'a humor'o de hom'o'j, kiu'j nur tiom trink'is, kiom est'as bon'e por ili kaj sufiĉ'e, por dis'volv'i ili'a'j'n plej bon'a'j'n ec'o'j'n. Dis'ŝut'ant'e sur la ter'o'n klar'a'j'n gut'o'j'n, ili kvazaŭ dis'don'ad'is sen'kulp'a'n agrabl'aĵ'o'n, kiu far'is bon'o'n ĉie, kie ĝi fal'is, traf'is forges'it'a'j'n angul'et'o'j'n, kie'n la pli serioz'a pluv'o nur mal'oft'e venad'is, kaj al neni'u far'is dolor'o'n.

Tiu ĉi vilaĝ'a drink'ej'o ĉe si'a fond'iĝ'o akcept'is ne'ordinar'a'n sign'o'n. Ĝi hav'is la nom'o'n “La Rasp'il'o de Muskat'o.” Kaj sub tiu'j ĉi vort'o'j sur tiu sam'a ruĝ'a el'pend'aĵ'o en la mal'lum'a foli'ar'o kaj kun tia'j sam'a'j or'a'j liter'o'j star'is: Benjamin Britain.

Rigard'int'e ankoraŭ unu foj'o'n kaj pli pen'e observ'int'e la vizaĝ'o'n, oni pov'us ven'i al la konvink'o, ke en la pord'o star'is neni'u ali'a, ol Benjamin Britain mem — sufiĉ'e ŝanĝ'it'a, sed ŝanĝ'it'a al bon'o; tut'e konven'a kaj bon'vid'a mastr'o.

“Sinjor'in'o B.,” dir'is Britain kaj rigard'is sur la voj'o'n, “for'rest'as iom long'e. Jam est'as la temp'o de te'o.” Ĉar oni pov'is ankoraŭ vid'i neni'a'n sinjor'in'o'n Britain, li mal'rapid'e ek'vag'is ĝis la mez'o de la voj'o kaj kun grand'a kontent'ec'o rigard'is la dom'o'n. “Ĝi tut'e el'rigard'as, kiel la dom'o, en kiu'n mi volont'e en'vetur'us, se ĝi ne est'us mi'a,” dir'is Benjamin.

Post'e li ir'is al la palis'ar'o de la ĝarden'o kaj rigard'is la georgin'o'j'n. Ili rigard'is sur li'n, sen'help'e kaj dorm'e pend'ig'ant'e la kap'o'j'n, kiu'j ĉiam farad'is balanc'o'j'n, kiam la pez'a'j gut'o'j da pluv'o de'fal'ad'is de ili sur la ter'o'n.

“Oni dev'as zorg'i pri vi,” dir'is Benjamin. “Mi ne dev'as forges'i tio'n ĉi dir'i al ŝi. Ŝi long'e for'rest'as.” La “pli bon'a du'on'o” de sinjor'o Britain, en tia alt'a grad'o est'is li'a pli bon'a du'on'o, ke li, dis'ig'it'e de ŝi, est'is tut'e sen'help'a kaj perd'it'a.

“Mi pens'as, ke ŝi ne hav'as mult'e por for'plen'um'i,” dir'is Be'n. “Oni dev'is en la urb'o far'i kelk'a'j'n negoc'o'j'n, sed ne mult'e. Ho, jen ni ŝi'n fin'e hav'as!” Mal'grand'a kaleŝ'o, vetur'ig'at'a de unu knab'o, ven'is kun bru'o de la voj'o; kaj intern'e, hav'ant'e post si grand'a'n bon'e mal'sek'ig'it'a'n ombrel'o'n, dis'etend'it'a'n por sek'iĝ'i, sid'is la korpulent'a figur'o de vir'in'o de matur'a aĝ'o, kruc'ig'int'e la nud'a'j'n brak'o'j'n super korb'o, kiu'n ŝi port'is sur la genu'o'j, kaj hav'ant'e divers'a'j'n ali'a'j'n korb'o'j'n kaj pak'aĵ'o'j'n ĉirkaŭ si. La afabl'a bon'kor'a vizaĝ'o kaj cert'a mem'kontent'a sen'help'o, kun kiu ŝi de la puŝ'o'j de la kaleŝ'o balanc'iĝ'ad'is tie'n kaj re'e'n sur si'a sid'o, jam de mal'proksim'e re'memor'ig'ad'is mal'nov'a'j'n temp'o'j'n. Kiam ŝi ven'is pli proksim'e'n, tio ĉi ankoraŭ pli est'is rimark'ebl'a; kaj kiam la vetur'il'o halt'is apud la drink'ej'o kaj par'o da ŝu'o'j, el'ir'ant'e el la kaleŝ'o, rapid'e flug'is tra la mal'ferm'it'a'j brak'o'j de sinjor'o Britain kaj kun pez'a ek'prem'o tuŝ'is la ter'o'n, oni pov'is tuj re'kon'i, ke tiu'j ĉi ŝu'o'j pov'is aparten'i al neni'u ali'a ol Clemency Newcome.

Kaj tiel efektiv'e est'is. Jen ŝi star'as antaŭ ni, san'a, korpulent'a anim'o, kun tiom da sap'o sur la bril'ant'a vizaĝ'o, kiel antaŭ'e, sed kun ne'difekt'it'a'j kubut'o'j, kiu'j nun preskaŭ montr'is kav'et'o'j'n.

“Vi long'e for'rest'as, Clemency!” dir'is sinjor'o Britain. “Jes, vid'u, Be'n, mi hav'is mult'e por far'i!” ŝi respond'is, viv'e observ'ant'e la en'port'ad'o'n de ŝi'a'j korb'o'j kaj pak'aĵ'o'j; “ok, naŭ, dek, — kie est'as dek unu? Ho! mi'a korb'o dek'unu! Est'as ĝust'e. Konduk'u la ĉeval'o'n en la ĉeval'ej'o'n, Harry, kaj se ĝi de'nov'e tus'os, don'u al ĝi hodiaŭ vesper'e varm'a'n miks'it'a'n manĝ'o'n. Ok, naŭ, dek, — nu, kie est'as dek'unu? Ho, mi forges'is, est'as bon'e. Kiel fart'as la infan'o'j, Be'n?”

“San'a'j kaj vigl'a'j, Clemency.”

“Di'o gard'u ili'a'j'n ĉarm'a'j'n vizaĝ'o'j'n!” dir'is sinjor'in'o Britain, de'met'ant'e la ĉapel'o'n (ĉar ŝi kaj ŝi'a edz'o est'is nun en la drink'ej'o) kaj glat'ig'ant'e al si la har'o'j'n per la man'plat'o. “Don'u al mi kis'o'n, mal'jun'a!” Sinjor'o Britain ne las'is ŝi'n atend'i.

“Mi pens'as,” dir'is sinjor'in'o Britain kaj el'tir'is tut'a'n pak'aĵ'o'n da mal'dik'a'j libr'o'j kaj ĉif'it'a'j paper'o'j el la poŝ'o, “mi ĉio'n plen'um'is. La kalkul'o'j ĉiu'j pag'it'a'j — la nap'o'j vend'it'a'j — kalkul'o kun la bier'fabrik'ant'o far'it'a — pip'o'j mend'it'a'j — dek sep funt'o'j kvar ŝiling'o'j en la bank'o'n pag'it'a'j — kaj la pag'o al doktor'o Heathfield por la infan'o — vi jam diven'os, kiel est'as. — Doktor'o Heathfield de'nov'e neni'o'n vol'as pren'i, Be'n.”

“Mi tiel pens'is,” rimark'is Britain.

“Jes. Li dir'is, Be'n, kiel ajn grand'a vi'a famili'o eĉ est'os, li neniam pren'os de vi eĉ du'on'o'n da penc'o; eĉ se vi ricev'os du'dek infan'o'j'n.” La vizaĝ'o de sinjor'o Britain ricev'is esprim'o'n tre serioz'a'n kaj sen'mov'e rigard'is sur la mur'o'n.

“Ĉu tio ĉi ne est'as tre afabl'a?” dir'is Clemency. “Cert'e,” respond'is sinjor'o Britain. “Sed tio ĉi est'os afabl'ec'o, el kiu mi por neni'o en la mond'o vol'us far'i uz'o'n.”

“Ne,” dir'is Clemency. “Kompren'ebl'e ne. Post'e la ĉeval'et'o — ĝi al'port'is ok funt'o'j'n kaj du ŝiling'o'j'n; kaj tio ĉi ne est'as mal'bon'a, ne ver'e?”

“Tio ĉi est'as tre bon'a,” dir'is Be'n.

“Mi ĝoj'as, ke vi est'as kontent'a,” ek'kri'is li'a edz'in'o. “Mi tiel pens'is; kaj tio ĉi, mi pens'as, est'as ĉio, kaj nun neni'o'n pli pri negoc'o'j. Britain. Ha, ha, ha! Jen! Pren'u la paper'o'j'n kaj en'ŝlos'u ili'n. Ho, atend'u moment'o'n; jen est'as ankoraŭ pres'it'a afiŝ'et'o. Ĵus el la pres'ej'o. Kiel bon'e ĝi odor'as!”

“Kio tio ĉi est'as?” dir'is Be'n kaj rigard'is la foli'o'n. “Mi ne sci'as,” respond'is li'a edz'in'o. “Mi ne leg'is eĉ unu vort'o'n.”

“Vend'o per aŭkci'o,” leg'is la mastr'o, “kun rezerv'o de antaŭ'a privat'a konsent'iĝ'o.”

“Tio'n ĉi ili ĉiam al'don'as,” dir'is Clemency.

“Jes, sed ne ĉiam tio'n ĉi,” li respond'is. “Rigard'u: sinjor'a dom'o, k.t.p., konstru'o'j mastr'aĵ'a'j, park'o kaj ĝarden'o, k.t.p. Sinjor'o'j Snitchey kaj Craggs, la sen'ŝuld'a bien'o de la nobel'o Mich. Warden, pro for'vetur'o en la ekster'land'o'n!” “Pro for'vetur'o en la ekster'land'o'n!” ripet'is Clemency.

“Jen tio ĉi star'as,” dir'is sinjor'o Britain. “Rigard'u tie'n ĉi.”

“Kaj ĵus hodiaŭ mi tie aŭd'is, ke ŝi baldaŭ al'send'os pli bon'a'j'n kaj pli klar'a'j'n nov'aĵ'o'j'n!” dir'is Clemency, mal'gaj'e balanc'ant'e la kap'o'n kaj de'nov'e kapt'ant'e si'a'j'n kubut'o'j'n, kvazaŭ la re'memor'o de mal'nov'a'j temp'o'j ankaŭ re'vek'us mal'nov'a'j'n kutim'o'j'n. “Hm, hm, hm! Tio ĉi tie de'nov'e pez'ig'os la kor'o'j'n, Be'n.” Sinjor'o Britain ĝem'is kaj balanc'is la kap'o'n kaj dir'is, ke li ne pov'as tut'e kompren'i la afer'o'n kaj long'e ĉes'is pens'i pri ĝi. Kun tiu ĉi rimark'o li kontent'ig'is si'n kaj al'glu'is la afiŝ'et'o'n post la fenestr'o de la botel'ar'o, kaj Clemency, star'int'e kelk'a'j'n minut'o'j'n en pens'o'j, vek'iĝ'is kaj rapid'is for, por rigard'i la infan'o'j'n.

Kvankam la mastr'o de la Rasp'il'o de Muskat'o hav'is grand'a'n estim'o'n por si'a edz'in'o, tamen tiu ĉi estim'o hav'is tut'e la mal'nov'a'n patron'a'n karakter'o'n; kaj ŝi fort'e li'n amuz'ad'is. Neni'o pli mir'ig'us li'n, ol se iu tri'a montr'us al li, kiel ŝi sol'a konduk'as la tut'a'n mastr'aĵ'o'n kaj per prudent'a ŝpar'em'ec'o, vigl'a humor'o, honest'ec'o kaj diligent'ec'o far'as li'n hom'o bon'hav'a.

Tiel facil'e est'as en ĉi'a'j cirkonstanc'o'j (kaj tro oft'e ĝi okaz'as) taks'i la trankvil'a'j'n natur'o'j'n, kiu'j neniam met'as en lum'o'n si'a'j'n merit'o'j'n, laŭ ili'a propr'a modest'a juĝ'o, kaj ofend'e si'n amuz'i pro ekster'a'j strang'aĵ'o'j kaj apart'aĵ'o'j je hom'o'j, kies intern'a ind'o, se ni pli profund'e vol'us rigard'i, dev'us ni'n ig'i ruĝ'iĝ'i antaŭ ili! Sinjor'o Britain kun plezur'o pens'ad'is pri la grand'anim'ec'o, kun kiu li edz'iĝ'is je Clemency. Ŝi est'is por li etern'a atest'o de li'a bon'a kor'o, kaj li sent'is, ke ŝi'a bon'eg'ec'o est'as nur jes'ig'o de la mal'nov'a sentenc'o, ke la virt'o si'n mem rekompenc'as.

Li al'glu'is la foli'o'n, kaj la kvitanc'o'j'n pri la negoc'o'j de la hodiaŭ'a tag'o li en'ŝlos'is en la ŝrank'o'n de la drink'ej'o ĉiam rid'ant'e por si pri ŝi'a lert'ec'o en negoc'o'j — kiam ŝi re'ven'is kun la sci'ig'o, ke ambaŭ sinjor'et'o'j Britain sub la observ'ad'o de Betsy lud'as en la kaleŝ'ej'o kaj la mal'grand'a Clemency dorm'as “kiel anĝel'o.” Nun ŝi ankaŭ sid'iĝ'is al la te'o, kiu en atend'o de ŝi'a ven'o star'is sur mal'grand'a tabl'o. Ĝi est'is bel'a mal'grand'a bufed'o kun la ordinar'a ornam'o de botel'o'j kaj glas'o'j kaj kun solid'a horloĝ'o, kiu ir'is bon'e laŭ la minut'o (est'is du'on'o de la ses'a hor'o); ĉiu objekt'o star'is sur si'a dec'a lok'o kaj est'is plej perfekt'e bril'e pur'ig'it'a kaj polur'it'a.

“La unu'a'n foj'o'n mi hodiaŭ pov'os trankvil'e sid'i,” dir'is sinjor'in'o Britain kaj profund'e ek'spir'is, kvazaŭ ŝi nun sid'os jam la tut'a'n vesper'o'n, sed ŝi tamen baldaŭ re'e si'n lev'is, por en'verŝ'i te'o'n al si'a edz'o kaj tranĉ'i pan'o'n kun buter'o. “Kiel tiu ĉi afiŝ'et'o re'memor'ig'as mi'n pri temp'o'j mal'nov'a'j!”

“Jes, jes!” dir'is sinjor'o Britain, pren'ant'e si'a'n plad'et'o'n kiel ostr'o'n kaj sorb'ant'e ĝi'a'n en'hav'o'n en tia sam'a manier'o.

“Tiu ĉi sam'a sinjor'o Michael Warden,” dir'is Clemency medit'ant'e, “far'is, ke mi perd'is mi'a'n mal'nov'a'n ofic'o'n.”

“Kaj al'port'is al vi edz'o'n,” dir'is sinjor'o Britain. “Nu, jes,” respond'is Clemency, “kaj por tio ĉi mi vol'as li'n ankaŭ dank'i.”

“La hom'o est'as sklav'o de la kutim'o,” dir'is sinjor'o Britain kaj rigard'is ŝi'n trans si'a plad'et'o. “Mi kutim'is je vi, Clem, kaj vid'is, ke mi sen vi ne bon'e mi'n sent'os. Ha, ha! Kiu tio'n ĉi pens'us!”

“Jes, efektiv'e!” ek'kri'is Clemency. “Tio ĉi est'is tre bon'a de vi'a flank'o, Be'n.”

“Ne, ne, ne,” respond'is Be'n kun mem'konsci'a modest'ec'o. “Ne est'as ind'e parol'i pri tiu ĉi bagatel'o.”

“Ho, jes, Be'n,” dir'is li'a edz'in'o kun kor'ec'o; “mi fort'e tio'n ĉi ŝat'as kaj est'as al vi tre dank'a. Ha!” — ŝi de'nov'e rigard'is la afiŝ'et'o'n — “kiam oni sci'iĝ'is, ke ŝi for'kur'is kaj est'as ekster danĝer'o, la am'ind'a knab'in'o, tiam mi ne pov'is mi'n de'ten'i — pro ŝi kaj pro la frat'in'o kaj la patr'o dir'i kio'n mi sci'is, ne ver'e?”

“Jes, vi ĝi'n rakont'is,” rimark'is ŝi'a edz'o.

“Kaj doktor'o Jeddler,” daŭr'ig'is Clemency, met'ant'e si'a'n tas'o'n sur la tabl'o'n kaj medit'e rigard'ant'e la afiŝ'et'o'n, “en si'a koler'o kaj ĉagren'o for'pel'is mi'n el la dom'o! Kiel mi ĝoj'as, ke mi tiam dir'is neni'a'n mal'bon'a'n vort'o'n kaj for'port'is kun mi neni'a'n mal'bon'a'n pens'o'n kontraŭ li; ĉar li post'e ĝi'n sincer'e pent'is. Kiel oft'e li tie ĉi sid'ad'is kaj ripet'ad'is al mi, ke li ĝi'n bedaŭr'as! — La last'a'n foj'o'n ankoraŭ hieraŭ, kiam vi ne est'is en la dom'o. Kiel oft'e li tie ĉi sid'ad'is kaj tut'a'j'n hor'o'j'n parol'ad'is pri tio kaj ali'a, kvazaŭ ĝi li'n interes'us! — sed efektiv'e nur pro la mal'nov'a temp'o kaj ĉar li sci'is, ke ŝi mi'n am'is, Be'n!”

“Mi'a Di'o, kiel vi ven'is al tiu konvink'o, Clemency?” demand'is ŝi'a edz'o, tut'e mir'ig'it'e, ke ŝi klar'e kompren'is ver'aĵ'o'n, kiu en li'a filozof'ant'a spirit'o nur nask'iĝ'ad'is ankoraŭ.

“Mi tio'n ĉi ne sci'as,” dir'is Clemency kaj blov'is si'a'n te'o'n, por ĝi'n iom mal'varm'ig'i. “Di'o! mi ne pov'us tio'n ĉi dir'i se oni eĉ met'us por tio ĉi rekompenc'o'n de cent funt'o'j!” Li kred'ebl'e ankoraŭ plu daŭr'ig'us si'a'j'n metafizik'a'j'n konsider'ad'o'j'n, se ŝi ne rimark'us post li apud la pord'o substanc'a'n fakt'o'n en form'o de unu sinjor'o en funebr'o kaj en vest'aĵ'o de rajd'o. Ŝajn'is, ke li aŭskult'as ili'a'n parol'ad'o'n kaj tut'e ne vol'as ili'n inter'romp'i.

Clemency rapid'e lev'iĝ'is. Ankaŭ sinjor'o Britain far'is tio'n sam'a'n kaj salut'is la gast'o'n. “Ĉu vi bon'vol'as supr'e'n'ir'i, sinjor'o? Est'as tre bel'a ĉambr'o supr'e, sinjor'o.”

“Mi dank'as,” dir'is la fremd'ul'o kaj atent'e observ'is sinjor'in'o'n Britain. “Ĉu est'as permes'it'e en'ir'i tie'n ĉi?”

“Ho, se plaĉ'as al vi,” respond'is Clemency kaj mal'ferm'is la bufed'a'n ĉambr'o'n. “Kio'n vi ordon'as, sinjor'o?” Li ek'vid'is la afiŝ'o'n kaj leg'is ĝi'n nun.

“Tre bel'a pec'o da ter'o, sinjor'o,” rimark'is sinjor'o Britain. Li ne respond'is, sed turn'is si'n, kiam li fin'is la leg'ad'o'n, kaj rigard'ad'is Clemency’on kun tiu sam'a esplor'a sci'em'ec'o, kiel antaŭ'e. “Vi demand'is,” li dir'is, ne de'turn'ant'e de ŝi la okul'o'j'n ... “Kio'n vi dezir'as, sinjor'o,” respond'is Clemency kaj ankaŭ kaŝ'it'e li'n rigard'ad'is.

“Se vi vol'as don'i al mi glut'o'n da el'o,” li dir'is, al'ir'ant'e al unu tabl'o apud la fenestr'o, “kaj vol'os ĝi'n al'port'i tie'n ĉi, ne mal'help'ant'e al vi al vi'a te'o, mi est'os al vi tre dank'a.” Ne far'ant'e pli ceremoni'o'j'n, li sid'iĝ'is kaj rigard'is sur la kamp'o'n. Li est'is hom'o en la flor'o de la jar'o'j, bon'e kaj fort'e konstru'it'a. Li'a'n vizaĝ'o'n, brun'ig'it'a'n de la sun'o, ombr'is mal'lum'a'j har'o'j, kaj li port'is lip'har'o'j'n. Kiam oni al'port'is al li li'a'n bier'o'n, li en'verŝ'is al si unu glas'o'n kaj afabl'e trink'is pro la san'o de la dom'o; kiam li re'e met'is la glas'o'n sur la tabl'o'n, li al'don'is:

“Nov'a dom'o, ne ver'e?”

“Ne tre nov'a, sinjor'o,” respond'is sinjor'o Britain. “Hav'as la aĝ'o'n de kvin ĝis ses jar'o'j,” dir'is Clemency, tre klar'e akcent'ant'e la vort'o'j'n.

“Mi pens'is antaŭ'e, kiam mi en'ir'is, ke mi aŭd'as la nom'o'n de doktor'o Jeddler,” demand'is la fremd'ul'o. “Tiu ĉi afiŝ'o re'memor'ig'as mi'n pri li; ĉar mi okaz'e sci'as i'o'n de la histori'o per la fam'o kaj per cert'a'j kon'at'ul'o'j. — Ĉu la mal'jun'ul'o ankoraŭ viv'as?”

“Ho jes, sinjor'o,” dir'is Clemency.

“Ĉu li fort'e ŝanĝ'iĝ'is?”

“De kiam, sinjor'o?” respond'is Clemency kun apart'a akcent'o.

“De la tag'o, kiam li'a fil'in'o li'n for'las'is.”

“Jes! De tiu tag'o li ŝanĝ'iĝ'is,” dir'is Clemency. “Li far'iĝ'is mal'jun'a kaj griz'a kaj tut'e jam ne est'as tiu sam'a hom'o; sed mi pens'as, ke li nun est'as konsol'it'a. Li de tiam pac'iĝ'is kun si'a frat'in'o kaj oft'e ŝi'n vizit'as. Tio ĉi tuj bon'e far'is al li. En la komenc'o li est'is tre sufer'ant'a, kaj la kor'o sang'is, kiam oni li'n vid'is vag'ant'a'n kaj insult'ant'a'n la mond'o'n; sed post unu aŭ du jar'o'j li far'iĝ'is tut'e ali'a kaj pli bon'a, kaj tiam li komenc'is volont'e parol'ad'i pri si'a perd'it'a fil'in'o kaj laŭd'ad'i ŝi'n kaj ankaŭ la mond'o'n! Kaj li neniam lac'iĝ'ad'is, kun larm'o'j parol'ant'e, kiel bel'a kaj bon'a ŝi est'is. Li pardon'is al ŝi. Tio ĉi est'is ĉirkaŭ la temp'o de la edz'in'iĝ'o de fraŭl'in'o Grace. Vi memor'as ankoraŭ, Britain?” Sinjor'o Britain memor'is la afer'o'n ankoraŭ tre bon'e. “La frat'in'o sekv'e est'as edz'in'ig'it'a,” rimark'is la fremd'ul'o. Li moment'o'n silent'is kaj post'e demand'is: “Je kiu?” Clemency el surpriz'o pro tiu ĉi demand'o preskaŭ renvers'is la plet'o'n de te'o.

“Ĉu vi neniam aŭd'is pri tio ĉi?” ŝi dir'is. “Neniam, sed mi vol'as ĝi'n sci'i,” li respond'is kaj en'verŝ'is al si nov'a'n glas'o'n, kiu'n li met'is al la lip'o'j.

“Ho, tio ĉi est'us long'a histori'o, se oni vol'us ĝi'n ord'e rakont'i,” dir'is Clemency kaj met'is si'a'n menton'o'n en si'a'n mal'dekstr'a'n man'o'n, dum ŝi la mal'dekstr'a'n kubut'o'n apog'is sur la du'a'n man'o'n kaj balanc'ant'e la kap'o'n re'rigard'is en la pas'int'a'j'n jar'o'j'n, kiel oni rigard'as sur fajr'o'n. “Ĝi est'us long'a histori'o.” “Sed mal'long'e rakont'it'e?” dir'is la fremd'ul'o.

“Mal'long'e rakont'it'e,” ripet'is Clemency en tiu sam'a medit'a ton'o kaj ŝajn'e tut'e ne zorg'ant'e pri li kaj ne sci'ant'e, ke ŝi hav'as aŭskult'ant'o'j'n, “kio'n oni pov'us tie ĉi dir'i? Ke ili kun'e mal'ĝoj'is, re'memor'ad'is ŝi'n kiel mort'int'a'n; ke ili ten'is ŝi'n en am'a re'memor'o, farad'is al ŝi neni'a'j'n riproĉ'o'j'n kaj trov'ad'is sen'kulp'ig'o'j'n por ŝi? Tio'n ĉi ĉiu sci'as. Mi almenaŭ tio'n ĉi sci'as, neni'u sci'as tio'n ĉi pli bon'e!” al'don'is Clemency, viŝ'ant'e al si la okul'o'j'n per la man'o.

“Kaj tiel,” help'is la fremd'ul'o ... “Kaj tiel,” dir'is Clemency, meĥanik'e ripet'ant'e li'a'j'n vort'o'j'n kaj ne ŝanĝ'ant'e si'a'n pozici'o'n kaj manier'o'n de parol'ad'o. “Tiel ili fin'e far'iĝ'is edz'o kaj edz'in'o. Ili est'is edz'ig'it'a'j en la tag'o de ŝi'a nask'iĝ'o — la tag'o morgaŭ re'ven'os — tre trankvil'e, sed kontent'e kaj feliĉ'e. Sinjor'o Alfred dir'is unu vesper'o'n, kiam ili promen'ad'is en la frukt'a ĝarden'o: ‘Grace, ĉu far'i ni'a'n edz'iĝ'o'n en la tag'o de nask'iĝ'o de Marion?’ Kaj tiel far'iĝ'is.”

“Kaj ili viv'as feliĉ'e unu kun la ali'a?” demand'is la fremd'ul'o.

“Jes,” dir'is Clemency. “Neniam ge'edz'o'j viv'is pli feliĉ'e. Ili hav'as neni'a'n mal'ĝoj'o'n ekster tiu.” Ŝi lev'is la kap'o'n, kvazaŭ ŝi subit'e ek'konsci'us, sub kia'j cirkonstanc'o'j ŝi re'vok'as tiu'j'n ĉi okaz'o'j'n en si'a'n memor'o'n, kaj ĵet'is rapid'a'n rigard'o'n sur la fremd'ul'o'n. Rimark'int'e, ke li'a vizaĝ'o est'as turn'it'a al la fenestr'o, kiel se li est'us profund'ig'it'a en la observ'ad'o'n de la kamp'o, ŝi far'is al si'a edz'o rapid'a'j'n sign'o'j'n, montr'is la al'glu'it'a'n afiŝ'o'n kaj mov'is la buŝ'o'n, kvazaŭ ŝi kun grand'a interes'o ripet'ad'us al li i'a'n vort'o'n aŭ fraz'o'n. Ĉar ŝi el'don'is neni'a'n son'o'n kaj ŝi'a'j mut'a'j gest'o'j est'is kiel ordinar'e tre strang'a'j, tial tiu ĉi ne'kompren'ebl'a si'n'ten'ad'o al'konduk'is sinjor'o'n Britain al ekstrem'a mal'esper'o. Li el'met'ad'is si'a'j'n okul'o'j'n jen sur la tabl'o'n, jen sur la fremd'ul'o'n, la arĝent'a'j'n kuler'o'j'n, si'a'n edz'in'o'n — sekv'ad'is ŝi'a'j'n gest'o'j'n kun plej grand'a sen'help'ec'o — demand'ad'is ŝi'n en tiu sam'a lingv'o, ĉu li'a propr'aĵ'o aŭ li mem est'as en danĝer'o — respond'ad'is ŝi'a'j'n sign'o'j'n per ali'a'j sign'o'j, kiu'j esprim'ad'is li'a'n absolut'a'n ne'kompren'ad'o'n kaj tim'o'n — observ'ad'is la mov'ad'o'n de ŝi'a'j lip'o'j — diven'ad'is per du'on'voĉ'o “lakt'o kaj akv'o,”

“ŝanĝ'o de la monat'o,”

“mus'o kaj nuks'o” kaj tamen neni'o'n pov'is ating'i.

Clemency fin'e ĉes'ig'is si'a'n sen'esper'a'n pen'ad'o'n, iom post iom al'ŝov'is si'a'n seĝ'o'n pli proksim'e'n al la fremd'ul'o kaj observ'ad'is li'n akr'e per ŝajn'e mal'lev'it'a'j okul'o'j, atend'ant'e nov'a'n demand'o'n. Ŝi ne long'e dev'is atend'i, ĉar li baldaŭ komenc'is de'nov'e.

“Kaj kia est'as la plu'a sort'o de la fil'in'o, kiu li'n for'las'is? Mi pens'as, ke ili sci'as ĝi'n?”

Clemency balanc'is la kap'o'n. “Mi aŭd'is,” ŝi dir'is, “ke doktor'o Jeddler, kiel ŝajn'as, pli sci'as, ol kiom li montr'as. Sinjor'in'o Grace ricev'is de ŝi leter'o'j'n, en kiu'j ŝi skrib'as, ke ŝi bon'e fart'as kaj ke la edz'in'iĝ'o de tiu kun sinjor'o Alfred far'is ŝi'n feliĉ'a; kaj ŝi ankaŭ de si re'skrib'is leter'o'j'n. Sed super ŝi'a viv'o kaj sort'o si'n port'as ia sekret'o, kiu ĝis nun ne est'as klar'ig'it'a kaj kiu'n ...” Ŝi'a voĉ'o far'iĝ'is ŝancel'iĝ'a kaj ŝi halt'is.

“Kaj kiu'n ...” ripet'is la fremd'ul'o. “Kiu'n nur unu sol'a person'o pov'us ankoraŭ klar'ig'i,” dir'is Clemency, mal'facil'e spirant'e.

“Kaj kiu est'as tiu person'o?” demand'is la fremd'ul'o. “Sinjor'o Michael Warden!” respond'is Clemency preskaŭ per kri'o kaj per tio sam'a montr'is al si'a edz'o, kio'n ŝi antaŭ'e vol'is li'n rimark'ig'i, kaj al Michael Warden, ke li est'as re'kon'it'a.

“Vi mi'n kon'as ankoraŭ, sinjor'o,” dir'is Clemency, trem'ant'e de ekscit'ec'o. “Mi ĝi'n vid'is! Vi mi'n kon'as ankoraŭ de tiu nokt'o en la ĝarden'o. Mi est'is apud ŝi!” “Jes, mi ĝi'n sci'as,” li dir'is.

“Jes, sinjor'o,” respond'is Clemency. “Jes, cert'e. Tio ĉi est'as mi'a edz'o, sinjor'o. Be'n, kar'a Be'n, kur'u al sinjor'in'o Grace — kur'u al sinjor'o Alfred — kur'u al kiu vi vol'as, Be'n! Al'konduk'u iu'n, tuj!”

“Rest'u!” dir'is Michael Warden kaj trankvil'e star'iĝ'is inter la pord'o kaj Britain. “Kio'n vi vol'as far'i?”

“Sci'ig'i ili'n, ke vi tie ĉi est'as, sinjor'o,” pet'is Clemency kaj kun'e'bat'is la man'o'j'n, tut'e ekster si de ekscit'ec'o. “Sci'ig'i ili'n, ke de vi'a'j lip'o'j ili pov'as pli mult'e aŭd'i pri ŝi; ke ŝi ne tut'e est'as perd'it'a por ili, sed ke ŝi de'nov'e re'ven'os, por si'a'n patr'o'n kaj si'a'n frat'in'o'n — kaj ankaŭ si'a'n mal'nov'a'n serv'ant'in'o'n, mi'n” — ŝi bat'is si'n per ambaŭ man'o'j sur la brust'o'n — “ĝoj'ig'i per la vid'o de ŝi'a am'ind'a vizaĝ'o. Kur'u, Be'n, kur'u!” Kaj ĉiam ankoraŭ ŝi puŝ'is li'n al la pord'o, kaj ĉiam ankoraŭ sinjor'o Warden star'is antaŭ la pord'o kaj ne las'is li'n ir'i, ne kun koler'a, sed kun mal'ĝoj'a mien'o.

“Aŭ ebl'e,” dir'is Clemency kaj ekscit'it'e si'n al'kroĉ'is al la mantel'o de sinjor'o Warden, “ebl'e ŝi nun est'as tie ĉi; ebl'e ŝi est'as tre proksim'e. Jes, mi vid'as laŭ vi'a vizaĝ'o, ke ŝi cert'e est'as tie ĉi. Mi pet'as vi'n, sinjor'o, las'u mi'n al ŝi. Mi vart'ad'is ŝi'n, kiam ŝi est'is ankoraŭ tre mal'grand'a infan'o. Antaŭ mi'a'j okul'o'j ŝi el'kresk'is, kiel la fier'o de tiu ĉi lok'o. Mi kon'is ŝi'n, kiam ŝi est'is la fianĉ'in'o de sinjor'o Alfred. Mi prov'is ŝi'n de'ten'i, kiam vi ŝi'n for'log'is. Mi sci'as, kia est'is ŝi'a patr'a dom'o, kiam ŝi est'is ankoraŭ ĝi'a anim'o, kaj kiel ali'a ĝi far'iĝ'is de la temp'o, kiam ŝi for'kur'is. Mi pet'as vi'n, sinjor'o, las'u mi'n al ŝi!” Li rigard'is ŝi'n kompat'ant'e kaj mir'ant'e, sed far'is neni'a'n konsent'a'n gest'o'n.

“Mi ne pens'as, ke ŝi pov'us sci'i,” daŭr'ig'is Clemency, “kiel sincer'e ili pardon'is al ŝi; kiel fort'e ili ŝi'n am'as; kia ĝoj'o est'us por ili vid'i ŝi'n ankoraŭ unu foj'o'n. Ŝi ebl'e tim'as re'ven'i hejm'e'n. Mi ebl'e pov'as ŝi'n kuraĝ'ig'i, kiam ŝi mi'n vid'os. Nur dir'u al mi, sinjor'o Warden, ĉu vi ŝi'n al'konduk'is?”

“Ne,” li dir'is, balanc'ant'e la kap'o'n.

Tiu ĉi respond'o, li'a kondut'o, li'a'j funebr'a'j vest'o'j, li'a mal'laŭt'a re'ven'o, la sci'ig'it'a intenc'o for'vetur'i en la ekster'land'o'n ĉio'n klar'ig'is. Marion plu ne viv'is.

Li ne kontraŭ'parol'is al ŝi; jes, ŝi ne viv'as! Clemency sid'iĝ'is, met'is la vizaĝ'o'n sur la tabl'o'n kaj mal'dolĉ'e plor'is.

En tiu ĉi minut'o unu mal'jun'a, griz'a sinjor'o en'kur'is tut'e sen'spir'e, kaj laŭ li'a sufok'iĝ'ant'a voĉ'o oni apenaŭ pov'us re'kon'i en li sinjor'o'n Snitchey.

“Mi'a Di'o, sinjor'o Warden!” dir'is la advokat'o kaj tir'is li'n flank'e'n, “kia vent'o” — li est'is tiel lac'a, ke li dev'is halt'i kaj nur post kelk'a'j minut'o'j pov'is fin'i — “al'port'is vi'n tie'n ĉi?”

“Mal'bon'a, mi tim'as,” li respond'is. “Se vi pov'us aŭd'i, kio tie ĉi antaŭ moment'o si'n ag'is — kiel mi dev'as far'i ne'ebl'a'n — kiel mi al'port'as kun mi konfuz'o'n kaj mal'ĝoj'o'n!”

“Mi pov'as ĉio'n prezent'i al mi. Sed kial vi ir'is ĝust'e tie'n ĉi?” dir'is Snitchey.

“Kial mi ne dev'is? Kiel mi pov'is sci'i, kiu tie ĉi est'as mastr'o? Send'int'e mi'a'n serv'ant'o'n al vi, mi tie'n ĉi en'ir'is, ĉar la dom'o est'is por mi nov'a; kaj mi hav'as natur'a'n interes'o'n por ĉio nov'a kaj mal'nov'a en tiu ĉi mal'nov'a ĉirkaŭ'aĵ'o kaj ekster tio ĝi est'as ekster la urb'o, kie antaŭ'e mi vol'is renkont'iĝ'i kun vi. Mi vol'is sci'i, kio'n la hom'o'j parol'as pri mi. Mi vid'as ĝi'n laŭ vi'a kondut'o, ke vi pov'as tio'n ĉi dir'i al mi. Se ne est'us vi'a mal'ben'it'a si'n'gard'ec'o, mi jam long'e pov'us ĉio'n sci'i.”

“Ni'a si'n'gard'ec'o!” dir'is la advokat'o. “Parol'ant'e al vi en la nom'o de mi mem kaj de Craggs — ben'it'a memor'o” — li rigard'is la krep'o'n sur si'a ĉapel'o kaj balanc'is la kap'o'n — “sinjor'o Warden, kiel vi pov'as prudent'e ni'n kulp'ig'i? Ni konsent'is inter ni neniam tuŝ'i plu tiu'n ĉi objekt'o'n, ĉar ĝi ne est'is afer'o, en kiu'n pov'us si'n miks'i tia'j serioz'a'j kaj solid'a'j hom'o'j, kiel ni (mi ripet'as vi'a'n tiam'a'n esprim'o'n). Ni'a si'n'gard'ec'o! dum sinjor'o Craggs de'ir'is en si'a'n estim'at'a'n tomb'o'n en la plen'a kred'o —”

“Mi don'is solen'a'n promes'o'n, ke mi silent'os, ĝis mi re'ven'os, kiam ajn tio ĉi far'iĝ'os,” inter'romp'is li'n sinjor'o Warden, “kaj mi ten'is mi'a'n promes'o'n.”

“Bon'e, sinjor'o, kaj mi ripet'as, ni ankaŭ dev'is silent'i. Al tio ĉi ni'n dev'ig'is ni'a ŝuld'o kontraŭ ni mem kaj ankaŭ kontraŭ divers'a'j klient'o'j, inter kiu'j vi est'is. Ne konven'is al ni demand'i vi'n pri tia delikat'a afer'o; mi hav'is mi'a'n suspekt'o'n, sinjor'o; sed nur de ses monat'o'j mi sci'as la ver'o'n.”

“Per kiu?” demand'is la klient'o.

“Per doktor'o Jeddler mem, sinjor'o, kiu el si'a propr'a iniciativ'o don'is al mi si'a'n konfid'o'n. Li, kaj nur li, sci'is la tut'a'n ver'o'n de kelk'a'j jar'o'j.”

“Kaj vi ĝi'n ankaŭ sci'as?” dir'is la klient'o.

“Jes, sinjor'o!” respond'is Snitchey, “kaj mi ankaŭ hav'as kaŭz'o'n kred'i, ke ŝi'a frat'in'o sci'iĝ'os pri la ver'o morgaŭ vesper'e. Dum'e vi esper'ebl'e far'os al mi la honor'o'n est'i gast'o de mi'a dom'o, ĉar en vi'a oni vi'n ne atend'as. Tamen por evit'i ebl'a'j'n mal'oportun'aĵ'o'j'n en la okaz'o, se oni vi'n re'kon'us — kvankam vi tre ŝanĝ'iĝ'is; mi pens'as, mi mem sur la strat'o preter'ir'us, ne re'kon'ant'e vi'n — est'as pli bon'e, ke ni tie ĉi manĝ'u kaj ir'u en la urb'o'n vesper'e. Oni manĝ'as tie ĉi tre bon'e, sinjor'o Warden; ceter'e la dom'o aparten'as al vi. Mi kaj Craggs (ben'it'a memor'o) oft'e manĝ'ad'is tie ĉi kotlet'o'n kaj trov'ad'is ĝi'n ĉiam bon'a. Sinjor'o Craggs, sinjor'o,” dir'is Snitchey, por moment'o firm'e ferm'ant'e la okul'o'j'n kaj post'e de'nov'e ili'n mal'ferm'ant'e, “tro fru'e est'is el'strek'it'a el la libr'o de la viv'ant'o'j.”

“La ĉiel'o pardon'u al mi, ke mi ne esprim'as al vi mi'a'n kondolenc'o'n,” respond'is Michael Warden kaj tuŝ'is per la man'o la frunt'o'n; “sed est'as al mi kvazaŭ mi sonĝ'us. Mi est'as kvazaŭ en stat'o sen'konsci'a. Sinjor'o Craggs jes — mi fort'e bedaŭr'as, ke ni perd'is sinjor'o'n Craggs.” Sed li rigard'is ĉe tiu'j ĉi vort'o'j sur Clemency’on, kaj ŝajn'is, ke li simpati'as kun Be'n, kiu ŝi'n konsol'ad'is.

“Sinjor'o Craggs, sinjor'o,” rimark'is Snitchey, “trov'is, kiel mi bedaŭr'ind'e dev'as dir'i, ke la viv'o ne est'as tiel facil'e re'ten'ebl'a, kiel li'a teori'o al li dir'is, ali'e li est'us ankoraŭ inter ni. Ĝi est'as grand'a perd'o por mi. Sinjor'o Craggs est'is mi'a dekstr'a man'o, mi'a dekstr'a pied'o, mi'a dekstr'a orel'o, mi'a dekstr'a okul'o. Sen li mi est'as kiel paraliz'it'a. Li testament'is si'a'n part'o'pren'o'n en la negoc'o al sinjor'in'o Craggs, al ŝi'a'j plen'um'ant'o'j de la testament'o, administrator'o'j kaj kurator'o'j. Li'a nom'o ankoraŭ nun star'as sur la firm'o. Ia'foj'e mi prov'as, kiel infan'o, kred'ig'i mi'n mem, ke li ankoraŭ viv'as. Mi ĉiam ankoraŭ dir'as: Snitchey por si kaj Craggs — mort'int'a, sinjor'o — mort'int'a,” dir'is la mol'kor'a advokat'o kaj el'tir'is naz'o'tuk'o'n el la poŝ'o.

Michael Warden, kiu ĉiam ankoraŭ observ'ad'is Clemency’on, turn'is si'n al Snitchey, kiam tiu ĉes'is parol'i, kaj murmur'et'is al li i'o'n en la orel'o'n.

“Ha, la mal'feliĉ'a vir'in'o!” dir'is Snitchey, balanc'ant'e la kap'o'n. “Jes, ŝi ĉiam est'is tre al'lig'it'a al Marion. Bel'a Marion! Mal'feliĉ'a Marion! Nur kuraĝ'o'n, kar'a vir'in'o — vi nun ja est'as edz'in'ig'it'a, Clemency.”’ Clemency nur ĝem'is kaj balanc'is la kap'o'n. “Nur pacienc'o'n ĝis morgaŭ,” bon'kor'e dir'is la advokat'o.

“La ‘morgaŭ’ ne re'viv'ig'as la mort'int'o'j'n, sinjor'o,” dir'is Clemency plor'ant'e.

“Tio'n ĝi cert'e ne, ali'e ĝi sinjor'o'n Craggs, ben'it'a memor'o, far'us de'nov'e viv'a,” respond'is la advokat'o. “Sed konsol'o'n ĝi pov'as al'port'i. Pacienc'o'n ĝis morgaŭ!” Clemency sku'is la don'it'a'n al ŝi man'o'n kaj promes'is trankvil'iĝ'i; kaj Britain, kiu, vid'ant'e si'a'n mal'ĝoj'ig'it'a'n edz'in'o'n (est'is kvazaŭ la negoc'o mal'lev'is la kap'o'n), tut'e perd'is la kuraĝ'o'n, dir'is, ke tiel est'as bon'e; kaj sinjor'o Snitchey kaj Michael Warden ir'is supr'e'n kaj tie supr'e baldaŭ est'is profund'ig'it'a'j en tiel si'n'gard'e konduk'at'a'n inter'parol'ad'o'n, ke per la krak'ad'o de la teler'o'j kaj plad'o'j, la muĝ'ad'o de la pat'o'j, la sku'iĝ'ad'o de la kaserol'o'j, la monoton'a bru'ad'o de la rost'ponard'a rad'o kaj per la ali'a'j prepar'ad'o'j en la kuir'ej'o al ili'a tag'manĝ'o ne tra'penetr'is eĉ unu vort'et'o.

La sekv'ant'a tag'o est'is bel'a kaj hel'a, kaj neni'e la aŭtun'e kolor'it'a ĉirkaŭ'aĵ'o montr'is si'n pli bel'a, ol el la pac'a ĝarden'o de la doktor'o. La neĝ'o de mult'a'j vintr'a'j nokt'o'j est'is tie ĉi fluid'iĝ'int'a, la velk'int'a'j foli'o'j de mult'a'j somer'o'j tie ĉi est'is krak'et'int'a'j de la tag'o, kiam ŝi for'kur'is. La laŭb'o de'nov'e est'is verd'a, la arb'o'j ĵet'ad'is bel'a'j'n kaj trem'ant'a'j'n ombr'o'j'n sur la herb'o'n, la ter'aĵ'o est'is tiel gaj'e trankvil'a, kiel ĉiam; sed kie est'is ŝi? Ne tie. Ne tie. Ŝi est'us nun tie ĉi tiel strang'a vid'aĵ'o kiel, en la komenc'o, la dom'o sen ŝi. Sed sur ŝi'a kutim'a lok'o sid'is sinjor'in'o, el kies kor'o ŝi neniam mal'aper'is, en kies fidel'a memor'o ŝi ankoraŭ viv'is, ne'ŝanĝ'it'a, en la plen'a bril'o de si'a jun'ec'o kaj bel'ec'o, en kies am'o — kaj tio ĉi est'is nun am'o de patr'in'o, ĉar kar'a mal'grand'a fil'in'o lud'is apud ŝi — ŝi hav'is neni'a'n konkur'ant'in'o'n, neni'a'n sekv'ant'in'o'n, kaj sur kies delikat'a'j lip'o'j ŝi'a nom'o nun sid'is.

La spirit'o de la mal'aper'int'a fraŭl'in'o est'is vid'ebl'a el tiu'j ĉi okul'o'j de Grace, ŝi'a frat'in'o, kiam ŝi kun si'a edz'o sid'is en la ĝarden'o en si'a tag'o de edz'iĝ'o kaj en la tag'o de nask'iĝ'o de Marion kaj de li.

Li ne far'iĝ'is glor'a hom'o, ankaŭ ne riĉ'a; li ne forges'is la ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n kaj la amik'o'j'n de si'a jun'ec'o; li plen'um'is neni'a'n el la profet'aĵ'o'j de la doktor'o. Sed en si'a'j kaŝ'it'a'j kaj bon'far'a'j vizit'o'j en mal'riĉ'a'j dom'et'o'j, en si'a'j mal'dorm'ad'o'j kaj en si'a ĉiu'tag'a rimark'ad'o de la mult'a bel'ec'o kaj bon'ec'o, kiu flor'as sur la flank'a'j voj'et'o'j de la viv'o kaj ne est'as dis'prem'at'a de la pez'a pied'o de la mal'riĉ'ec'o, li kun ĉiu jar'o pli lern'is kaj pruv'is la ver'ec'o'n de si'a mal'nov'a kred'o. Li'a manier'o de viv'ad'o, kiel ajn simpl'a kaj modest'a ĝi est'is, montr'is al li, kiel oft'e ankoraŭ la hom'o'j akcept'as ĉe si anĝel'o'j'n, kiel en la temp'o antikv'a, kaj kiel oft'e la neni'o'n prezent'ant'a'j figur'o'j, eĉ tia'j, kiu'j ŝajn'as al ni'a okul'o ordinar'a'j kaj mal'bel'a'j kaj est'as vest'it'a'j en ĉifon'o'j, apud la lit'o sufer'a de la mal'san'ul'o montr'iĝ'as al ni en nov'a lum'o kaj far'iĝ'as help'em'a'j anĝel'o'j kun radi'a kron'o ĉirkaŭ la kap'o.

Li ebl'e pli bon'e plen'um'is si'a'n hom'a'n difin'o'n sur tiu ĉi mal'nov'a kamp'o de batal'o, ol se li sen'lac'e labor'us sur pli glor'a aren'o; kaj li est'is feliĉ'a kun si'a edz'in'o Grace.

Kaj Marion? Ĉu li ŝi'n forges'is? “La temp'o rapid'e for'flug'is de tiu temp'o, kar'a Grace,” li dir'is — ili parol'is pri tiu nokt'o; “kaj tamen ŝajn'as, ke est'as jam long'e de tiu temp'o. Ni kalkul'as laŭ ŝanĝ'o'j kaj okaz'iĝ'o'j en ni, ne laŭ jar'o'j.”

“Sed ankaŭ jar'o'j pas'is de la tag'o, kiam Marion ni'n for'las'is,” respond'is Grace. “Ses foj'o'j'n, kar'a edz'o, en'kalkul'ant'e ankaŭ la hodiaŭ'a'n tag'o'n, ni sid'is tie ĉi en ŝi'a tag'o de nask'iĝ'o kaj parol'is pri ŝi'a tiel varm'eg'e sopir'at'a kaj tiel long'e prokrast'at'a re'ven'o. Kiam ĝi fin'e est'os!” Ŝi'a edz'o rigard'is ŝi'n atent'e, kiel la larm'o'j kolekt'iĝ'is en ŝi'a'j okul'o'j, kaj pli proksim'e al'tir'ant'e ŝi'n al si, li dir'is: “Sed Marion dir'is al vi en si'a leter'o de adiaŭ, kiu'n ŝi las'is sur la tabl'o kaj kiu'n vi tiel oft'e leg'is, ke jar'o'j dev'as pas'i, antaŭ ol ĝi pov'as far'iĝ'i. Ĉu ne ver'e?”

Ŝi el'pren'is la leter'o'n el si'a sur'brust'o, kis'is ĝi'n kaj dir'is: “Jes!”

“Ke ŝi en la daŭr'o de tiu'j ĉi jar'o'j, kiel ajn feliĉ'a ŝi est'us, sopir'os la temp'o'n, kiam ŝi pov'os re'ven'i kaj ĉio'n klar'ig'i; kaj ke ŝi vi'n pet'as en esper'o kaj konfid'o far'i tio'n ĉi sam'a'n. Tio ĉi est'as en la leter'o, ne ver'e, mi'a kar'a?”

“Jes, Alfred!” “Kaj en ĉiu leter'o, kiu'n ŝi skrib'is de tiu temp'o?”

“Ekster la last'a — antaŭ kelk'a'j monat'o'j — en kiu ŝi parol'is pri vi kaj pri tio, kio'n vi tiam sci'iĝ'is kaj kio'n mi hodiaŭ vesper'e dev'as aŭd'i.” Li rigard'is la sun'o'n, kiu star'is proksim'e al la horizont'o, kaj dir'is, ke la difin'it'a temp'o est'as la mal'lev'iĝ'o de la sun'o! “Alfred!” dir'is Grace kaj met'is la man'o'n kor'e sur li'a'n ŝultr'o'n; “est'as io en la leter'o, kio'n mi neniam dir'is al vi. Sed hodiaŭ vesper'e, kar'a edz'o, kiam tiu mal'lev'iĝ'o de la sun'o al'proksim'iĝ'as, kaj ni'a viv'o kun la for'ir'ant'a tag'o ŝajn'as far'iĝ'i pli solen'a kaj pli trankvil'a, mi ne pov'as ten'i ĝi'n sekret'e.”

“Kio est'as, am'at'a?”

“Kiam Marion for'ir'is de ni, ŝi skrib'is en tiu leter'o, ke kiel iam vi konfid'is ŝi'n al mi, ŝi met'as vi'n nun en mi'a'j'n man'o'j'n, Alfred; ŝi je'ĵur'is mi'n en la nom'o de mi'a am'o al ŝi kaj al vi, ke mi ne for'puŝ'u la am'o'n, kiu'n, kiel ŝi sci'as, vi transport'os sur mi'n, kiam la nun ankoraŭ freŝ'a vund'o est'os san'ig'it'a, sed ke mi ĝi'n vigl'ig'u kaj re'don'u.”

“Kaj ke vi mi'n de'nov'e far'u feliĉ'a kaj kontent'a hom'o, Grace. Ĉu ŝi tio'n ĉi ne skrib'is?”

“Ŝi vol'is mi'n tiel far'i ben'it'a kaj honor'it'a per vi'a am'o!” est'is la respond'o de li'a edz'in'o, kiam li pren'is ŝi'n en si'a'j'n brak'o'j'n.

“Aŭskult'u mi'n, mi'a am'at'a!” li dir'is — “Ne tiel!” kaj kun tiu'j ĉi vort'o'j li kviet'e met'is ŝi'a'n kap'o'n sur si'a'n brust'o'n. “Mi sci'as, kial mi pri tiu ĉi lok'o en la leter'o neniam aŭd'is. Mi sci'as, kial tiam neni'a sign'o de tio ĉi montr'iĝ'is en vort'o aŭ rigard'o. Mi sci'as, kial Grace, kvankam mi'a ver'a amik'in'o, tamen tiel mal'facil'e las'is admon'i si'n far'iĝ'i mi'a edz'in'o. Jes, mi kon'as la ne'taks'ebl'a'n ind'o'n de la kor'o, kiu'n mi ten'as en mi'a'j brak'o'j, kaj mi dank'as Di'o'n por la mult'e'kost'a trezor'o!” Ŝi plor'is, sed ne el mal'ĝoj'o, kiam li prem'is ŝi'n al si'a kor'o. Post minut'o li rigard'is mal'supr'e'n al la infan'o, kiu sid'is apud ŝi'a'j pied'o'j kaj lud'is kun korb'et'o plen'a je flor'o'j, kaj li dir'is al ĝi: “rigard'u, kiel ruĝ'a kaj or'a est'as la sun'o!”

“Alfred,” dir'is Grace kaj rapid'e ek'rigard'is supr'e'n. “La sun'o mal'lev'iĝ'as. Vi ne forges'as, kio'n vi dev'as sci'ig'i mi'n, antaŭ ol ĝi mal'aper'as.” “Vi sci'iĝ'os la ver'o'n pri la sort'o de Marion, mi'a kar'a,” li respond'is.

“La tut'a'n ver'o'n,” ŝi varm'eg'e pet'is. “Sen plu'a'j kaŝ'o'j. Tiel est'is la promes'o. Ne ver'e?”

“Tut'e ver'e,” dir'is la edz'o.

“Antaŭ ol la sun'o si'n kaŝ'os en la tag'o de nask'iĝ'o de Marion. Kaj vi vid'as, Alfred, ĝi baldaŭ si'n kaŝ'os.” Li met'is la brak'o'j'n ĉirkaŭ ŝi, rigard'is al ŝi firm'e en la okul'o'j'n kaj dir'is:

“Ne mi dev'as al'port'i al vi tiu'n ĉi sci'ig'o'n, kar'a Grace. Ĝi ven'os de ali'a'j lip'o'j.”

“De ali'a'j lip'o'j!” ŝi mal'laŭt'e ripet'is.

“Jes. Mi kon'as vi'a'n kuraĝ'a'n kor'o'n, mi sci'as, kiel fort'a vi est'as, kaj ke prepar'a vort'o ĉe vi sufiĉ'as. Vi dir'is, ke la temp'o ven'is. Ĝi ven'is. Dir'u al mi, ke vi est'as sufiĉ'e fort'a, por el'port'i surpriz'o'n, sku'iĝ'o'n: kaj la sci'ig'ont'o atend'as antaŭ la pord'o.”

“Kia sci'ig'ont'o?” ŝi dir'is. “Kaj kia'n sci'ig'o'n li al'port'as?”

“Ne est'as permes'it'e al mi pli dir'i,” li respond'is kun tiu sam'a trankvil'a rigard'o. “Ĉu vi pens'as, ke vi mi'n kompren'as?”

“Mi trem'as ĉe la pens'o,” si dir'is.

Malgraŭ li'a trankvil'a rigard'o, sur li'a vizaĝ'o est'is vid'ebl'a esprim'o, kiu ŝi'n ek'tim'ig'is. De'nov'e ŝi kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n sur li'a brust'o kaj trem'ant'e li'n pet'is atend'i ankoraŭ minut'o'n.

“Kuraĝ'o'n, mi'a bon'a Grace! Se vi hav'as sufiĉ'e da fort'o, la sci'ig'ont'o atend'as antaŭ la pord'o. La sun'o mal'lev'iĝ'as en tiu ĉi tag'o de nask'iĝ'o de Marion. Kuraĝ'o'n, kuraĝ'o'n, Grace!” Ŝi lev'is la kap'o'n, rigard'is li'n kaj dir'is, ke ŝi est'as pret'a. Tiel star'ant'e kaj rigard'ant'e post li, ŝi est'is mir'ind'e simil'a je Marion en ŝi'a last'a temp'o. Li pren'is la infan'o'n kun si. Ŝi vok'is ĝi'n re'turn'e — la infan'o hav'is la nom'o'n de la perd'it'a frat'in'o — kaj al'prem'is ĝi'n al la kor'o. Sed kiam ŝi de'nov'e for'las'is la infan'o'n, tiu ĉi rapid'is post la patr'o, kaj Grace rest'is sol'a.

Ŝi ne sci'is, kio'n ŝi tim'as kaj esper'as, sed rest'is star'ant'e sen'mov'e kaj rigard'is al la portik'o, tra kiu ili mal'aper'is.

Di'o! kio ĝi est'as, kio el'ven'as el la ombr'o kaj rest'as sur la sojl'o? Tiu ĉi figur'o en la blank'a vest'o, mov'at'a de la vesper'a vent'o, la kap'o'n am'e al'prem'ant'e al la brust'o de ŝi'a patr'o! Ho, Di'o! Ĉu tio ĉi est'is sonĝ'a fantom'o, kio el'ŝir'is ŝi'n el la brak'o'j de ŝi'a patr'o kaj kun ek'kri'o en sovaĝ'a mal'kviet'o de am'o fal'is en ŝi'a'j'n brak'o'j'n?

“Ho, Marion, Marion! Ho, mi'a frat'in'o! ho mi'a kar'a, am'at'a kor'o! Ho, ne'esprim'ebl'a feliĉ'o de la re'vid'iĝ'o!”

Ĝi ne est'is sonĝ'o, ne fantom'o fantazi'a, el'vok'it'a de esper'o kaj tim'o, sed Marion mem! Tiel ĉarm'a, tiel feliĉ'a, tiel ne'tuŝ'it'a de mal'ĝoj'o kaj sufer'o'j, tiel bel'eg'a kaj rav'a, ke, kiam la mal'lev'iĝ'ant'a sun'o bril'is sur ŝi'a lev'it'a vizaĝ'o, ŝi el'rigard'is kiel anĝel'o, kiu ben'o'n port'ant'e vizit'as la ter'o'n.

Marion ten'is en la brak'o'j si'a'n frat'in'o'n, kiu fal'is sur benk'o'n, kaj ŝi klin'iĝ'is super ŝi kaj rid'et'is tra larm'o'j kaj met'is si'n sur la genu'o'j'n antaŭ ŝi kaj eĉ unu sekund'o'n ne pov'is de'turn'i de ŝi la okul'o'j'n. Fin'e ŝi romp'is la silent'o'n, kaj ŝi'a voĉ'o son'is klar'e, mal'laŭt'e kaj dolĉ'e en harmoni'o kun la solen'a silent'o de la vesper'o.

“Kiam mi loĝ'is ankoraŭ sub tiu ĉi am'at'a tegment'o, Grace —”

“Ho, kar'a kor'o! Nur unu minut'o'n! Ho, Marion, ke mi de'nov'e aŭd'as vi'n parol'i.” Ŝi ne pov'is aŭskult'i la am'at'a'n voĉ'o'n sen profund'a, preskaŭ turment'a sku'iĝ'o.

“Kiam mi loĝ'is ankoraŭ sub tiu ĉi am'at'a tegment'o, Grace, mi li'n am'is per mi'a tut'a kor'o. Mi li'n am'is plej profund'e. Mi pov'us mort'i por li, kvankam mi est'is ankoraŭ tiel jun'a. Mi neniam rifuz'is li'a'n am'o'n en la profund'ec'o de mi'a kor'o, eĉ ne unu moment'o'n. Ĝi est'is al mi pli kar'a, ol mi pov'as dir'i. Kvankam pas'is jam long'a temp'o kaj ĉio far'iĝ'is ali'a, mi tamen ne pov'is el'port'i la pens'o'n, ke vi pens'us, ke mi li'n iam ne fidel'e am'is. Neniam mi am'is li'n pli mult'e ol en la tag'o, kiam li de tie ĉi for'vetur'is. Neniam mi am'is li'n pli mult'e, ol en tiu vesper'o, kiam mi de tie ĉi mal'aper'is.” Ŝi'a frat'in'o pov'is nur rigard'i al ŝi en la vizaĝ'o'n kaj fort'e ŝi'n ten'i en la brak'o'j.

“Sed mem ne sci'ant'e tio'n,” dir'is Marion kun kviet'a rid'et'o, “li akir'is ali'a'n kor'o'n, ankoraŭ antaŭ ol mi hav'is kor'o'n por donac'i al li. Tiu kor'o — vi'a, kar'a frat'in'o — est'is tiel plen'a je al'don'it'ec'o al mi, tiel mem'ofer'em'a, kaj nobl'a, ke ĝi kaŝ'is si'a'n am'o'n kaj ten'is ĝi'n sekret'e de la okul'o'j de ĉiu'j, ekster mi'a'j okul'o'j — ha, kia'j okul'o'j est'us tiel akr'ig'it'a'j de am'o kaj dank'em'ec'o! — kaj ofer'is si'n por mi. Sed mi kon'is la profund'ec'o'n de tiu ĉi kor'o. Mi kon'is la batal'o'n, kiu'n ĝi el'port'is. Mi sci'is, kiel alt'a kaj ne'taks'ebl'a est'is por li la ind'o de tiu ĉi kor'o, kiel ajn fort'e li mi'n am'as. Mi sci'is, kiom mi ŝuld'as al tiu ĉi kor'o, mi hav'is ĝi'a'n bel'a'n ekzempl'o'n ĉiu'tag'e antaŭ la okul'o'j. Kio'n vi far'is por mi, Grace, tio'n ĉi mi sci'is, ke mi pov'os far'i ankaŭ por vi, se mi vol'os. Mi neniam ir'is dorm'i, ne pet'eg'int'e antaŭ'e Di'o'n kun larm'o'j, ke Li don'u al mi la fort'o'n por tio ĉi. Mi neniam ir'is dorm'i sen pens'ad'o pri la propr'a'j vort'o'j de Alfred ĉe la adiaŭ'dir'o, ke ĉiu'tag'e en hom'a'j kor'o'j est'as far'at'a'j venk'o'j, en kompar'o kun kiu'j tiu'j ĉi kamp'o'j de batal'o tut'e perd'as si'a'n signif'o'n. Kaj kiam mi ĉiam pli kaj pli pens'ad'is pri la rifuz'iĝ'o'j, kiu'j ĉiu'tag'e est'as renkont'at'a'j en la mond'o kaj eĉ ne est'as rimark'at'a'j, tiam ankaŭ mi sent'is, ke mi'a ŝarĝ'o far'iĝ'is al mi kun ĉiu tag'o pli facil'a! Kaj Li, kiu nun rigard'as en ni'a'n kor'o'n kaj sci'as, ke neni'a gut'o da mal'ĝoj'o aŭ dolor'o si'n trov'as en la mi'a, neni'o ekster ne'miks'it'a feliĉ'o, Li don'is al mi la fort'o'n por la decid'iĝ'o far'iĝ'i neniam la edz'in'o de Alfred. Ke li far'iĝ'u mi'a frat'o kaj vi'a edz'o, se mi'a ag'ad'o pov'us al'port'i tiu'n ĉi feliĉ'a'n rezultat'o'n, sed ke mi neniam (Grace, mi am'is li'n tiam profund'e) est'u li'a edz'in'o!”

“Ho Marion! Ho, Marion!” murmur'et'is Grace.

“Mi prov'is ŝajn'ig'i mi'n indiferent'a por li” — ŝi al'prem'is la vizaĝ'o'n de si'a frat'in'o al si'a vang'o — “sed tio ĉi est'is tro mal'facil'a, kaj vi ĉiam est'is li'a fervor'a pro'pet'ant'in'o. Mi prov'is komunik'i al vi mi'a'n decid'o'n, sed vi neniam vol'is mi'n aŭskult'i, neniam kompren'i. La temp'o de li'a re'ven'o al'proksim'iĝ'ad'is.

Mi sent'is, ke mi dev'as ag'i, antaŭ ol tiu ĉi ĉiu'tag'a kun'est'ad'o re'nov'iĝ'os. Mi sent'is, ke grand'a dolor'o en tiu moment'o ŝpar'us al ni ĉiu'j long'a'j'n sufer'o'j'n. Mi sci'is, ke se mi for'kur'os antaŭ li, fin'e dev'as ven'i tio, kio nun ven'is kaj kio ni'n ambaŭ far'is tiel feliĉ'a'j, Grace! Mi skrib'is al la onkl'in'o Martha kaj pet'is ŝi'n, ke ŝi mi'n akcept'u en si'a dom'o; mi tiam ne dir'is al ŝi la tut'a'n ver'o'n, sed ŝi plen'um'is volont'e mi'a'n pet'o'n. Dum mi'a decid'o batal'is ankoraŭ kun mi mem, kun mi'a am'o al vi kaj al la patr'a dom'o, sinjor'o Warden per okaz'o de mal'feliĉ'o far'iĝ'is por kelk'a temp'o ni'a dom'an'o.”

“Mi tio'n ĉi en la last'a temp'o ia'foj'e tim'is!” ek'kri'is ŝi'a frat'in'o kaj far'iĝ'is mort'e pal'a. “Vi li'n neniam am'is kaj edz'in'iĝ'is el ofer'em'o!”

“Li tiam intenc'is,” dir'is Marion al'tir'ant'e si'a'n frat'in'o'n pli proksim'e al si, “sekret'e for'kur'i en la ekster'land'o'n. Li skrib'is al mi, klar'ig'is al mi si'a'j'n cirkonstanc'o'j'n kaj esper'o'j'n kaj propon'is al mi si'a'n man'o'n. Li dir'is al mi, ke li rimark'is, ke mi ne ĝoj'e atend'as la re'ven'o'n de Alfred. Mi pens'as, ke li opini'is, ke mi'a kor'o ne part'o'pren'as en tiu ĉi lig'o, aŭ ke mi li'n antaŭ'e am'is, sed nun li'n plu ne am'as; aŭ ke mi pen'as kaŝ'i indiferent'ec'o'n, dum mi ŝajn'ig'as mi'n indiferent'a — per unu vort'o, mi ĝi'n ne sci'as. Sed mi vol'is, ke Alfred kalkul'u mi'n tut'e perd'it'a por li. Ĉu vi mi'n kompren'as, am'at'a frat'in'o?” Ŝi'a frat'in'o atent'e rigard'is al ŝi en la vizaĝ'o'n. Ŝajn'is, ke ŝi si'n trov'as en ne'cert'ec'o.

“Mi kun'ven'is kun sinjor'o Warden kaj konfid'is mi'n al li'a honor'o; mi dir'is al li mi'a'n sekret'o'n en la vesper'o antaŭ li'a kaj mi'a for'kur'o. Li fidel'e ĝi'n konserv'is. Ĉu vi mi'n kompren'as, mi'a am'at'a?” Grace konfuz'it'e rigard'is ŝi'n. Ŝajn'is, ke ŝi apenaŭ aŭd'as.

“Am'at'a frat'in'o!” dir'is Marion, “kolekt'u vi'a'j'n pens'o'j'n por unu moment'o: aŭskult'u mi'n. Ne rigard'u mi'n tiel strang'e. Est'as land'o'j, kie tiu'j, kiu'j vol'as for'prem'i ribel'a'n pasi'o'n aŭ kurac'i profund'a'n dolor'o'n de si'a brust'o, re'tir'as si'n en etern'a'n sol'ec'o'n kaj dis'ig'as si'n por etern'e de la mond'o kaj de ĝi'a'j sent'o'j. Se vir'in'o'j tio'n ĉi far'as, ili akcept'as la nom'o'n, kiu est'as al mi tiel kar'a en vi, kaj nom'as si'n frat'in'o'j. Sed ekzist'as ankaŭ frat'in'o'j, Grace, kiu'j si'n mov'as sub la liber'a ĉiel'o de Di'o kaj en la viv'a amas'o da hom'o'j, kie ili pen'as, kiom ili pov'as, al'port'i ben'o'n kaj far'i bon'o'n; kaj kun kor'o ankoraŭ freŝ'a kaj jun'a kaj ankoraŭ akcept'em'a por feliĉ'o ili pov'as dir'i: la batal'o long'e pas'is, la venk'o long'e est'as akir'it'a. Kaj tia frat'in'o mi est'as! Ĉu vi mi'n nun kompren'as?” Ĉiam ankoraŭ la frat'in'o rigid'e rigard'ad'is Marion’on kaj ne respond'is.

“Ho, Grace, am'at'a Grace,” dir'is Marion kaj ankoraŭ pli kor'e al'prem'is si'n al la brust'o, de kiu ŝi tiel long'e est'is dis'ig'it'a, “se vi ne est'us feliĉ'a, kiel edz'in'o kaj patr'in'o, se mi ne trov'us tie ĉi mal'grand'a'n sam'nom'ul'in'o'n, se Alfred, mi'a kar'a frat'o, ne est'us vi'a am'ant'a edz'o, kiel do mi tiam trov'us la feliĉ'o'n, kiu nun aparten'as al mi! Kiel mi tiu'n ĉi dom'o'n for'las'is, tiel mi re'ven'as. Mi'a kor'o kon'is neni'a'n ali'a'n am'o'n, mi'a man'o ĉiam ankoraŭ est'as liber'a, mi ĉiam ankoraŭ est'as vi'a virg'a frat'in'o, ne edz'in'ig'it'a, ne promes'it'a; vi'a mal'nov'a am'ant'a Marion, en kies kor'o vi sol'a loĝ'as, sen konkur'ant'o'j, Grace!” Ŝi nun ŝi'n kompren'is. La streĉ'o de ŝi'a vizaĝ'o mal'grand'iĝ'is; ŝi'a tuŝ'it'ec'o si'n el'romp'is per laŭt'a plor'ad'o; kaj kun larm'o'j ŝi fal'is al frat'in'o sur la kol'o'n kaj kares'ad'is ŝi'n kiel infan'o'n.

Kiam ili de'nov'e iom trankvil'iĝ'is, ili vid'is apud si la doktor'o'n kaj la onkl'in'o'n Martha, li'a'n frat'in'o'n, kaj Alfred'o'n.

“Tio ĉi est'as por mi mal'bon'a tag'o,” dir'is la onkl'in'o Martha, rid'et'ant'e tra larm'o'j, kiam si ĉirkaŭ'pren'is si'a'j'n nev'in'o'j'n; “ĉar dum mi vi'n ĉiu'j'n far'as feliĉ'a'j, mi perd'as am'at'a'n fil'in'o'n; kaj kio'n vi pov'as al mi don'i por mi'a Marion?” “Konvert'it'a'n frat'o'n,” dir'is la doktor'o.

“Tio ĉi,” respond'is onkl'in'o Martha, “est'as almenaŭ io en tia mal'saĝ'a fars'o, kiel ...”

“Mi pet'as vi'n,” dir'is la doktor'o pent'em'e.

“Nu, mi ĝi'n akcept'as,” respond'is la onkl'in'o. “Sed mi efektiv'e mult'e perd'as en tio ĉi. Mi ne sci'as, kio el mi far'iĝ'os sen mi'a Marion, post tio, ke ni ses'o'n da jar'o'j viv'is kun'e.”

“Vi dev'os loĝ'iĝ'i ĉe mi,” dir'is la doktor'o. “Ni cert'e pli ne mal'pac'ad'os.”

“Aŭ edz'in'iĝ'i, onkl'in'o,” konsil'is Alfred.

“Mi efektiv'e pens'as,” respond'is la mal'jun'a sinjor'in'o, “ke est'us ne mal'bon'e, se mi ĵet'us okul'o'n sur Michaelon Warden, kiu, oni dir'as, re'ven'is, bon'ig'it'a en ĉiu rilat'o. Sed ĉar mi li'n kon'is jam kiel knab'o'n kaj mi tiam ankaŭ jam est'is ne tre jun'a, li ebl'e pov'os mi'n rifuz'i. Tial mi pli vol'as ir'i al Marion, kiam ŝi edz'in'iĝ'os (kio ebl'e ne long'e prokrast'iĝ'as), kaj ĝis tiu temp'o mi rest'os ĉe mi mem. Kio'n vi dir'os al tio ĉi, frat'o?”

“Mi hav'as grand'a'n dezir'o'n dir'i, ke ĝi est'as tut'e rid'ind'a mond'o, kiu en'hav'as neni'o'n serioz'a'n,” dir'is la doktor'o.

“Vi pov'us prezent'i du'dek atest'o'j'n por tio ĉi, Anthony,” rimark'is li'a frat'in'o, “kaj tamen neni'u, se li ni'n vid'us, kred'us al vi.”

“Ĝi est'as mond'o plen'a je kor'o'j,” dir'is la doktor'o kaj ĉirkaŭ'pren'is ambaŭ fil'in'o'j'n per unu foj'o — ĉar li ne pov'is dis'ig'i la frat'in'o'j'n unu de la ali'a: “kaj serioz'a mond'o kun ĉiu'j ĝi'a'j mal'saĝ'aĵ'o'j — eĉ kun mi'a'j, kiu'j est'is sufiĉ'e grand'a'j por kovr'i la tut'a'n ter'o'n; mond'o, super kiu la sun'o neniam lev'iĝ'as sen rigard'i mil'o'j'n da sen'sang'a'j batal'o'j, kiu'j la sufer'o'j'n kaj la krim'o'j'n de la kamp'o'j de sang'a'j batal'o'j iom de'nov'e re'bon'ig'as; mond'o, kiu'n ni ne dev'as mok'i, ĉar ĝi est'as plen'a je sankt'a'j sekret'o'j, kaj nur ĝi'a Kre'int'o sci'as, kio kuŝ'as kaŝ'it'a sub la ekster'aĵ'o de Li'a plej modest'a simil'aĵ'o.”

Mi ne far'us al vi komplez'o'n, se mi per mal'lert'a man'o vol'us analiz'i la ĝoj'o'n de tiu ĉi long'e dis'ig'it'a kaj nun de'nov'e kun'ig'it'a famili'o. Tial ni ne sekv'os la doktor'o'n en la re'memor'o de li'a dolor'o, kiu'n li sent'is post la for'kur'o de Marion; ni ankaŭ ne rakont'os, kiel serioz'a li trov'is la mond'o'n, en kiu profund'e radik'ant'a inklin'o est'as la ec'o de ĉiu'j hom'o'j; ankaŭ ni ne rakont'os, kiel tia bagatel'o, kiel la mank'o de unu sol'a mal'grand'a cifer'o en la grand'a mal'saĝ'a kalkul'o, al'prem'is li'n al la ter'o. Ankaŭ ne, kiel li'a frat'in'o el kompat'o jam long'e iom post iom mal'kaŝ'is al li la ver'o'n kaj mal'kovr'is al li la kor'o'n de la mem'vol'e si'n for'pel'int'a fil'in'o kaj al'konduk'is li'n al ŝi'a brust'o. Ni ankaŭ ne rakont'os, kiel Alfred Heathfield en la ĵus pas'int'a jar'o sci'iĝ'is la ver'o'n; kiel Marion li'n vid'is kaj al li kiel al frat'o promes'is, ke en la vesper'o de ŝi'a tag'o de nask'iĝ'o ŝi al Grace ĉio'n rakont'os per propr'a buŝ'o.

“Mi pet'as pardon'o'n, doktor'o,” dir'is sinjor'o Snitchey, en'rigard'ant'e en la ĝarden'o'n, “ĉu est'as permes'at'e mal'help'i?” Ne atend'ant'e respond'o'n, li al'ir'is rekt'e al Marion kaj tut'e ĝoj'e kis'is al ŝi la man'o'n.

“Se sinjor'o Craggs ankoraŭ viv'us, mi'a estim'at'a fraŭl'in'o Marion,” dir'is sinjor'o Snitchey, “li kun grand'a interes'o vid'us la hodiaŭ'a'n tag'o'n. Li ebl'e ven'us al la opini'o, ke la viv'o al ni ne est'as far'at'a tro facil'a, sinjor'o Alfred; ke ĝi ĉiu'n mal'grand'a'n facil'iĝ'o'n, kiu'n ni pov'as don'i al ĝi, bon'e pov'us el'port'i; sed sinjor'o Craggs est'is hom'o, kiu las'is si'n konvink'i. Se li nun est'us konvink'ebl'a ... sed tio ĉi est'as mal'fort'aĵ'o. Kar'a edz'in'o” — ĉe tiu ĉi vok'o la sinjor'in'o aper'is en la pord'o — “vi est'as inter mal'nov'a'j kon'at'o'j.” Dir'int'e al ili gratul'o'n, sinjor'in'o Snitchey tir'is si'a'n edz'o'n flank'e'n.

“Nur por unu moment'o, sinjor'o Snitchey,” dir'is la sinjor'in'o. “Mi ne hav'as la kutim'o'n parol'i mal'bon'o'n pri mort'int'o'j ...”

“Ne, kar'a edz'in'o,” respond'is ŝi'a edz'o.

“Sinjor'o Craggs nun ...”

“Jes, mi'a kar'a, li nun ne viv'as,” dir'is sinjor'o Snitchey. “Sed mi pet'as vi'n, re'memor'u tiu'n vesper'o'n de bal'o,” daŭr'ig'is li'a edz'in'o. “Nur tio'n ĉi mi vi'n pet'as. Se vi ĝi'n far'os, kaj se vi'a memor'o ne tut'e vi'n for'las'as kaj vi est'as ne tut'e sen'kap'a, mi vi'n pet'as lig'i la hodiaŭ'a'n vesper'o'n kun la tiam'a kaj re'memor'i, kiel mi sur la genu'o'j vi'n pet'eg'is ...”

“Sur la genu'o'j?” dir'is sinjor'o Snitchey.

“Jes,” respond'is sinjor'in'o Snitchey konfidenci'e, “kaj vi ĝi'n sci'as — ke vi vi'n gard'u antaŭ tiu ĉi hom'o — observ'u li'a'j'n okul'o'j'n — kaj nun dir'u al mi, ĉu mi tiam ne est'is prav'a, kaj ĉu li en tiu tag'o ne posed'is sekret'o'j'n, kiu'j'n li ne pov'is bon'e komunik'i al vi?”

“Kar'a edz'in'o,” murmur'et'is al ŝi la advokat'o en la orel'o'n, “ĉu vi i'o'n rimark'is en mi'a'j okul'o'j?”

“Ne,” respond'is sinjor'in'o Snitchey akr'e. “Ne imag'u al vi.”

“Ĉar ni en tiu vesper'o okaz'e,” li daŭr'ig'is kaj fort'e ŝi'n ten'is per la manik'o, “ambaŭ posed'is sekret'o'j'n kaj ambaŭ sci'is tio'n sam'a'n. Sekv'e, edz'in'o, ju pli mal'mult'e vi parol'os pri tiu ĉi afer'o, des pli bon'e; kaj pren'u tio'n ĉi kiel instru'o'n, por en est'ont'ec'o rigard'i la afer'o'j'n kun pli kompat'a kaj pli saĝ'a okul'o. Fraŭl'in'o Marion, mi al'konduk'is mal'nov'a'j'n kon'at'o'j'n.” Clemency, ten'ant'e la antaŭ'tuk'o'n antaŭ la okul'o'j, mal'rapid'e en'ir'is, sub la brak'o de si'a edz'o; tiu ĉi last'a kun plend'a vizaĝ'o, esprim'ant'a la antaŭ'sent'o'n, ke la Rasp'il'o de Muskat'o est'os perd'it'a, se ŝi perd'os la kuraĝ'o'n.

“Nu, sinjor'in'o,” dir'is la advokat'o kaj re'ten'is Marion’on, kiu vol'is kur'i renkont'e al la mal'nov'a serv'ant'in'o, “kio do mank'as al vi?”

“Kio al mi mank'as?” ek'kri'is Clemency. Sed kiam ŝi nun, mir'ig'it'a kaj ofend'it'a de la demand'o kaj ek'tim'ig'it'a de laŭt'a kri'eg'o de sinjor'o Britain, rigard'is supr'e'n kaj la bon'e kon'at'a'n am'at'a'n vizaĝ'o'n vid'is tiel proksim'e antaŭ si, ŝi larĝ'e mal'ferm'is la okul'o'j'n, plor'is, rid'is, kri'is, ĉirkaŭ'pren'is Marion’on, ten'is ŝi'n fort'e, de'nov'e ŝi'n el'las'is, fal'is sur la kol'o'n al sinjor'o Snitchey (pro kio sinjor'in'o Snitchey fort'e indign'is), post'e al la doktor'o, post'e al sinjor'o Britain kaj fin'e ĉirkaŭ'pren'is si'n mem, ĵet'is la antaŭ'tuk'o'n trans la kap'o'n kaj rid'is kaj plor'is miks'it'e.

Tuj post sinjor'o Snitchey unu fremd'ul'o en'ir'is en la ĝarden'o'n kaj rest'is apud la pord'o, ne rimark'at'a de la ali'a'j; ĉar rest'is al ili tro mal'mult'e da liber'a atent'o, kaj tiu ĉi mal'mult'o sol'e kaj tut'e est'is al'tir'it'a de la ĝoj'a bru'ad'o de Clemency. Ŝajn'is, ke li ne vol'is est'i rimark'it'a, sed star'is flank'e kun mal'lev'it'a'j okul'o'j; kaj li'a vizaĝ'o montr'is mal'gaj'a'n esprim'o'n (kvankam li ceter'e est'is bel'figur'a sinjor'o ), kiu'n la komun'a gaj'ec'o far'is ankoraŭ pli fal'ant'a en la okul'o'j'n.

Nur onkl'in'o Martha li'n rimark'is kaj tuj al'ir'is al li kaj parol'is kun li. Baldaŭ post'e ŝi de'nov'e al'ir'is al Marion, kiu kun Grace kaj kun si'a mal'grand'a sam'nom'ul'in'o form'is ĉarm'a'n grup'o'n, kaj murmur'et'is al ŝi i'o'n en la orel'o'n, kio, kiel ŝajn'is, tiu'n ĉi surpriz'is; sed baldaŭ de'nov'e trankvil'iĝ'int'e, ŝi al'proksim'iĝ'is kun la onkl'in'o al la fremd'ul'o kaj komenc'is inter'parol'o'n kun li.

“Sinjor'o Britain,” dir'is la advokat'o kaj el'tir'is advokat'e el'rigard'ant'a'n paper'o'n el la poŝ'o, “mi dezir'as al vi feliĉ'o'n. Vi est'as nun la sol'a kaj plen'a propr'ul'o de la liber'a posed'aĵ'o, kiu'n vi ĝis nun hav'is en farm'o kiel koncesi'it'a'n drink'ej'o'n kon'at'a'n sub la nom'o ‘Rasp'il'o de Muskat'o’.

Vi'a edz'in'o perd'is dom'o'n per mi'a klient'o sinjor'o Michael Warden kaj ricev'as nun nov'a'n per li. Mi hav'os la plezur'o'n en tiu'j ĉi tag'o'j el la elekt'o pet'i pri vi'a voĉ'o.”

“Ĉu ĝi far'us diferenc'o'n en la voĉ'o, se la el'pend'aĵ'o est'os ŝanĝ'it'a, sinjor'o?” demand'is Britain.

“Tut'e ne,” respond'is la advokat'o. “En tia okaz'o,” dir'is sinjor'o Britain kaj don'is al li re'turn'e la dokument'o'n de donac'o, “al'don'u ankoraŭ la vort'o'j'n ‘kaj Fingr'ing'o’, kaj mi vol'as ambaŭ sentenc'o'j'n pend'ig'i en la loĝ'ej'o anstataŭ la portret'o de mi'a edz'in'o.”

“Kaj al mi,” dir'is voĉ'o post li — ĝi est'is la fremd'ul'o, Michael Warden — “la en'hav'o de tiu'j sentenc'o'j al'port'u serv'o'n. Sinjor'o Heathfield kaj doktor'o Jeddler, mi pov'us al vi ambaŭ al'port'i grand'a'n dolor'o'n. Ke tio ĉi ne far'iĝ'is, ne est'is mi'a merit'o. Mi ne vol'as dir'i, ke mi je ses jar'o'j est'as pli saĝ'a aŭ pli bon'a. Sed en ĉiu okaz'o mi tiel long'e pent'is. Mi ne hav'as pretend'o'n je indulg'a ag'ad'o de vi'a flank'o. Mi mal'bon'uz'is la gast'am'o'n de vi'a dom'o kaj ek'kon'is mi'a'j'n mank'o'j'n — kun hont'ig'o, kiu'n mi neniam forges'is, sed, mi pens'as, ankaŭ ne sen util'o — de unu” — li rigard'is Marion’on — “kiu'n mi humil'e pet'is pardon'i al mi, kiam mi ek'kon'is ŝi'a'n merit'o'n kaj mi'a'n sen'ind'ec'o'n. Post kelk'a'j tag'o'j mi for'las'os tiu'n ĉi lok'o'n por etern'e. Mi pet'as vi'n ĉiu'j'n pardon'i al mi. Kiel vi vol'as, ke la hom'o'j al vi far'u, tiel far'u ankaŭ al ili! Forges'u kaj pardon'u!”

La Temp'o — kiu rakont'is al mi la last'a'n part'o'n de tiu ĉi histori'o, kaj kiu'n mi hav'as la plezur'o'n kon'i person'e de ĉirkaŭ tri'dek kvin jar'o'j — sci'ig'is mi'n, mal'ŝat'e si'n apog'ant'e sur si'a'n falĉ'il'o'n, ke Michael Warden neniam for'las'is Angl'uj'o'n kaj si'a'n dom'o'n ne vend'is, sed mal'ferm'is ĝi'n de'nov'e kun konven'a gast'am'o, kaj hav'is edz'in'o'n, la fier'o'n kaj la honor'o'n de la tut'a ĉirkaŭ'aĵ'o, kun la nom'o Marion. Sed ĉar mi rimark'is, ke la Temp'o ia'foj'e inter'miks'as fakt'o'j'n, tial mi efektiv'e ne sci'as, kiom mi pov'as kred'i al ĝi'a'j rakont'o'j.